Tăng trưởng GDP tiếp đà phục hồi, lạm phát thấp và ổn định

GDP tiếp đà phục hồi, lạm phát thấp và ổn định
UBGSTCQG vừa có báo cáo về tình hình kinh tế tháng 6 và 6 tháng đầu năm 2015. Báo cáo cho thấy, tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2015 ước đạt 6,1% (so với cùng kỳ năm trước). Trong đó quý 1 tăng 6,03% và quý 2 tăng 6,15%. Nếu loại trừ tính mùa vụ, tăng trưởng GDP quý 2/2015xấp xỉ quý 1/2015 (6,52% so với 6,61%). 

Phân tích yếu tố chu kỳ của tăng trưởng12 cũng cho thấy phục hồi rõ nét. Với đà phục hồi trên, UBGSTCQG dự báo tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm 2015 ở mức 6,3% và cả năm 2015 có khả năng ở mức 6,5%.

Theo nhận định của UBGSTCQG, tăng trưởng phục hồi có đóng góp quan trọng của khu vực sản xuất, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo.
Tính chung 6 tháng đầu năm, chỉ số sản xuất công nghiệp IIP tăng 9,1% (so với cùng kỳ 2014), cao hơn nhiều so của cùng kỳ năm 2014 (5,8%). Trong đó IIP ngành công nghiệp chế biến chế tạo 5tháng/2015 tăng 9,9% (cùng kỳ 2013 tăng 5,5%, năm 2014 tăng 7,5%). 

Ngoài ra, mức tăng 10,9% của chỉ số IIP ngành sản xuất và phân phối điện (cùng kỳ là 0,6%) cũng cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của sản xuất. Chỉ số PMI 13 tháng 5/2015 đạt 54,8 điểm – là mức cao nhất kể từ khi chỉ số này được công bố tháng 4/2011.

Cũng theo UBGSTCQG, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng 6 tháng đầu năm 2015 cũng tăng 9,3-9,5% so với cùng kỳ, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 8,5%, cao hơn nhiều so với cùng kỳ các năm 2011-2014.

Đầu tư toàn xã hội tăng cũng có tăng trưởng. Tính chung 5 tháng đầu năm 2015, vốn đầu tư từ NSNN tăng 5,4% so với cùng kỳ (cùng kỳ 2014 giảm 0,1%), vốn FDI giải ngân tăng 7,6% so với cùng kỳ (cùng kỳ 2014 tăng 0,4%). Đầu tư khu vực dân doanh cũng cải thiện tích cực khi tín dụng đối với toàn nền kinh tế tính đến 15/6 ước tăng 5,78%. UBGSTCQG ước tỷ lệ đầu tư toàn xã hội/GDP 6 tháng đầu năm là 29,9%.

Trong khi đó, ổn định kinh tế vĩ mô vẫn được duy trì, lạm phát thấp và ổn định. So với cùng kỳ năm trước, lạm phát CPI tháng 6 là 1% và lạm phát cơ bản là 2,37%. “Nhìn chung, cả lạm phát và lạm phát cơ bản hầu như giữ nguyên trong 4 tháng gần đây”, báo cáo của NFSC nêu rõ và đưa ra dự báo: Năm 2015 lạm phát cơ bản khoảng 3% và lạm phát (tổng thể) thấp hơn 3%.

Niềm tin tiêu dùng, kinh doanh và đầu tư được củng cố

Theo UBGSTCQG, tình hình đăng ký thành lập doanh nghiệp tăng cả số lượng và giá trị vốn đăng ký so với cùng kỳ 2014. Tính chung 6 tháng đầu năm, doanh nghiệp thành lập mới tăng gần 22% về số doanh nghiệp và trên 20% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2014. Đồng thời, số doanh nghiệp gặp khó khăn buộc phải tạm ngừng hoạt động trong 6 tháng đầu năm giảm 5,8% so với cùng kỳ năm 2014. 

Theo khảo sát của hiệp hội doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam, chỉ số niềm tin kinh doanh tại Việt Nam (BCI) tại quý I/2015 lên 75 điểm cao hơn mức trung bình năm 2014 (69,3 điểm). Chỉ số niềm tin tiêu dùng (ANZ) trung bình 5 tháng 2015 ở mức 139,9 điểm cao hơn mức trung bình năm 2014 (133,3 điểm).

