Diễn biến chính tình hình chiến sự Nga - Ukraine ngày 1/9

Ukraine tuyên bố thử thành công vũ khí tầm bắn 700km. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 31/8 cho biết nước này đã thử thành công vũ khí tầm xa sản xuất trong nước, trong khi quan chức an ninh hàng đầu Kiev tuyên bố một chương trình tên lửa mới đang được triển khai.

Ngay sau đó, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine (NSDC) Aleksey Danilov đã đăng một đoạn video dài 20 giây trên X (Twitter), cho thấy hình ảnh giống như một tên lửa được phóng trong đêm.

Một số phương tiện truyền thông Ukraine đã liên kết bài đăng của ông Danilov về “chương trình tên lửa” với tuyên bố của Zelensky về vũ khí tầm xa. “700 km” có thể ám chỉ khoảng cách từ biên giới Ukraine tới Pskov, một thành phố ở phía Tây Bắc của Nga. Thành phố này chỉ cách Estonia – một thành viên NATO, 30 km.

Lính Ukraine bắn pháo về phía vị trí của Nga ở Donetsk, ngày 5/7/2023. Ảnh: AP

Nga tổ chức bầu cử ở các vùng lãnh thổ mới sáp nhập từ Ukraine. Nga đã bắt đầu tiến hành bầu cử cấp địa phương tại các vùng lãnh thổ mới sáp nhập từ Ukraine cuối năm 2022.

Hầu hết các địa phương của Nga tổ chức bầu cử vào ngày 10/9 theo kế hoạch. Tuy nhiên, Donetsk, Zaporizhzhia, quyết định bầu cử sớm hơn, bắt đầu từ ngày 31/8. Chính quyền Kherson và Lugansk dự kiến bắt đầu bầu cử từ ngày 2/9. Đây là 4 tỉnh mà Nga tuyên bố sáp nhập từ tháng 10/2022. Cho đến nay, Moscow vẫn chưa kiểm soát hoàn toàn 4 tỉnh này. Lãnh đạo chính quyền tại đây đều do Nga bổ nhiệm. Kết quả bầu cử sẽ quyết định liệu họ có thể tiếp tục đảm nhiệm nhiệm kỳ mới hay không.

Ukraine sẽ sớm thay thế Bộ trưởng Quốc phòng. Ukrainska Pravda dẫn các nguồn tin cho biết, Quốc hội Ukraine có thể xem xét bãi nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng Oleksii Reznikov trong tuần tới. Chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cho Tổng thống bổ nhiệm. Verkhovna Rada (quốc hội Ukraine) sẽ phê chuẩn và bãi nhiệm bộ trưởng theo yêu cầu của Tổng thống.

Nghị sỹ Yaroslav Zhelezniak cho hay, ông Reznikov có thể sẽ được bổ nhiệm vào vị trí Đại sứ Ukraine tại Anh. Ứng cử viên có khả năng thay thế Reznikov nhất là người đứng đầu Quỹ Tài sản Nhà nước Ukraine, Rustem Umerov. Các nguồn tin trong nội các và quốc hội Ukraine đều xác nhận thông tin này.

Ukraine chỉ có thể gia nhập NATO khi có đường biên giới ổn định. Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine phải chấm dứt trước khi Kiev có thể gia nhập NATO, Đại sứ Séc tại khối quân sự do Mỹ đứng đầu, Jakub Landovsky, nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn được đăng tải ngày 31/8.

Ông Landovsky nói thêm rằng tư cách thành viên có thể không yêu cầu một hiệp ước hòa bình chính thức giữa hai nước láng giềng nhưng biên giới của Ukraine phải rõ ràng. “Bên duy nhất chịu trách nhiệm trả lời câu hỏi biên giới sẽ nằm ở đâu là Ukraine. Không ai từ bên ngoài có thể bình luận về điều đó”. Hệ thống chính trị của Ukraine cũng phải “khớp” với hệ thống chính trị của các thành viên trong khối. Nhà ngoại giao này nói thêm rằng điều đó cuối cùng sẽ tùy thuộc vào việc Kiev quyết định khi nào cuộc xung đột với Nga kết thúc.

