Người dân chưa quen ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số nông nghiệp gặp khó

Báo cáo kết quả hoạt động năm 2022 và phương hướng nhiệm vụ năm 2023 của Ban chỉ đạo chuyển đổi số gày 20/2, Phó Chánh văn phòng Bộ NN-PTNT Đặng Duy Hiển cho biết, năm 2022, Thủ tướng Chính phủ giao cho Ban chỉ đạo chuyển đổi số của Bộ NN-PTNT 3 nhiệm vụ: Triển khai hình thành cơ sở dữ liệu quản lý thức ăn chăn nuôi và cơ sở chăn nuôi; hình thành cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng; hình thành nền tảng truy xuất nguồn gốc nông sản.

Kết quả cho thấy, bộ đã hoàn thành chỉ đạo xây dựng Hệ thống thông tin và Cơ sở dữ liệu ngành Chăn nuôi tại địa chỉ trang tin điện tử https://csdlchannuoi.mard.gov.vn. Hoàn thành chỉ đạo xây dựng Hệ thống thông tin và Cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng theo Điều 64 của Luật Trồng trọt.

Cùng với đó, bộ đã chỉ đạo xây dựng Hệ thống truy xuất nguồn gốc tại địa chỉ https://checkvn.mard.gov.vn.

“Chuyển đổi số tiếp tục có sự chuyển động mạnh mẽ từ cả phía bộ và các Sở NN-PTNT, nhiều tỉnh, thành phố đã phê duyệt và ban hành đề án, kế hoạch chuyển đổi số của địa phương. Năm 2022 đã nhận thức đúng đắn và hành động cụ thể để thực hiện chuyển đổi số tại đơn vị”, ông Hiển nói.

Tuy nhiên, quá trình thực thi nhiệm vụ chuyển đổi số còn tồn tại một số hạn chế do tác động từ dịch COVID-19; một số Thành viên Ban chỉ đạo chưa thực sự quyết liệt, chưa quan tâm thường xuyên vì thế nhiệm vụ triển khai tại đơn vị còn chậm.

Nhiều đơn vị thuộc Bộ chậm nâng cấp hạ tầng, thiết bị điện tử; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý công việc đã được quan tâm nhưng chưa đáp ứng yêu cầu của chuyển đổi số.

Đồng thời, tiến độ triển khai các nhiệm vụ ứng dụng công nghệ thông tin và dự án đầu tư công còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu đảm bảo thời gian đạt các chỉ tiêu về cải cách hành chính.

Năm 2023, Ban chỉ đạo chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp được giao 7 nhiệm vụ trọng tâm. Nổi bật là Dự án “Xây dựng Hệ thống thông tin và Cơ sở dữ liệu nền tảng ngành NN-PTNT” có kinh phí 300 tỷ đồng.

Phát biểu chỉ đạo cuộc họp, Bộ trưởng Lê Minh Hoan tái khẳng định dư địa của chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp còn rất nhiều nhưng “cái bẫy” chuyển đổi số chính là người dân chưa có thói quen ứng dụng công nghệ trong sản xuất.

Do đó, nếu không có chiến lược và "ra đề bài" một cách cụ thể khi chuyển đổi, cán bộ hoạch định sẽ không biết bắt đầu từ đâu, thậm chí lãng phí nguồn lực.

Ông Hoan nhắc lại khẩu hiệu "lấy con người làm trung tâm trong chuyển đổi số" và giao Vụ Tài chính nghiên cứu dành một khoản kinh phí cố định để đào tạo lại cho cán bộ ngành nông nghiệp về nhận thức, kiến thức chuyển đổi số, thay vì thuê chuyên gia.

Bộ trưởng Bộ NN-PTNT kêu gọi cán bộ, nhân viên ngành nông nghiệp hình thành dần văn hóa, nếp nghĩ chuyển đổi số, biến đó thành hành động để ứng xử khác trước đây.

Đó có thể là tích hợp dữ liệu về kho chung, sử dụng, lưu trữ dữ liệu trên đám mây, xây đắp, làm giàu thêm dữ liệu. Trước thực tế nguồn lực có hạn, có thể giảm tải chuyển đổi số theo hai cách: Hoặc chấp nhận giữ nguyên một số lĩnh vực và chuyển đổi số sau; hoặc từng lĩnh vực tự vận động, giảm trường dữ liệu và chỉ chuyển đổi dựa trên những cái chung.

"Bản thân mỗi lĩnh vực chưa hoàn thành dữ liệu vật lý, nói gì đến dữ liệu chuyển đổi số. Nếu cứ đắm đuối vào mục tiêu đồng thời, đồng bộ, rất có thể chúng ta sẽ không có gì", ông Hoan nói.

Tán đồng việc khoanh vùng đối tượng và chọn mục tiêu cụ thể cho các đề án sau này, ông Hoan cho rằng cần ưu tiên sự gọn nhẹ, tích hợp khi triển khai đề án chuyển đổi số ngành nông nghiệp. Các đơn vị trực thuộc Bộ NN-PTNT cần xây dựng thang đo về quá trình chuyển đổi số và nghiên cứu mời thêm những cơ quan độc lập để có đánh giá cụ thể.

Đặc biệt, theo ông Hoan, quá trình chuyển đổi số ngành nông nghiệp cần “nghĩ nhỏ” để giải quyết một vấn đề cụ thể và tìm ra giải pháp.