"Cơn lốc" náo loạn chính trường mang tên Donald Trump

Hãng tin CNN ngày 18/3 dẫn lời tỷ phú Donald Trump cảnh báo những người ủng hộ rằng mình sẽ “bạo loạn” nếu không được đảng Cộng hòa đề cử làm ứng viên Nhà Trắng, cho dù giành được nhiều số phiếu nhất. Một số thành viên đảng này cho rằng có lẽ sẽ diễn ra đại hội môi giới, nơi các thành viên trong đảng chứ không phải cử tri chọn ứng cử viên.

Điều đó chỉ diễn ra nếu ông Trump không đạt đủ 1.237 số phiếu đại cử tri cần thiết để được chỉ định. Hiện không rõ tỉ phú này có thể cán ngưỡng đó trước đại hội vào mùa hè hay không.

Một ngày sau khi chiến thắng trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa ở Florida, Illinois và North Carolina, Trump tuyên bố với phóng viên CNN: “Tôi đại diện cho nhiều triệu người. Nếu mọi người tước quyền bầu cử của những người này, tôi nghĩ các anh sẽ gặp nhiều vấn đề chưa từng thấy bao giờ”.

Trump hiện có 673 số phiếu đại cử tri và dễ dàng thắng trong nhiều cuộc cạnh tranh sắp tới, nhưng bên cạnh đó cũng lắm thách thức từ các đối thủ như: Thượng nghị sĩ Texas, Ted Cruz (411 phiếu) và Thống đốc Ohio, John Kasich (143 phiếu), đang chặn bước tiến của ông.

Thượng nghị sĩ Marco Rubio, từng được cho là sự chọn lựa hứa hẹn của đảng Cộng hòa, đã bỏ cuộc hôm thứ ba sau khi thể hiện màn trình diễn nghèo nàn trong các cuộc bầu cử sơ bộ bang.

Mặc dù vậy, doanh nhân tỉ phú chưa từng qua trải nghiệm chính trị này đang bị cả ứng viên Cộng hòa và Dân chủ chỉ trích là khuyến khích văn hóa bạo lực tại các cuộc mít-tinh vận động tranh cử của mình. Ông đã phải hủy cuộc tập hợp ở Chicago sau khi xảy ra đụng độ giữa những người phản đối và số ủng hộ. Trump phủ nhận trách nhiệm đối với những hành vi bạo lực liên quan đến chiến dịch tranh cử của mình.

Hôm 17/3, Bộ trưởng Công nghiệp trong Chính phủ Úc Christopher Pyne gọi cuộc vận động tranh cử của Trump là “khủng khiếp” và cảnh báo nguy cơ đảng Cộng hòa sẽ rơi vào tình trạng tiêu điều nếu Trump đạt được đề cử.

Còn Cơ quan Tình báo Kinh tế (EIU), một tổ chức nghiên cứu của Anh, lại cảnh báo rằng nếu tổng thống Mỹ là Donald Trump, toàn cầu sẽ bị đe dọa, với kinh tế thế giới sẽ diễn ra tác động nguy hiểm, trong khi các vụ tấn công khủng bố của những phần tử Hồi giáo cực đoan sẽ tăng lên và có thể xảy ra chiến tranh thương mại với Mexico, Trung Quốc.

Đưa ra đánh giá liên quan đến vấn đề cập nhật nguy cơ toàn cầu hôm thứ năm, EIU xếp việc bầu Trump làm tổng thống vào vị trí thứ 12 trên thang từ 1 đến 25 nguy cơ nguy hiểm nhất mà thế giới phải đối mặt, bao gồm cả khả năng chủ nghĩa khủng bố thánh chiến khiến kinh tế toàn cầu bất ổn.

EIU đưa ra một số lý do cho đánh giá của mình, trong đó có mối thù của Trump đối với tự do thương mại, lời buộc tội của ông rằng Trung Quốc là “kẻ thao túng tiền tệ”; việc ông tán thành tiêu diệt gia đình của đối tượng khủng bố; và đề nghị của Trump về vấn đề đưa binh sĩ vào Syria để đánh nhau với IS rồi lấy dầu lửa của nhóm tự xưng là Nhà nước Hồi giáo này.

Đây là lần đầu tiên EIU đánh giá cuộc bầu chọn ứng viên tổng thống Mỹ là nguy cơ toàn cầu. Tổ chức này xếp hạng nguy cơ dựa vào những tác động và xác suất xảy ra. Theo EIU, việc Trump được bầu làm tổng thống sẽ có tác động cao, nhưng xác suất xảy ra trung bình.

NBC dẫn một đoạn trong đánh giá của các tác giả rằng: “Mặc dù chúng tôi không mong đợi Trump sẽ đánh bại đối thủ đảng Dân chủ có khả năng nhất, bà Hillary Clinton, nhưng nếu điều đó trở thành hiện thực sẽ có nhiều rủi ro, đặc biệt nguy cơ xảy ra tấn công khủng bố trên đất Mỹ hoặc cuộc suy thoái kinh tế đột ngột”. 

Nên đọc