Nâng cao năng lực cạnh tranh của DNNVV tham gia có hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu

Các DNNVV hiện nay đang thực sự là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đổi mới cho khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Việt Nam và các quốc gia khác ngày càng nhận thấy rõ vai trò quan trọng của DNNVV trong phát triển kinh tế xã hội. Nhiều hàng hoá và dịch vụ của các DNNVV và những doanh nghiệp khởi nghiệp đã đem lại những giá trị gia tăng rất lớn, hiệu quả cao, làm thay đổi nhiều quan niệm và sản phẩm truyền thống hiện nay, tạo điều kiện cho cuộc sống văn minh, thuận lợi hơn.

Hạn chế năng lực cạnh tranh trong DNNVV

Với những bước tiến mạnh mẽ của công nghệ kỹ thuật số, sự biến đổi không ngừng của nền kinh tế thế giới, những cơ hội và điều kiện phát triển mới cho DNNVV đang đặt ra yêu cầu đối với các cơ quan hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa; đòi hỏi các cơ quan này phải theo kịp xu thế của thời đại kỹ thuật số, tạo ra môi trường thuận lợi và áp dụng các phương pháp hỗ trợ hợp lý để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và phát triển các DNNVV.

Tại Việt Nam, DNNVV hiện nay với số lượng chiếm tới trên 97%, có vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và thu nhập cho người lao động. DNNVV đóng góp khoảng 40%GDP, 33% giá trị sản xuất công nghiệp, 30% giá trị hàng hóa xuất khẩu và thu hút trên khoảng 50% lực lượng lao động. Và cộng đồng DNNVV ngày càng trở nên quan trọng khi số lượng sẽ tăng lên 1 triệu vào năm 2020 theo mục tiêu Chính phủ đề ra.

Tuy nhiên, sự tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu của các DNNVV hiện nay còn ở mức khiêm tốn (chỉ có khoảng 21% DNNVV Việt Nam liên kết được với chuỗi giá trị toàn cầu). Có hai vấn đề cốt lõi ở đây: Một là, Việt Nam là nền kinh tế đang phát triển, mặc dù Chính phủ đã nỗ lực đẩy mạnh cải cách song môi trường kinh doanh vẫn còn không ít rào cản sự phát triển sản xuất kinh doanh. Hai là, năng lực cạnh tranh của DNNVV Việt Nam yếu, kinh nghiệm hội nhập chưa nhiều, khả năng đáp ứng yêu cầu về công nghiệp, chuẩn mực quản trị để cung ứng sản phẩm cho các tập đoàn, công ty đa quốc gia còn thấp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ: Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 với sự ra đời của các công nghệ mới như: internet kết nối vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), rô bốt cao cấp, công nghệ nano, công nghệ in 3D,… đang làm thay đổi cách nghĩ, cách làm ra của cải vật chất và thay đổi cuộc sống của người dân trên thế giới. Trong xu thế đó, các DNNVV với trình độ công nghệ, năng lực tài chính, quản trị còn hạn chế sẽ là đối tượng dễ bị tổn thương nhất nhưng chính họ cũng là nhóm đối tượng năng động và dễ thích nghi nhất. Vì vậy, rất cần sự quan tâm, hỗ trợ tích cực cho sự phát triển của khối doanh nghiệp này mở rộng quy mô, đẩy mạnh đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất và đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế xã hội.

“Từ thực tiễn Việt Nam, chúng tôi mong nhận được sự hợp tác của APEC về tăng cường năng lực hệ thống thuế nhằm khuyến khích sản xuất kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh, công bằng, đồng thời ngăn chặn vấn nạn về chuyển giá, “tránh” nộp thuế,… của một số nhà đầu tư nước ngoài. Tôi cũng đề nghị các chuyên gia cấp làm việc (SOM) nghiên cứu việc thành lập một Quỹ hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng cường kết nối với các tập đoàn công ty đa quốc gia, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu” – Thủ tướng nhấn mạnh.

Tại Hội nghị, Tiến sĩ Tô Hoài Nam – Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng thư kí Hiệp hội DNNVV Việt Nam cho rằng, để DNNVV tham gia có hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu, Chính phủ cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khâu đột phá trong phát triển doanh nghiệp và phát triển kinh tế Việt Nam hiện nay. Về phía các DNNVV, cần hoàn thiện nhiều hơn nữa, đẩy mạnh hơn nữa khát vọng vươn lên, làm giàu cho mình và cho đất nước; sự tự tin, tính chủ động trong tìm kiếm cơ hội và kết nối, với tất cả các loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ hay các công ty lớn; nâng cao kĩ năng quản trị và tính chuyên nghiệp trong mọi hoạt động của mình.

Tăng cường hợp tác cho DNNVV

Thủ tướng cho biết, để thực hiện mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh, sáng tạo của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, chúng ta cần hợp tác thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận thị trường, tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị toàn cầu;thuận lợi hóa môi trường kinh doanh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, siêu nhỏ.

“Mọi kế hoạch hợp tác với những mục tiêu tốt đẹp trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương sẽ chỉ trở thành hiện thực nếu chúng ta có lòng tin, sự quyết tâm hợp tác cùng nhau để gìn giữ môi trường hòa bình, bảo đảm an ninh, an toàn cho sự tự do lưu chuyển hàng hóa, dịch vụ, dòng vốn đầu tư”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

Lãnh đạo Hiệp hội DNNVV Việt Nam – TS. Tô Hoài Nam có kiến nghị gửi tới Lãnh đạo các nền kinh tế thành viên APEC và cộng đồng doanh nghiệp APEC: Thứ nhất, APEC cần tiếp tục thúc đẩy tự do hóa, thuận lợi hóa thương mại, đầu tư, tạo điều kiện cho DNNVV tiếp cận được thị trường vốn, xâm nhập thị trường và tận dụng, phát huy sức mạnh của công nghệ số. Thứ hai, APEC cần có thêm sáng kiến thúc đẩy chuyển giao công nghệ, đào tạo kĩ nẵng cho DNNVV nhằm tăng năng suất, thích ứng tốt hơn với đòi hỏi mới về phát triển bền vững và ngày càng cao của người tiêu dùng. Thứ ba, APEC cần đẩy mạnh nhiều hình thức chia sẻ kinh nghiệm, giao lưu (thông qua diễn đàn, hội thảo, hội chợ, dự án….) giữa DNNVV với nhau, giữa DNNVV với các doanh nghiệp lớn, giữa khối các Hiệp hội DNNVV…. trong khu vực APEC.

Nên đọc