Nhiều doanh nghiệp thường xuyên chậm đóng bảo hiểm xã hội

Chiều 23/3, tại Hà Nội, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cùng Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Bộ LĐTB&XH, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Thanh tra Chính phủ đã tổ chức buổi tổng kết Chương trình giám sát liên ngành việc thực hiện pháp luật BHXH năm 2015. 

Báo cáo tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Mai Đức Chính - Trưởng đoàn giám sát, cho biết, thực hiện Kế hoạch số 28/KH-TLĐ của Tổng LĐLĐVN về việc giám sát việc thực hiện pháp luật về BHXH năm 2015, Đoàn Giám sát liên ngành của Ủy ban TƯ MTTQVN, Thanh tra Chính phủ, Bộ LĐTB&XH và Tổng LĐ đã tiến hành giám sát việc thực hiện pháp luật về BHXH tại 16 doanh nghiệp với 7.891 người lao động trên địa bàn 6 tỉnh Hà Nam, Nam Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Đồng tháp và An Giang. 

Kết quả giám sát việc thực hiện BHXH năm 2014 và 9 tháng đầu năm 2015 cho thấy, có 7/16 DN đăng ký và tham gia đóng BHXH, BHYT, BHTN chưa đầy đủ cho người lao động làm việc tại doanh nghiệp. 15/16 DN thường xuyên đóng BHXH chậm theo quy định của Luật BHXH, ít nhất từ 1 - 2 tháng trở lên. Cá biệt có 3 DN nợ dây dưa, kéo dài trên 2 năm. 

Tổng số chậm đóng và nợ BHXH của 16 doanh nghiệp là 31.006.702.234 đồng. Bên cạnh đó, ở các doanh nghiệp nợ BHXH, hàng tháng đều có trích tiền đóng BHXH (khoảng 10,5%) từ tiền lương, tiền công của người lao động nhưng không đóng vào quỹ BHXH mà chỉ đóng theo kiểu “trừ nợ dần” vào quỹ BHXH làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi hưởng BHXH của người lao động. Ví dụ, Công ty Dayeon Bi Jou VN hàng tháng đều trích tiền đóng BHXH của 595 NLĐ, tương đương 869.223.550 đồng/tháng nhưng nợ BHXH 6 tháng liên tục.

Những sai phạm trên, khiến 125 người lao động nghỉ chế độ ốm đau, thai sản chưa được giải quyết chế độ và 348 người lao động nghỉ việc nhưng chưa được chốt sổ để xác nhận thời gian có đóng BHXH do DN còn đang nợ BHXH.

Bên cạnh đó, việc ký kết hợp đồng lao động còn chưa đúng với quy định của pháp luật (ví dụ: không ký HĐLĐ hoặc ký HĐLĐ thời vụ cho lao động thường xuyên tại DN, hoặc thỏa thuận đóng BHXH tự nguyện thay vì phải đóng BHXH bắt buộc). Các DN dệt may, thủy sản vi phạm quy định này nhiều nhất và thường chỉ đóng BHXH cho NLĐ sau 12 tháng làm việc tại DN. Có 1.985 người lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, BHTN bắt buộc nhưng DN chưa đăng ký tham gia đóng BHXH và 1.106 trường hợp DN báo cáo là ký HĐLĐ dưới 3 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH.

Việc xây dựng hệ thống thang lương, bảng lương theo Nghị định 49/2013/NĐ-CP của Chính phủ còn rất hạn chế. Vẫn còn 07/16 doanh nghiệp chưa xây dựng hệ thống thang lương, bảng lương theo quy định này. Thu nhập bình quân của NLĐ khoảng 4 - 5 triệu đồng/tháng nhưng tiền lương làm căn cứ đóng BHXH khoảng 2,5 đến 3 triệu đồng. Cá biệt tại Cty CP Sông Đà - Nha Trang có 34 trường hợp người lao động đóng BHXH dưới mức lương tối thiểu vùng.

Kết quả giám sát cũng cho thấy, tỷ lệ bao phủ BHXH bình quân của 6 tỉnh được giám sát đạt 13% trên tổng số lực lượng lao động tham gia BHXH (và chiếm khoảng 6,9% dân số trên địa bàn tỉnh). Tỉnh có tỷ lệ tham gia cao nhất là Khánh Hòa 23%, tỉnh thấp nhất là An Giang 6,6%; tính trung bình cả 6 tỉnh có: 14% lực lượng lao động tham gia BH thất nghiệp, 64,6% dân số tham gia BHYT. Tỷ lệ này còn rất xa so với mục tiêu của Nghị quyết 21/NQ là đến năm 2020 có 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, 35% tham gia BH thất nghiệp và 80% dân số tham gia BHYT.

Nên đọc