Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Nếu tàu không quản được thì cá cũng không quản được

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến vừa có chuyến thị sát cảng Cửa Lân, cũng như thăm một số cơ sở nuôi trồng, con giống thủy sản của Thái Bình.

Ông Tiến đánh giá cao nỗ lực tái cơ cấu và sự mạnh dạn đầu tư của ngành thủy sản tỉnh. Đây là địa bàn có tiềm năng lớn về thủy sản, với chiều dài đường bờ biển gần 50 km, tổng diện tích mặt nước gần 16.000 ha.

Tổng sản lượng thủy sản năm 2021 của tỉnh đạt 272.120 tấn tăng 4,5%; giá trị sản xuất đạt 5.574,8 tỷ đồng, tăng 4,19% so với năm 2020. Trong đó, sản lượng khai thác đạt 96.611 tấn, giá trị khai thác đạt 1.456 tỷ đồng.

Những năm gần đây, số lượng tàu cá khai thác hải sản vùng khơi, vùng lộng phát triển, giảm dần số tàu cá hoạt động ven bờ. Đến tháng 3/2022, tổng số tàu cá được đăng ký và nhập vào phần mềm dữ liệu tàu cá Quốc gia Vnfishbase là 736 tàu cá. Trong đó, số tàu được kiểm tra an toàn kỹ thuật và cấp giấy chứng nhận đủ khả năng hoạt động thủy sản là 340; số tàu được cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định là 562.

Thái Bình tiếp tục phát triển đa dạng các phương thức như lồng, bè, bãi triều... và sử dụng đối tượng nuôi có giá trị kinh tế gồm cá lăng, diêu hồng, cá chim vây vàng, cá song, ba ba, cá hô, cá nâu, cá tra.

Toàn tỉnh hiện có 633 lồng nuôi cá, năng suất đạt 5-7 tấn/lồng tương đương 1 ha diện tích ao nuôi nội đồng; và 520 bè nuôi hàu cửa sông. Thái Bình cũng nâng cấp 25 vùng nuôi trồng thủy sản tập trung, từng bước đáp ứng nhu cầu nội tại.

Xác định thủy sản là ngành hàng đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương, nhưng Thái Bình vẫn gặp một số khó khăn trong việc đẩy mạnh hoạt động này.

Nguyên nhân do giá xăng dầu tăng cao khiến đa số chủ tàu cá nằm bờ không đi khai thác; hoạt động nuôi trồng thủy sản chủ yếu sản xuất theo hộ cá thể, diện tích nhỏ, lẻ, hạ tầng không đồng bộ, năng suất chưa cao; 80% con giống phải nhập về từ các tỉnh ngoài, chất lượng khó kiểm soát, nguy cơ phát sinh dịch bệnh cao.

Nhằm giúp Thái Bình tăng tốc độ phát triển nông nghiệp, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến gợi ý tỉnh tập trung phát triển sản phẩm thế mạnh, nâng cao chất lượng để đạt công nhận chỉ dẫn địa lý, và giao Tổng cục Thủy sản phối hợp tỉnh khai thác tối đa tiềm năng diện tích mặt nước.

Bộ NN-PTNT sẽ hỗ trợ tỉnh trong việc nâng cấp, phát triển hạ tầng vùng sản xuất ngao giống tập trung tại huyện Thái Thụy.

Kiểm tra tình hình chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại cảng cá Cửa Lân, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gỡ thẻ vàng IUU.

"Hòa chung dòng chảy của ngành nông nghiệp, thủy sản cần khai thác một cách bền vững. Chống khai thác IUU là một biện pháp giúp đạt được mục tiêu ấy. Nó không những giúp nâng vị thế của Việt Nam trên trường thế giới, mà còn xây dựng môi trường xanh, trong sạch cho thế hệ sau", Thứ trưởng chia sẻ.

Ông Tiến cho rằng các đơn vị liên quan tới việc chống khai thác IUU phải thường trực đặt ra câu hỏi khi nào gỡ được thẻ vàng IU". Chỉ khi đau đáu với suy nghĩ ấy, tất cả mới có sự phối hợp, vào cuộc đồng bộ, biến tư duy thành hành động.

Từng làm việc nhiều lần với Ủy ban châu Âu (EC), Thứ trưởng Phùng Đức Tiến lưu ý Thái Bình nói riêng và 28 tỉnh, thành phố ven biển của Việt Nam về việc EC luôn thực hiện công tác thanh tra nghiêm ngặt. Do đó, công tác chống khai thác IUU không thể lơ là một giây phút nào.

"Tàu không quản được thì cá không quản được, từ đó dẫn đến hệ lụy không thể truy xuất được nguồn gốc thủy sản khai thác. Quản lý cả một đội tàu lớn là nhiệm vụ không dễ, yêu cầu sự phân cấp rõ ràng trong các công tác triển khai", Thứ trưởng nhấn mạnh.

Thái Bình hiện đang đẩy mạnh việc lắp thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá. Tỷ lệ lắp trên toàn tỉnh đạt khoảng 94%. Tuy nhiên, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhắc địa phương sát sao hơn nữa. Ông nêu thực tại ở một số nơi, là tàu nằm bờ vẫn bật thiết bị định vị. Vì vậy, quản lý đội tàu vẫn là yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc gỡ thẻ vàng IUU.

Bên cạnh việc nâng cấp cơ sở hạ tầng, vấn đề tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho ngư dân cần được thúc đẩy.

“Đối tượng cần tuyên truyền số một chính là ngư dân, nhưng họ thường ít ở trên đất liền. Do đó, các hình thức tuyên truyền cần đa dạng, phong phú. Ngoài kiểm tra, nhắc nhở thường xuyên, các ban quản lý cảng cá cần tăng cường sử dụng loa truyền thanh, phát tờ rơi, thậm chí đến tận nhà ngư dân vận động”, ông Tiến nói.