Gói 30.000 tỷ đồng: Tốc độ giải ngân khá chậm

Báo cáo của Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản, tính đến hết ngày 31/5, tốc độ giải ngân khá chậm chạp. Tổng số tiền giải ngân chỉ đạt hơn 7.620  tỷ đồng (đạt 25,4% phụ thuộc tiến độ thi công và hoàn thành các dự án nhà ở mà người dân đã vay để mua, thuê mua).  Trong đó, có hơn 17.600 hộ gia đình, cá nhân đã được giải ngân vốn vay với số tiền hơn 5.500 tỷ đồng; 33 dự án đã được giải ngân với số tiền hơn 2.100 tỷ đồng.

Trong khi đó, tổng số tiền cam kết cho vay từ gố hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng đối với khách hàng là hơn 14.160  tỷ đồng (đạt gần 50% tổng số tiền gói hỗ trợ 30 nghìn tỷ đồng). Trong đó, số tiền cam kết với khách hàng là hộ gia đình, cá nhân đạt hơn 8.800 tỷ đồng (với 18.000 trường hợp đã được cam kết cho vay); số tiền cam kết với chủ đầu tư dự án gần 5.345 tỷ đồng với 37 dự án đã được cam kết cho vay.

Điều đáng chú ý là tốc độ cam kết cho vay đã tăng rất mạnh trong những tháng cuối năm 2014 và 5 tháng đầu năm 2015, nhất là từ sau khi có Nghị quyết số 61/NQ-CP ngày 21/8/2014. Báo cáo của các Ngân hàng thương mại tham gia gói tín dụng hỗ trợ nhà ở thì tại thời điểm 31/5/2015 so với thời điểm 31/8/2014, số vốn vay đã cam kết cho khách hàng tăng 200% (14.161 tỷ đồng so với 7.232 tỷ đồng), số hộ gia đình, cá nhân được cho vay vốn tăng gần 250% (hơn 18.0000 cá nhân so với hơn 7.200 cá nhân).

Lý giải về tốc độ giải ngân chậm, ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây Dựng) đã đưa ra 3 lý do.

Một là, theo quy định về điều kiện để được vay vốn hỗ trợ thì người có nhu cầu vay vốn phải có hợp đồng mua hoặc thuê mua đã ký với chủ đầu tư, nghĩa là trên thị trường phải có đủ sản phẩm phù hợp với điều kiện quy định. Tuy nhiên, hiện nay tại các địa phương, đặc biệt là tại các địa phương trọng điểm như Hà Nội, TP.HCM thì số lượng dự án nhà ở xã hội, dự án nhà ở thương mại có quy mô diện tích căn hộ nhỏ, giá bán dưới 15 triệu đồng m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng/căn còn ít, chưa đáp ứng nhu cầu của người dân trên địa bàn. Do đó, số lượng khách hàng là hộ gia đình, cá nhân có hợp đồng đã ký với chủ đầu tư dự án để đáp ứng điều kiện được vay vốn từ gói hỗ trợ còn hạn chế.

Hai là, các đối tượng có nhu cầu vay vốn ngoài việc bảo đảm đầy đủ các yêu cầu về đối tượng và điều kiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng còn phải đảm các điều kiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Trong đó yêu cầu khách hàng là hộ gia đình, cá nhân phải có đủ vốn vốn tối thiểu không vượt quá 20% tổng số tiền vay; doanh ngiệp là chủ đầu tư dự án phải có đủ vốn tối thiểu không vượt quá 30% tổng số tiền vay. Ngoài ra, khách hàng vay vốn còn phải đáp ứng các điều kiện cho vay theo quy định của pháp luật hiện hành về cho vay của tổ chức tín dụng (phải chứng minh đủ khả năng thu nhập để trả nợ đối với khoản vay).

Ba là, trong quá trình thực hiện giải ngân cho vay vốn, một số đối tượng người dân vay mua nhà ở thương mại còn gặp vướng mắc về điều kiện thu nhập thấp dưới mức chịu thuế thu nhập cá nhân, do cách hiểu và vận dụng chưa đúng các văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng và Ngân hàng nhà nước.

Ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết, để đẩy nhanh việc giải ngân gói 30.000 tỷ đồng trong thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và Ngân hàng Nhà nước để xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai; đôn đốc, hướng dẫn các địa phương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch và thủ tục chuẩn bị đầu tư, tạo quỹ đất để tăng nhanh nguồn cung về nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có quy mô dưới 70m2/căn, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng căn, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở có đủ điều kiện để vay vốn từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng.