Quy mô doanh nghiệp ngày càng nhỏ

Theo báo cáo, 6 ngành được VCCI khảo sát (gồm chế biến thủy sản, sản xuất đồ uống, sản xuất cấu kiện kim loại, bán lẻ thực phẩm – đồ uống, quảng cáo, giới thiệu xúc tiến thương mại) đều đã có sự tăng trưởng về số lượng các đơn vị, lao động, tài sản và doanh thu. Nhưng doanh nghiệp thuộc các ngành này đều giảm năng lực sử dụng vốn trong giai đoạn từ năm 2007 - 2011, giảm mạnh nhất là ngành bán lẻ thực phẩm và đồ uống. Đây được coi là thực trạng đáng báo động về hiệu quả sử dụng vốn của các doanh nghiệp nước ta thời gian qua. Xét về chỉ số năng lực sinh lời, tỷ lệ các doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ trong 6 ngành đều tăng mạnh năm 2011, nhất là ngành thương mại dịch vụ.

 

Nhìn vào các thông tin như tỷ trọng doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ ngày càng tăng, hiệu suất sử dụng lao động và năng lực sử dụng vốn đều giảm... không thể không lo ngại về tình trạng sức khỏe doanh nghiệp nước ta. Nhưng từ tình trạng quy mô doanh nghiệp ngày càng nhỏ không thể nhận xét cảm tính là do năng lực quản trị có hạn.

 

Bởi rõ ràng với quá trình cải cách thủ tục hành chính và nhiều luật được ban hành trong giai đoạn khảo sát trên thì điều kiện thành lập doanh nghiệp đã thuận lợi hơn. Và như báo cáo đã nêu rõ, trong khi quy mô lao động của một số đơn vị giảm, thì quy mô vốn lại tăng lên. Ngoài ra, trong giai đoạn khảo sát của VCCI đã có một nửa thời gian kinh tế thế giới có nhiều biến động, kinh tế trong nước khó khăn.

 

Như vậy, có phải điều kiện khách quan khiến doanh nghiệp chưa phát triển quy mô được, năng lực sử dụng vốn, khả năng thanh toán giảm... hay không?

 

Kết quả khảo sát của VCCI chưa giúp đưa ra câu trả lời cặn kẽ cho những vấn đề nêu trên. Nguyên nhân khiến sức khỏe doanh nghiệp đang xấu đi chưa được nhìn rõ, cơ quan chức năng cần tiếp tục khảo sát sâu hơn. Việc nhìn nhận rõ tác động từ năng lực quản trị, cơ chế, chính sách hay điều kiện khách quan đến các doanh nghiệp sẽ giúp đưa ra khuyến nghị chính sách chính xác.