Bộ Công Thương - Tài chính đổ lỗi cho nhau vụ xăng dầu móc túi dân ngàn tỷ

Tranh cãi "nảy lửa"

Theo tin trên báo Infonet, sau phát ngôn của Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) Phạm Đình Thi trên báo chí về việc Bộ Công Thương mới là nơi chịu trách nhiệm chủ trì quyết định thuế nhập khẩu mới để tính giá cơ sở điều hành xăng dầu, Bộ Công Thương ngay lập tức đã có văn bản "phản pháo".

Trong văn bản gửi tới Bộ Tài chính ngày 23/3, Bộ Công thương khẳng định, "Bộ Tài chính mới là nơi chịu chủ trì quyết định mức thuế nhập khẩu mới để tính giá cơ sở điều hành xăng dầu".

Công văn do Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Võ Văn Quyền ký cho rằng, phát biểu của Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế Phạm Đình Thi liên quan tới điều hành thuế xăng dầu thuộc trách nhiệm và do Bộ Công thương chủ trì quyết định là không đúng.

“Phát biểu của ông Phạm Đình Thi là chưa hiểu đúng chức năng, nhiệm vụ của hai Bộ và quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ (ban hành năm 2014) trong việc chủ trì, phối hợp xây dựng chính sách về thuế suất thuế nhập khẩu và điều hành xăng dầu” – văn bản “phản pháo” của Bộ Công thương khẳng định.

Để dẫn giải cho lập luận của mình, công văn của Bộ Công Thương cũng trích lục lại Điều 36 và điểm b, Khoản 2 Điều 40 - những quy định cụ thể của Nghị định 83 về quản lý mặt hàng xăng dầu, cho thấy trách nhiệm chính trong điều hành thuế xăng dầu là thuộc về Bộ Tài chính, chứ không phải Bộ Công Thương. 

Cụ thể theo các điều khoản này, “Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương quy định mức thuế suất thuế nhập khẩu ổn định với từng chủng loại xăng dầu” và: “Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương hướng dẫn phương pháp tính giá cơ sở (với các mặt hàng xăng dầu)”.

Đối với trách nhiệm của mình, công văn của Bộ Công Thương cũng chỉ rõ điểm đ, Khoản1, Điều 40 của Nghị định 43 thì Bộ này là đơn vị chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính điều hành giá bán các mặt hàng xăng dầu" theo điểm đ, Khoản 1, Điều 40 của Nghị định 83.

“Bộ Công thương đã tuân thủ theo đúng chức năng, nhiệm vụ của Bộ và quy định của Nghị định số 83/NĐ-CP”- văn bản do Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước Võ Văn Quyền ký nhấn mạnh. 

Ngoài ra, văn bản của Bộ Công Thương cũng không quên nhắc Bộ Tài chính, trước kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 21/3/2016, liên quan đến việc áp dụng mức thuế nhập khẩu xăng dầu trong công thức tính giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu khi có nhiều mức thuế suất khác nhau giữa MFN và các Hiệp định thương mại tự do, việc tính giá cơ sở của Tổ Liên ngành điều hành giá xăng dầu theo đúng hướng dẫn của Bộ Tài chính là mức thuế nhập khẩu ưu đãi MFN. Và nội dung này, Bộ Công Thương đã trích trong Công văn số 17936/BTC-CST ngày 3/12/2015 của Bộ Tài chính với ý nói rằng, chính Bộ Tài chính đã có văn bản nêu rõ trách nhiệm chính của mình trong việc xây dựng chính sách thuế và tính giá cơ sở.

Hai Bộ đổ lỗi cho nhau và... Dân thiệt 

Việc để hở lỗ hỏng chính sách thuế đang khiến các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu “đút túi” khoảng 3.500 tỷ đồng. Trong lúc hai Bộ chủ quản, điều hành giá và thuế mặt hàng này đang “đá” nhau, thì các chuyên gia cho rằng, thiệt thòi sau cùng vẫn là người tiêu dùng.

Cụ thể, trả lời trên báo Dân Trí, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, đây là việc làm "đổ lỗi cho nhau" của 2 Bộ về trách nhiệm với để xảy ra sơ hở, chênh lệch trong chính sách thuế nhập khẩu xăng dầu theo các Hiệp định đã ký với ASEAN, dẫn đến các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu đầu mối đã tranh thủ khai thác, thu được lợi nhuận lớn (trên 3.500 tỷ đồng), làm thiệt hại lợi ích của người tiêu dùng.

Ông Long cho rằng, căn cứ theo quy định Nhà nước về chức năng 2 Bộ, Bộ Công Thương có thông cáo cho Bộ Tài chính chịu trách nhiệm về giá. Lý giải này không thuyết phục nguỵ biện vì mặc dù quản ý giá là Bộ Tài chính trong điều hành giá xăng dầu thì Nghị định 83 lại quy định chủ trì điều hành giá, khi chưa có sự thống nhất thì Bộ Công Thương chịu trách nhiệm quyết định.

"Theo tôi là cả 2 bộ đều có lỗi. Theo Nghị định 83, khi không có sự thống nhất thì Bộ Công Thương được quyết định hay không thống nhất được thì ông phải báo cáo Thủ tướng nhưng ông lại không báo cáo. Còn Bộ Tài chính thì lại bao biện, ngụy biện, đổ lỗi cho Bộ Công Thương", ông Long nói.

"Bộ Tài chính là nói kinh doanh xăng dầu có độ trễ là nguỵ biện. Ông là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý thuế, trong quá trình ký FTA, ông phải biết rất chắc, sao lại để lâu thế đến khi phát hiện Petrolimex lãi khủng quá mới biết nguyên nhân là cái này. Thế mà còn nói là phải suy nghĩ, đang xem xét (khi trả lời báo chí)", ông Long nêu quan điểm.

Theo ông Ngô Trí Long, với việc cả 2 Bộ không nhận cái sai của mình mà cứ đùn đẩy trách nhiệm, đổ lỗi cho nhau thì Chính phủ cần xem xét, kiểm tra, xử lý tuỳ theo mức độ nếu cả hai Bộ đều sai. "Nếu các Bộ không nhận sai thì họ sẽ không bao giờ khắc phục, sửa lỗi được. Và lối làm việc tắc trách như vậy sẽ còn gây thiệt hại cho người tiêu dùng", chuyên gia kinh tế này nêu quan điểm.