“Kẻ hủy diệt – 2” bản nâng cấp chính thức gia nhập các lực lượng vũ trang Nga

Các cuộc chiến tranh cục bộ và những cuộc xung đột vũ trang thời gian gần đây cho thấy các loại xe chiến đấu bọc thép hoạt động trong khu vực đô thị hay những nơi có địa hình hiểm trở rất dễ bị tấn công bằng súng phóng lựu chống tăng (RPG) và tên lửa dẫn đường chống tăng (ATGM).

Để giải quyết mối lo ngại này, các kỹ sư thiết kế tại UralVagonZavod đã phát triển một phương tiện chiến đấu hỗ trợ xe tăng đặc biệt để bảo vệ xe tăng khỏi máy bay chiến đấu của đối phương được trang bị RPG và ATGM. Phương tiện này được thiết kế để hoạt động cùng xe tăng theo đội hình chiến thuật hợp nhất, nhằm loại bỏ các mối đe dọa đối với xe tăng và yểm trợ tấn công các mục tiêu khác.

Xe chiến đấu hỗ trợ xe tăng, có tên gọi Terminator-2 (Kẻ hủy diệt-2) được phát triển dựa trên xe tăng chiến đấu chủ lực T-72. Terminator-2 là phiên bản cải tiến của BMPT Terminator thế hệ đầu tiên. Trước đó, Terminator-2 dự định được chế tạo cho xuất khẩu nhưng những tính năng của nó đã thuyết phục được Bộ Quốc phòng Nga đưa ra quyết định trang bị cho quân đội nước này.

BMPT-72 Terminator-2 có trọng lượng 44 tấn, được trang bị hai khẩu pháo tự động 2A42 cỡ nòng 30mm có thể nạp 850 viên đạn, súng máy PKTM Kalashnikov 7,62mm (2.100 viên đạn) và một tổ hợp tên lửa chống tăng Ataka-T dẫn đường bằng laser.

Ataka-T gồm tên lửa dẫn đường chống tăng với đầu đạn tandem (9M120-1) và tên lửa chống tăng có đầu đạn nổ đa năng (9M120-1F). So với phiên bản đầu tiên của Terminator, phương tiện mới chỉ cần kíp lái 3 người.

Không dễ dàng cho Terminator-2 để giành được chỗ đứng trong lực lượng vũ trang Nga và để đưa vào sản xuất đại trà. Các cuộc thử nghiệm đầu tiên diễn ra vào năm 2007, nhưng quân đội lúc đó vẫn chưa quyết định phương tiện mới sẽ được sử dụng như thế nào và trong trường hợp nào. Hơn nữa, trong suốt thời gian dài không có sự đồng thuận giữa các quan chức cấp cao tại Bộ Quốc phòng Nga về việc sử dụng vũ khí này, vì vậy sự do dự của quân đội là điều dễ hiểu.

Chính các hoạt động quân sự của Nga ở Syria đã khiến Terminator tỏa sáng. Terminator được triển khai đến khu vực chiến đấu và được minh chứng là một sự bổ sung hiệu quả cho các lực lượng vũ trang Nga. Tuy nhiên, chúng không được dùng làm phương tiện chiến đấu hỗ trợ xe tăng, bởi không có cuộc chiến xe tăng quy mô lớn nào xảy ra tại Syria, thay vì đó là hỗ trợ cho xe chiến đấu bộ binh hạng nặng.

Các nhà sản xuất Terminator đã nghiên cứu hiệu suất của phương tiện này ở Syria và thay đổi thiết kế của nó để tạo ra phiên bản nâng cấp. Đến năm 2018, Bộ Quốc phòng Nga quyết định trang bị phương tiện mới cho các lực lượng vũ trang. Phương tiện chiến đấu mới cũng được thử nghiệm trong cuộc tập trận Kavkaz-2020. Quân đội Nga kết luận rằng Terminator-2 là phương tiện cần thiết nhưng cần phải tìm đúng vị trí cho nó trong đội hình chiến đấu.

Terminator-2 được sử dụng thế nào trong chiến đấu?

Các phương tiện hỗ trợ xe tăng hiện giờ có thể hoạt động theo một đội hình chiến thuật hợp nhất với xe tăng. Trước đây, các lực lượng vũ trang Nga không có bất cứ phương tiện hỗ trợ nào có khả năng phòng thủ và độ bền ngang hàng với xe tăng, vì thế Lực lượng mặt đất của Nga khuyến nghị triển khai xe chiến đấu bộ binh (có khả năng hỗ trợ hỏa lực cho các đơn vị xe tăng) theo sau đội hình xe tăng ở khoảng cách từ 100 đến 200m.

Phương tiện yểm trợ xe tăng mới được thiết kế chủ yếu để loại bỏ những vũ khí có khả năng chống tăng của đối phương, do vậy, giúp xe tăng tập trung vào nhiệm vụ chính là tiêu diệt các mục tiêu bọc thép.

Vũ khí chống tăng xách tay ngày càng phổ biến trong các đơn vị bộ binh hiện đại, thậm chí là các nhóm phiến quân và khủng bố, vì thế để vô hiệu hóa các lực lượng của đối phương, đòi hỏi phải kết hợp nhiều loại phương tiện.

Các phương tiện chiến đấu hỗ trợ xe tăng hiện nay được trang bị nhiều tính năng khác nhau chẳng hạn như tấn công và phòng thủ, di chuyển trong khi giao tranh với đối phương và hỗ trợ các tiền đồn. Terminator-2 sẽ giúp gia tăng từ 15 đến 25% hiệu quả chiến đấu của các đơn vị xe tăng, tùy thuộc vào loại hình tác chiến.

Dựa trên kinh nghiệm và nghiên cứu tích lũy được của Liên Xô và sau này là Nga về các phương tiện hỗ trợ chiến đấu, UralVagonZavod tiếp tục thực hiện dự án chế tạo mô-đun pháo tự động AU-220M Baikal với vũ khí chính là pháo tự động được điều khiển từ xa 57mm 2A91. Pháo 57mm 2A91 có thể được lắp đặt trên các xe bọc thép cải tiến để gia tăng hiệu quả chiến đấu. Nhờ đặc tính xuyên giáp, nó có thể vô hiệu hóa hầu hết các loại thiết giáp hiện có.