Biểu thuế xuất khẩu, nhập khẩu 2015: Doanh nghiệp chờ... tác động

Từ ngày 1/1/2015, Việt Nam sẽ cắt giảm thêm 1.720 dòng thuế từ thuế suất hiện hành 5% xuống 0% theo cam kết Hiệp định thương mại tự do ASEAN (ATIGA). Như vậy, năm 2015, sẽ chỉ còn 7% dòng thuế, tương đương trên 600 mặt hàng được xem là nhạy cảm nhất chưa cắt giảm về 0%. Điều này có nghĩa là hầu hết các mặt hàng của các nước trong khu vực ASEAN nhập khẩu vào Việt Nam nếu đáp ứng đủ điều kiện xuất xứ theo quy định của Hiệp định sẽ được hưởng thuế suất bằng 0%. Hàng hóa của ta xuất sang các nước ASEAN như Thái Lan, Myanmar, Philippines… đã được hưởng thuế suất 0% từ năm 2010.

Chưa ảnh hưởng nhiều đến DN

Theo Biểu thuế xuất khẩu, nhập khẩu có hiệu lực từ 1/1/2015, nhiều mặt hàng nhập khẩu được giảm thuế; chủ yếu các mặt hàng nhập khẩu từ các nước Đông Nam Á sẽ không phải chịu thuế nhập khẩu, theo cam kết của Việt Nam khi thực hiện Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA)... Các nhóm hàng cắt giảm thuế thuộc các ngành nông nghiệp, nông sản (thủy hải sản, thịt gia súc, gia cầm), nhiên liệu (xăng dầu, than)…

Tuy vậy, nhiều DN được hỏi cho biết Biểu thuế 2015 hiện tại chưa tác động nhiều đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Theo ông Nguyễn Đăng Vang - Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam, bắt đầu từ năm 2015, Việt Nam tiếp tục thực hiện lộ trình giảm thuế theo đúng cam kết khi gia nhập WTO, thuế suất thuế nhập khẩu một số mặt hàng thịt giảm đi nhưng sẽ không gây tác động, ảnh hưởng nhiều tới các DN sản xuất, kinh doanh trong ngành chăn nuôi.

Lý giải cho điều này, ông Vang cho biết năm 2014, tất cả các loại thịt nhập khẩu chiếm khoảng 2,7% trên tổng số lượng thịt tiêu thụ trên cả nước. Trong đó, Việt Nam lại xuất khẩu đi khoảng 0,8-0,9%. Vì vậy, nếu tính chi li, lượng thịt nhập khẩu chỉ chiếm khoảng 1,7-1,8% tổng lượng thịt tiêu thụ. Do vậy, việc giảm thuế sẽ không gây tác động, ảnh hưởng nhiều tới các DN.

Trao đổi về sự tác động của Biểu thuế 2015, đại diện TCty Thương mại Hà Nội Hapro cho hay: Đơn vị nhập khẩu, phân phối của TCty hiện đang nhập khẩu một số mặt hàng thuộc nhóm hàng nhạy cảm là rượu, bia nên chưa được hưởng thuế nhập khẩu cắt giảm, bên cạnh đó thuế tiêu thụ đặc biệt có lộ trình tăng trong các năm tiếp theo. Cty cũng đang nghiên cứu nhập khẩu một số mặt hàng tiêu dùng (hóa mỹ phẩm, gia dụng), tuy nhiên nhóm hàng này mức giảm chưa đáng kể. Ngành công nghiệp ôtô được cho là sẽ chịu tác động mạnh mẽ khi Việt Nam cắt giảm thuế theo lộ trình cam kết, tuy nhiên đại diện Công ty Cổ phần Ô tô Trường Hải, ông Trương Bình Nguyên - Trưởng phòng Marketing cho biết, Biểu thuế năm 2015 không thay đổi so với Biểu thuế 2014 (thuế NK AFTA vẫn ở mức 50%),  vì vậy không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của công ty.

Tác động về lâu dài

Theo ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Cty TNHH MTV kỹ nghệ  Súc sản Việt Nam – Vissan, việc thay đổi Biểu thuế nhập khẩu dẫn đến khả năng hàng hóa nước ngoài tràn ngập thị trường, cạnh tranh với hàng hóa trong nước do tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm của hàng nước ngoài tốt hơn. Theo ông Mười, nhìn về dài hạn, Việt Nam gia nhập sâu rộng các Hiệp định thương mại, nhất là gia nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN, sự chuẩn bị của DN còn yếu nên sức cạnh tranh hạn chế vậy nên chắc chắn thị trường sẽ bị ảnh hưởng lớn.

Là DN chuyên sản xuất sản phẩm nội thất làm từ gỗ nhập khẩu, đại diện Cty TNHH Đầu tư Đường Thành cho biết thuế nhập khẩu nguyên liệu năm 2015 không giảm, vì vậy việc sản xuất kinh doanh của DN không có ảnh hưởng lớn so với năm trước. “Hiện nay những mặt hàng mà chúng tôi nhập khẩu, ngay cả nhập khẩu từ Trung Quốc chưa được hưởng ưu đãi thuế quan. Nguyên liệu để sản xuất sản phẩm của DN chúng tôi hầu hết phải nhập khẩu vì đa phần trong nước chưa sản xuất được, hoặc đã sản xuất nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu. Thuế nhập khẩu gỗ của chúng tôi là 25%, cộng thêm 10% thuế GTGT, tổng cộng là 35%, mức thuế rất cao”, ông Phạm Ngọc Linh - Tổng giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Đường Thành cho biết.

Như vậy, có thể là năm đầu trong lộ trình giảm thuế 2015-2018 nên sự tác động đến DN chưa rõ ràng. Tuy nhiên, có một điều đáng lưu ý là bên cạnh những DN quan tâm đến biểu thuế mới thì đến thời điểm này, khi Biểu thuế 2015 được ban hành được gần 1 tháng, nhưng khi được hỏi, nhiều DN vẫn cho biết chưa cập nhập nội dung của biểu thuế.

Về lâu dài, việc cắt giảm thuế theo lộ trình cam kết của các Hiệp định thương mại mà Việt Nam đã ký kết sẽ có những tác động sâu sắc đến tình hình DN, đòi hỏi các DN phải nghiên cứu để có sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho sự cạnh tranh trên sân nhà.