Ukraine muốn có 160 máy bay chiến đấu F-16 từ phương Tây. Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết, nước này đã đồng ý với các đồng minh về việc cung cấp 50-60 máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất cho Kiev. Tuy nhiên, Ukraine cần khoảng 160 máy bay “để có một lực lượng không quân hùng mạnh ngăn chặn Nga chi phối không phận”.

Trả lời phỏng vấn đài truyền hình RTP của Bồ Đào Nha, Tổng thống Zelensky nói rằng F-16 cần thiết không phải cho cuộc phản công đang diễn ra của Ukraine mà để bảo vệ dân thường và các hành lang nhân đạo ở Biển Đen và Biển Azov. Ông Zelensky dự kiến các máy bay chiến đấu sẽ hoạt động trên bầu trời Ukraine vào đầu năm tới, thừa nhận rằng quá trình này rất phức tạp vì nó đòi hỏi phải đào tạo phi công, kỹ sư và bảo trì chuyên biệt.

Xuất hiện video gây xôn xao về thủ lĩnh Wagner trước vụ tai nạn máy bay. Kênh Telegram Grey Zone liên kết với tập đoàn Wagner của Nga ngày 31/8 đăng tải video về ông Prigozhin - thủ lĩnh lực lượng quân sự tư nhân này trước khi ông tử nạn trong vụ tai nạn máy bay.

Trong video, ông Prigozhin được cho là đang ở châu Phi, đồng thời tuyên bố “vẫn ổn” khi đề cập tới mối đe dọa tính mạng. Hiện chưa rõ địa điểm và thời gian chính xác video được quay. Tuy nhiên, trang phục và chiếc đồng hồ trên tay phải Prigozhin khớp với ngoại hình của ông trong video được quay ngày 21/8, trong đó trùm Wagner cũng khẳng định ông đang ở châu Phi.

Nga dựng "lưới lửa" phòng không, bảo vệ Moscow trước đòn tập kích. Chính quyền thành phố Moscow và Bộ Quốc phòng Nga đang xây dựng các địa điểm phòng thủ tên lửa mới để bảo vệ thủ đô khỏi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái.

“Năm ngoái, chúng tôi đã xây dựng tuyến phòng thủ lớn nhất và mạnh nhất cho quân đội của mình trong khu vực tác chiến đặc biệt. Năm nay, rất nhiều nỗ lực đã được thực hiện để bảo vệ Moscow trước máy bay không người lái và các cuộc tấn công khủng bố mà chính phủ Ukraine đã dàn dựng gần như hàng ngày”, Thị trưởng Moscow Sergey Sobyanin tuyên bố hôm 31/8.

Nga bắn hạ tổ hợp phòng không S-200, phá hủy hàng chục xe cơ giới của Ukraine. Theo báo cáo cập nhật diễn biến chiến sự của Bộ Quốc phòng Nga hôm 31/8, các lực lượng nước này đã đẩy lùi các cuộc tấn công của đối phương trên nhiều mặt trận trong đó có Kupyansk, Donetsk và Zaporizhzhia, gây thiệt hại cho các thiết bị quân sự của Ukraine. Ngoài ra, Nga cũng bắn hạ hệ thống tên lửa đất đối không S-200 của Ukraine ở Slavyansk, máy bay không người lái trinh sát Tu-141, nhiều máy bay không người lái và tên lửa HIMARS, đồng thời phá hủy 32 xe cơ giới.

Ở hướng Kupyansk, các đơn vị từ nhóm lực lượng Zapad của Nga được hỗ trợ bởi hàng không và pháo binh trong các hoạt động tấn công đã cải thiện tình hình dọc chiến tuyến. Theo hướng Donetsk, các đơn vị từ nhóm Lực lượng Yug của Nga phối hợp chặt chẽ với hàng không và pháo binh đã đẩy lùi 6 cuộc tấn công của các phân đội tấn công của Ukraine