Nhà đầu tư trên thị trường cổ phiếu cũng lạc quan hơn khi giá trị giao dịch bình quân phiên trong tháng 6 tăng gấp rưỡi so với giai đoạn đầu năm. Dòng tiền trong nước quay lại do Thị trường hấp thụ phần lớn tác động của Thông tư 36. Giữa tháng 5/2015 thông tin dư nợ cho vay kinh doanh cổ phiếu cuối tháng 3/2015 không bị giảm so với trước khi ban hành Thông tư 36 được công bố; Kết quả kinh doanh của nhiều công ty niêm yết cải thiện; Dự thảo quy định rút ngắn thời gian thanh toán xuống T+2 và cho phép giao dịch mua bán trong ngày được công bố; Hiệu ứng tăng giá đã lan tỏa từ cổ phiếu ngành ngân hàng sang các ngành chứng khoán, bất động sản, dầu khí…

Cảnh báo nhập siêu

Trình bày về những khó khăn thách thức của nền kinh tế trong những tháng cuối năm, UBGSTCQG đã cảnh báo về vấn đề nhập siêu. Theo UBGSTCQG, tính chung 6 tháng đầu năm 2015, nhập siêu ước tính 3,75 tỷ USD, tương đương 4,8% kim ngạch xuất khẩu; trong đó, khu vực FDI xuất siêu 6,07 tỷ USD, khu vực DN trong nước nhập siêu 9,83 tỷ USD.

Nguyên nhân khiến nhập siêu tăng, theo UBGSTCQG là do xuất khẩu tăng chậm trong khi nhập khẩu tăng nhanh. Tính riêng 5 tháng đầu năm 2015, tốc độ tăng xuất khẩu (so với cùng kỳ) chưa bằng một nửa cùng kỳ 2014 (7,3% so với 15,4%). Trong khi đó, tốc độ tăng nhập khẩu lại cao gấp rưỡi so với cùng kỳ 2014 (15,8% so với 9,6%).

Ngoài ra, theo UBGSTCQG, nhập khẩu tăng chủ yếu do tăng nhập các mặt hàng phục vụ sản xuất như: điện tử, máy tính, linh kiện tăng 36,9%; máy móc thiết bị, dụng cụ, phương tiện khác tăng 35,9%; sản phẩm chất dẻo tăng 21,5%; nguyên phụ liệu dệt may, giày dép tăng 12,8%.

“Điều này cho thấy nhập siêu tăng vừa do giá hàng hóa thế giới giảm vừa do cơ cấu kinh tế phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu máy móc thiết bị, guyên vật liệu sản xuất”, cơ quan này đánh giá và cảnh báo: “Nhập siêu cùng với xu hướng rút vốn khỏi các nền kinh tế đang phát triển sẽ đòi hỏi nỗ lực hơn để đạt mục tiêu ổn định tỷ giá từ nay đến cuối năm 2015 cũng như trong năm 2016”.

Lấy dẫn chững cho nhận định này, UBGSTCQG cũng dẫn dự báo của WB là tỷ lệ vốn đầu tư (trực tiếp và gián tiếp)/GDP vào các nước đang phát triển sẽ giảm từ 5,4% năm 2014 xuống còn 5,1% và 5% tương ứng trong năm 2015 và 2016.

Ngoài ra, UBGSTCQG cũng cảnh báo một số khó khăn khác như là khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản tăng trưởng chậm lại. GDP của khu vực này trong 6 tháng đầu năm 2015 chỉ tăng 2,16%, thấp hơn mức 2,96% của cùng kỳ năm 2014.

Bên cạnh đó, thu NSNN tăng chậm hơn cùng kỳ 2014. Lũy kế đến ngày 15/6 tổng thu NSNN tăng 7,8% so với cùng kỳ (cùng kỳ 2014 tăng 16,2%). Nguyên nhân khiến thu ngân sách 6 tháng đầu năm tăng chậm là do thu từ dầu thô lũy kế 15/06 chỉ đạt 35% dự toán, giảm 32,5% so với cùng kỳ; do giá dầu thanh toán bình quân vẫn ở mức thấp ; thu từ hoạt động xuất nhập khẩu chỉ tăng 4,1% so với cùng kỳ 2014 (cùng kỳ 2014 tăng 29,6%); do kim ngạch nhập khẩu một số mặt hàng có thuế suất cao tăng chậm so với cùng kỳ 2014...