Vì sao các ngân hàng ồ ạt bán nợ xấu cho VAMC?

 

Thời gian gần đây, rất nhiều NHTM đã xếp hàng bán nợ xấu cho VAMC. Điều này đã đặt ra dấu hỏi là liệu VAMC có đủ năng lực xử lý hết các khối nợ xấu đó không?

 

Theo TS Trần Hoàng Ngân - Ủy viên Ủy ban Kinh tế Quốc hội nhận định, VAMC không phải là công ty mua nợ mà chỉ là công ty xác nhận nợ. VAMC kiểm chứng lại tài sản nợ xấu của NHTM đang bị DN mắc nợ.

 

“Nếu khoản nợ xấu đó đã trích lập dự phòng 20% rồi thì khoản nợ 100 tỷ đồng chỉ được xác nhận là 80 tỷ thôi. Rõ ràng VAMC chỉ làm nhiệm vụ đó. Nó giống như trạm kiểm soát đầu tiên của NHNN trước khi quyết định cho NHTM có nợ xấu vay. Như vậy, VAMC là đơn vị thẩm định bước đầu về tài sản nợ xấu của NHTM. Tôi cho rằng, đó là một nghệ thuật rất tốt trong xử lý nợ xấu của Việt Nam, chứ bây giờ ai dám mua nợ xấu. Người mua liệu có bán được nợ xấu không khi thị trường BĐS chưa khởi sắc? Cho nên tốt nhất là mình trì hoãn khoản nợ xấu đó lại một thời gian, có thể là 2 năm, 3 năm hoặc 5 năm”, TS Ngân nhấn mạnh.

 

Trước đó, NHNN đặt ra mục tiêu đến 2015 sẽ giải quyết xong nợ xấu. Vậy với cách mua bán như hiện nay, có thực hiện được không? TS Ngân đánh giá, Chính phủ hiện đang có nhiều giải pháp khác bên cạnh VAMC, bản thân NHTM có nợ xấu cũng phải lo tự trích lập dự phòng. Nếu không bán được nợ xấu cho VAMC thì cũng vẫn phải trích lập.

 

“Thời gian qua, Chính phủ đã cùng với bộ ngành tạo nhiều gói kích thích kinh tế, như gói 170 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, gói hỗ trợ cho thị trường nhà ở hiện đang tháo tiếp các vấn đề liên quan đến miễn giảm thuế… Tất cả các chính sách đó đó cùng với chính sách tiền tệ của NHNN hợp thành bài toán tổng thể giải quyết nợ xấu chứ không phải chỉ một mình NHNN đơn độc thực hiện.

 

Ngoài ra, cần phải quyết tâm trong quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, vì trong nợ xấu này có nợ xấu của các tập đoàn, DNNN, cho nên mình phải đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu. Để làm việc này, vừa qua Chính phủ cũng đã hoàn thiện thể chế, đưa ra nhiều văn bản hướng dẫn để làm sao cho DNNN sớm được cổ phần hóa. DNNN có thể thoái vốn được ở những nơi đầu tư đa ngành. Năm 2013 cơ bản đã làm song, cho nên chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng vào kết quả tích cực trong việc xử lý nợ xấu thời gian tới”, ông Ngân nói.

 

Cũng theo TS Trần Hoàng Ngân, trước khi có VAMC thì các NHTM vẫn trích lập quỹ rủi ro, nhưng do việc quản lý nợ xấu là của NHTM nên việc thanh tra, kiểm tra của NHNN có khó khăn. Bây giờ, NHTM đem tài sản nợ xấu đến VAMC đã là minh bạch.

 

TS Ngân chỉ rõ: “Tại sao các NHTM lại tiếp tục đem nợ xấu đến nhiều, nghĩa là bản thân họ đã không che dấu được nữa? NHNN đã mở cho họ một cánh cửa là hãy mang nợ xấu đến đây để bán đi, rồi sẽ thẩm định, sau đó sẽ cho tái chiết khấu, để các NHTM có thêm dòng vốn. Cách xử lý này hay ở chỗ là làm giảm áp lực cạnh tranh vốn. Như chúng ta thấy, hiện nay tình trạng cạnh tranh trong huy động vốn đã giảm đi vì NHTM có được nguồn vốn vay từ NHNN. Vấn đề hiện nay cần kiến nghị là NHNN phải kéo giảm thêm lãi suất, tiếp tục hỗ trợ cho NHTM vì nếu NHNN chiết khấu cho NHTM với lãi suất thấp thì NHTM sẽ có điều kiện bơm vốn ra thị trường với lãi suất thấp. Có như vậy, thì mới giảm được lãi suất”.

 

Trước những lo ngại trong năm tới phải huy động hơn 400 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ thì việc giảm lãi suất liệu có khả thi? TS Ngân cho rằng, năm 2013, lạm phát chỉ khoảng từ 6 đến 6,5% là tối đa, trong khi trước đây chúng ta dự báo tới 7-8%... Như vậy, đây là cơ hội vàng để lãi suất trái phiếu Chính phủ có thể kéo từ 8% xuống còn đến 6 hoặc 6,5%. Ngân sách nhà nước sẽ giảm gánh nặng cho việc trả lãi nguồn vốn vay từ trái phiếu Chính phủ được phát hành trong thời gian tới.

 

“Vấn đề là chúng ta phải mạnh dạn, và cần có sự hỗ trợ của NHNN vì NHNN là người giữ cung tiền. NHNN thời gian qua đã làm rất tốt việc kéo giảm lãi suất rồi, nhưng còn cần phải tiếp tục kéo xuống nữa để giúp nền kinh tế phục hồi. Như vậy, khi NHNN đã có thông điệp hạ tiếp lãi suất, chúng ta đã kiểm soát lạm phát thì hạ tiếp được lãi suất, khi đó nền kinh tế mới có khả năng hấp thụ được vốn, chứ với lãi suất hiện nay thì khả năng hấp thụ vốn vẫn chưa đạt kết quả cao”, ông Ngân cho hay.