Nhìn mà thèm

Hiện nay, bia nội vẫn đang thống lĩnh thị trường cả nước, chỉ Sabeco và Habeco đã chiếm tới trên 60% thị phần. Khi hàng trăm ngàn DN chết tức tưởi trên đống tài sản vì hàng hóa không bán được, thì bia lại "ngoại lệ" với lượng tiêu thụ đã lên đến đơn vị vài tỉ lít và vẫn tăng đều qua mỗi năm. Tới năm 2013 như chúng ta đã biết, VN đã chiếm ngôi quán quân về uống bia trong khu vực Đông Nam Á.

 

Càng không thể không thèm muốn khi nhìn sự ưu ái của hầu hết các tỉnh, thành dành cho các dự án bia, có thể nói là trải thảm đỏ. Trong danh mục kêu gọi đầu tư của không ít địa phương cũng có mặt dự án nhà máy bia. Lý giải về điều này, nhiều ý kiến cho rằng bia là mặt hàng phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, nên hầu như địa phương nào cũng muốn có nhà máy bia để tăng thêm nguồn thu cho ngân sách...

 

Vui uống, buồn uống, gặp gỡ uống - chia tay cũng uống, "văn hóa nhậu" đã ăn sâu đến mức các hợp đồng quan trọng, các vụ hợp tác làm ăn lớn bé đều được quyết trên bàn nhậu bất chấp hậu quả của nó đã được thống kê, cảnh báo và vẫn diễn ra hằng ngày. "Văn hóa nhậu" giúp các công ty sản xuất bia rượu bỏ túi nguồn lợi nhuận khổng lồ trong khi chúng ta trả giá bằng chính sức khỏe của mình. Ai cũng biết, cũng nhận ra nhưng lại rất dễ dàng bỏ qua để tiếp tục nhậu, tiếp tục làm giàu cho ngành bia và làm nghèo sức khỏe của bản thân.

 

Không riêng gì lĩnh vực bia, kinh tế càng khó khăn, càng bộc lộ ra rất nhiều những nghịch lý chua chát mà các DN vừa và nhỏ luôn phải ở trong tâm thế "phát thèm". Như vấn đề tiếp cận vốn tín dụng, các NH luôn khẳng định đã hết thời DN phải cầu cạnh nhà băng mà NH đang phải đi tìm DN. Nhưng các DN vừa và nhỏ dù có dự án tốt mà không có tài sản thế chấp cũng đừng hòng vay vốn.

 

Trong khi đó các tập đoàn, tổng công ty nhà nước dù làm ăn bết bát vẫn được mời gọi vay vốn với lãi suất "phá rào". Hay trong vấn đề xử lý nợ xấu, dư luận đã không khỏi bất ngờ khi Công ty quản lý tài sản các tổ chức tín dụng (VAMC) đã 2 lần giảm mạnh lãi vay cho các khoản nợ xấu đã mua lại từ các NH. Còn các DN tư nhân vay vốn để sản xuất kinh doanh, trả nợ đều đặn vẫn phải chịu lãi suất cao.

 

DN vừa và nhỏ, lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn... luôn được khẳng định là đối tượng được ưu tiên nhưng thực tế họ luôn bị thua thiệt trong việc tiếp cận chính sách, tiếp cận vốn, tiếp cận lãi suất rẻ... Họ vẫn đang nhìn các đối tượng không được ưu tiên mà phát thèm.

 

Nếu những nghịch lý này không được giải quyết, kinh tế sẽ khó thoát khỏi tình trạng trì trệ hiện tại bởi DN vừa và nhỏ chiếm đa số, đóng góp hơn 40% GDP và tạo ra nửa triệu việc làm mới mỗi năm.