Tài khoản cấp mã số thuế thương mại điện tử chỉ đạt 20%

Theo bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, kể từ khi Bộ Tài chính thức khai trương Cổng Thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) vào tháng 3/2022, đã có 28 NCCNN lớn (Microsoft, Facebook, Netfix, Samsung, TikTok, eBay…) đăng ký thuế, kê khai thuế và nộp thuế với tổng số thuế khoảng 20 triệu USD.

Việt Nam đã trở thành một trong 4 nước đầu tiên khu vực Đông Nam Á thành công trong việc khẳng định quyền quản lý thuế của quốc gia đối với doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam.

Cùng với các quy định mới về thể chế và nỗ lực của ngành thuế, công tác quản lý thu thuế đối với các tổ chức, cá nhân Việt Nam có thu nhập từ hoạt động kinh doanh TMĐT cung cấp dịch vụ số có những chuyển biến đáng kể.

Tính lũy kế hết tháng 6/2022 cơ quan thuế đã thu được từ xử lý vi phạm, chống thất thu từ hoạt động kinh doanh TMĐT cung cấp dịch vụ số khoảng 923 tỷ đồng.

Trong đó, số thu tăng qua các năm, đặc biệt tăng nhanh từ năm 2021 với 261 tỷ đồng, 6 tháng đầu năm 2022 tăng cao với 358 tỷ đồng bằng 136% so với số thu năm 2021.

Tuy nhiên, bà Cúc cho rằng, hiện nay, việc yêu cầu chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT thực hiện việc khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân trên cơ sở ủy quyền theo quy định của pháp luật dân sự đang gặp khó khăn trong thực tế.

Quy định chủ sàn giao dịch TMĐT thực hiện việc khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân trên cơ sở ủy quyền theo quy định của pháp luật dân sự được hướng dẫn tại thông tư của Bộ Tài chính nên tính pháp lý chưa cao.

Đối với các cá nhân kinh doanh bán hàng qua mạng xã hội (facebook, youtube, zalo...) thường sẽ có địa điểm kinh doanh cụ thể theo địa bàn (kho hàng, địa điểm tập kết hàng hoá, địa điểm nơi cư trú của cá nhân để thực hiện các giao dịch trên mạng xã hội, địa điểm của các tổ chức, cá nhân thực hiện việc vận chuyển hàng) nên cơ quan thuế sẽ thực hiện quản lý như các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có địa điểm kinh doanh cố định.

“Trong thực tế còn có khoảng cách xa giữa chủ TK kinh doanh trên mạng xã hội với số TK đăng ký và được cơ quan quản lý thuế cấp phép. ChủTK đã đăng ký, kê khai, cấp cấp mã số thuế do cơ quan thuế quản lý chỉ khoảng 20%”, bà Cúc nhấn mạnh.

Tổng cục Thuế đang nghiên cứu đề xuất tăng cường công tác quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT như đề xuất thu thuế giá trị gia tăng tại nguồn đối với các giao dịch TMĐT bằng cách tách trừ trực tiếp thuế trên dòng tiền thanh toán và chuyển về tài khoản chuyên thu của cơ quan thuế mở tại kho bạc, phần còn lại chuyển cho người bán.

Nhưng để đạt được điều này thì phải sửa các luật liên quan và khi chưa sửa đổi được luật, cần có biện pháp thu thập cơ sở dữ liệu ngay khi phát sinh giao dịch để quản lý thuế kịp thời, hiệu quả.

Bởi vậy, cần xây dựng hệ thống quản lý thuế thông minh, đáp ứng khả năng kết nối dữ liệu với các cơ quan quản lý nhà nước, tích hợp thông tin, xử lý dữ liệu lớn, hoạt động 24/7, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.

“Cần triển khai công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch thường xuyên và theo chuyên đề đối với hoạt động TMĐT, trong đó tập trung đối với NCCNN không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam và một số chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT”, bà Cúc khuyến nghị.