Nghị tổ Ân Vương Trịnh Doanh: Khôn khéo dẹp loạn

15 điều đổi mới

Ngay sau khi lên ngôi chúa, Trịnh Doanh đã tuyên bố với thần dân và đưa ra 15 điều đổi mới:

1 - Khôi phục hai ban Văn, Võ để triều đình được trọng thể.

2 - Ba năm xét công để phân biệt người giỏi, người kém.

3 - Lục dụng những người vô tội bị đuổi để chấn chỉnh sự yểm trệ.

4 - Nghiêm ngặt thu hồi lại những đơn xin chức tước hoặc sắc mệnh để làm trong sạch con đường làm quan.

5 - Gia tăng ruộng khẩu phần cho binh lính đủ ăn.

6 - Rộng tha thuế tô, thuế dung, cứu dân đỡ khổ.

7 - Đình tất cả các việc xây dựng để nới sức dân.

8 - Bỏ các tuần ty bến đò trái lệ để tỏ chính sách rộng rãi.

9 - Cấm việc ức hiếp người. Chấm dứt việc đặt tiền trước để mua.

10 - Định lệ thưởng công, phạt tội đối với tướng sĩ.

11 - Mở rộng việc miễn sai dịch đối với gia đình quân sĩ chết.

12 - Đê điều và đường sá giao cho quan trấn đốc thúc sai đắp để làm thuận lợi cho việc nông tang.

13 - Tài phù thì giao bộ Hộ chưởng quản cho đủ quốc dụng.

14 - Cấm dâng khải càn trong việc kiện tụng.

15 - Miễn thuế tô cho hai xứ Thanh - Nghệ.

Nhờ khôn khéo, Trịnh Doanh đã dẹp được các cuộc nổi loạn.

Chỉnh đốn kỷ cương triều chính

Sử chép, Trịnh Doanh là người có tài năng, biết tập hợp triều thần trung thực như Nguyễn Quý Cảnh, Nguyễn Công Thái, Trịnh Đạc, biết nghe lời nói thẳng của người dưới quyền. Dần dần Trịnh Doanh đã chỉnh đốn được kỷ cương triều chính, đem lại sự ổn định cho xã hội Đại Việt đang bị nghiêng ngửa. Trịnh Doanh đã khôn khéo dẹp được nạn lũng đoạn của hoạn quan Hoàng Công Phụ và bè đảng của nhà vợ Trịnh Giang, tự cầm quân đi dẹp các cuộc nổi loạn của bọn Nguyễn Tuyển, Nguyễn Cừ, Hoàng Công Chất, truy quét lực lượng của Lê Duy Mật.

Về chính trị, Trịnh Doanh đã cất nhắc trọng dụng các quan lại có tài ở triều đình và các trấn như Ngô Thì Sỹ, Lê Quý Đôn. Định lệ cho các quan từ tam phẩm đến nhất phẩm mỗi ngày lần lượt hai người vào phủ chúa để trình bày tình hình chính sự. Trịnh Doanh chú trọng đến thực tài của quan văn quan võ, trước khi bổ dụng đều triệu họ vào phủ chúa để khảo xét tài năng, có thực tài mới được giữ chức. Trịnh Doanh còn cho đặt ống đồng ở cửa phủ để dân chúng tiện tố cáo việc sai trái và sách nhiễu của các quan lại tham nhũng.

Trịnh Doanh đã ban dụ cho thần dân: Điều tín là của báu của nước. Đế vương đời xưa đều dùng đạo ấy. Những việc bổ bán, thưởng phạt các việc quân cơ, dân chính đều cho các quan tham dự, cơ mật được bàn định kỹ càng, khi lệnh đã ban ra là phải làm, ai theo thói cũ mang lòng thiên tư, thì dẫu là người quyền quý thân sủng cũng bị xử theo pháp luật.

(còn nữa)