Thế bí của Tổng thống Trump trong vấn đề chính phủ đóng cửa

Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters)

Theo người dẫn chương trình Chad Pergram của đài Fox News, Nhà Trắng dường như đã tìm mọi cách để có thể tìm kiếm nguồn ngân sách 5,7 tỷ USD cho bức tường biên giới,. Đây là vấn đề mà ông Trump đã thể hiện sự cứng rắn tới cùng bất chấp việc chính phủ Mỹ đã đóng cửa tới ngày 21, san bằng kỷ lục với lần đóng cửa chính phủ năm 1995-1996 dưới thời cựu Tổng thống Bill Clinton.

Theo ông Pergram, Nhà Trắng dường như đã tính đến việc chuyển nguồn ngân sách liên bang dùng để cứu trợ thảm họa tự nhiên, dự kiến dành cho các vụ cháy rừng ở California, bão ở Florida, Puerto Rico và Texas, thành tiền xây bức tường biên giới với Mexico.

Tuy nhiên, giới quan sát nhận định rằng đây là một phương án không tốt vì nó có thể ảnh hưởng trực tiếp tới số phiếu đại cử tri mà ông Trump dành được trong cuộc bầu cử năm 2020. Puerto Rico không có quyền bầu cử và California vốn là “thánh địa” của đảng Dân chủ, tuy nhiên Texas lại là “sân nhà” của đảng Cộng hòa và Florida lại chính là bang góp phần giúp ông chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2016. Làm phật lòng các đại cử tri tại đây dường như không phải là cách hay để ông có thể tái cử thành công.

Động thái trên của Nhà Trắng cũng thể hiện rằng ông Trump dường như chưa nghĩ cách để có thể ngừng việc đóng cửa chính phủ nhưng vẫn đảm bảo được cam kết với cử tri về việc xây bức tường biên giới.

Trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 còn 22 tháng nữa, việc giữ lời hứa với các cử tri là rất quan trọng, nhưng việc cắt bỏ ngân sách cứu trợ thảm họa tự nhiên rõ ràng là nước đi “thiệt đơn, thiệt kép” với ông Trump, và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới uy tín của ông.

Đảng Dân chủ trong khi đó, vẫn kiên quyết rằng sẽ không có bức tường nào được xây nên, viện dẫn lý do rằng đó là công trình tốn kém và không hiệu quả. Ông Trump đến lúc này vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy sẽ nhượng bộ đối thủ. Ông từng úp mở về phương án sẽ tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để qua mặt Quốc hội, cấp vốn cho việc xây tường.

Chuyên gia luật Josh Chafetz đánh giá rằng đây cũng là phương án không tốt vì nó có thể khiến ông Trump vướng vào các phiên tòa liên quan tới câu hỏi: “Điều cấp thiết nào đã khiến ông phải ban bố tình trạng khẩn cấp?”

Chưa có một khảo sát chi tiết nào về ảnh hưởng của việc đóng cửa chính phủ, nhưng các nghiên cứu cho thấy tỉ lệ ủng hộ ông Trump có dấu hiệu sụt giảm. Đảng Dân chủ dĩ nhiên không cảm thấy áp lực vì những con số này, ngược lại chính sách của ông Trump lại khiến họ trở nên đoàn kết hơn. Mặt khác, đảng Dân chủ có thể quy hoàn toàn trách nhiệm cho Tổng thống Mỹ và sự kiên định với bức tường biên giới của ông khiến chính phủ phải ngừng hoạt động một phần. Đảng Cộng hòa dường như cũng sẽ không hài lòng với thực tế này và họ muốn chính phủ mở cửa lại càng sớm càng tốt.

Sức ép đang đè lên ông Trump từ nhiều phía, từ các cử tri, từ đảng Cộng hòa và từ những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi việc đóng cửa chính phủ. Quá trình này càng kéo dài, càng nhiều người sẽ bị liên lụy vì các cơ quan liên bang ngừng hoạt động và họ sẽ tiếp tục gây áp lực lên ông Trump và chính phủ Washington. Đây dường như là một kết cục không có lợi cho Tổng thống Mỹ.