“Bỏ quên” lao động tại doanh nghiệp nhỏ và vừa

(HNMO) Tuần lễ An toàn vệ sinh lao động lần thứ 15 với chủ đề: "Tăng cường văn hóa an toàn lao động và các biện pháp phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, cháy nổ tại nơi làm việc" đã chính thức được khởi động.

Các panô, áp phích, khẩu hiệu tràn ngập khắp nơi. Thế nhưng với không ít người lao động ở những doanh nghiệp nhỏ thì "văn hóa" an toàn lao động, an toàn vệ sinh lao động và phòng, chống cháy nổ vẫn là những khái niệm rất mơ hồ.

Làm "cho có"

Khi được hỏi về văn hóa an toàn lao động, nhiều công nhân cho rằng, việc sử dụng đồ bảo hộ lao động chỉ gây khó chịu, gò bó trong quá trình làm việc. Đáng chú ý, nhiều lao động sợ đi khám bệnh nghề nghiệp vì nếu có bệnh sẽ phải nghỉ việc hoặc chuyển sang một vị trí có thu nhập thấp hơn.

Giám đốc một công ty thiết bị ánh sáng cho biết, “Tất cả các quy định về an toàn lao động đều nắm rõ nhưng đa phần công nhân còn trẻ, việc bắt họ đội mũ rất khó. Sợ mất nhân công và một phần do ngại chi phí lớn cho việc đầu tư, trang bị các thiết bị bảo hộ lao động, phòng chống cháy nổ nên việc thực thi các quy định về an toàn vệ sinh lao động - phòng chống cháy nổ, công ty thường thực hiện theo kiểu "cho có"”.

Đây là tình trạng chung của nhiều doanh nghiệp nhỏ. Một đại diện đoàn kiểm tra an toàn vệ sinh lao động-phòng chống cháy nổ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhận định: "Việc chấp hành các quy định về an toàn vệ sinh lao động trong các loại hình doanh nghiệp có sự khác biệt. Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực có yêu cầu cao về an toàn như dầu khí, điện, sản xuất thép, việc đầu tư của doanh nghiệp cũng như nhận thức của người lao động về an toàn lao động thường tốt hơn.

Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực lao động giản đơn, như may mặc, chế biến nông sản, thủy sản, xây dựng, vốn sử dụng lao động phổ thông, nhìn chung nhận thức cũng như ý thức chấp hành của cả người sử dụng lao động và người lao động đều kém hơn".

Giải pháp nào để nâng cao nhận thức?

Không thể phủ nhận vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay trong vấn đề tạo việc làm và thu nhập cho người lao động. Tuy nhiên, việc bảo đảm điều kiện lao động tại các doanh nghiệp này đang rất đáng lo ngại. Theo nhiều khảo sát, nghiên cứu, hóa chất độc hại, môi trường làm việc không an toàn… đang là những gánh nặng đè lên đời sống, bào mòn sức khỏe của nhiều người lao động tại doanh nghiệp nhỏ và vừa.
 
An toàn vệ sinh lao động là chính sách kinh tế - xã hội luôn được Đảng và Nhà nước ưu tiên quan tâm trong chiến lược bảo vệ và phát triển nguồn nhân lực, phát triển bền vững kinh tế - xã hội của đất nước. Cùng với đó, các hoạt động hợp tác quốc tế về an toàn vệ sinh lao động do Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội tổ chức cho thấy các cơ quan liên quan đã và đang tích cực tăng cường nguồn lực đầu tư cho công tác an toàn vệ sinh lao động của Việt Nam. Song mọi nỗ lực của các cơ quan, ban, ngành đến nay vẫn chưa mang lại hiệu quả. Bằng chứng là số người chết vì tai nạn lao động ngày một tăng cao.

Đại diện Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội thừa nhận, các chế tài cũng như quy định về luật nhằm bảo đảm an toàn vệ sinh lao động là khá đầy đủ nhưng việc triển khai vẫn còn nhiều lỗ hổng. Việc kiểm tra, xử lý và tuyên truyền về an toàn vệ sinh lao động do nhiều bộ, ngành, địa phương quản lý nhưng lâu nay mọi việc đều dồn cho cán bộ ngành Lao động - Thương binh & Xã hội. Các cuộc kiểm tra thường do thanh tra Bộ thực hiện, trong khi đó lực lượng này chỉ có vài chục nhân lực. Lực lượng mỏng này phải mất 40 năm mới thanh tra hết một vòng doanh nghiệp...

Đoàn Vân