"Mỹ - Nhật tin tưởng nhau, nhưng thận trọng với Trung Quốc"

Kết quả cuộc thăm dò dư luận do Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy, hơn 7 thập kỷ sau khi Nhật Bản tấn công Trân châu cảng và kéo Mỹ vào một cuộc chiến toàn cầu, đa phần người dân Mỹ và Nhật Bản đều tin tưởng lẫn nhau và có chung thái độ cảnh giác với Trung Quốc.

Trái với những lời kêu gọi từ phía Bắc Kinh rằng Nhật Bản cần phải hối lỗi nhiều hơn về những gì đã xảy ra trong Thế chiến II, khoảng 2/3 người dân Mỹ tin tưởng Tokyo đã xin lỗi đủ hoặc không cần thiết phải nói lời xin lỗi nữa.

Kết quả cuộc thăm dò dư luận đưa ra trong bối cảnh chỉ còn vài tuần nữa Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ tới thăm Mỹ - nơi ông sẽ trở thành vị thủ tướng Nhật Bản đầu tiên có bài phát biểu trước cuộc họp chung với Quốc hội Mỹ.

Bài phát biểu của ông sẽ được theo dõi sát sao về bất cứ dấu hiệu liên quan đến việc tổ chức lễ kỉ niệm 70 năm ngày chấm dứt Thế chiến II trong năm nay như thế nào, trong bối cảnh Bắc Kinh thúc giục ông Abe "bày tỏ sự chân thành" về các tội ác trong quá khứ của Nhật Bản.

"Dù là kẻ thù của nhau trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, là những đối thủ cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực kinh tế vào những năm 1980 và đầu những năm 1990, nhưng người Mỹ và Nhật Bản đều có chung sự tôn trọng lẫn nhau sâu sắc", Trung tâm nghiên cứu Pew cho biết trong một báo cáo hàng năm dựa trên khảo sát với sự tham gia của 1.000 người dân mỗi nước.

Theo khảo sát này, khoảng 68% người dân Mỹ tin tưởng Nhật Bản, và 75% người dân Nhật Bản tin tưởng Mỹ. Trong khi đó, chỉ 30% người dân Mỹ và 7% người dân Nhật Bản tin tưởng vào Trung Quốc.

Cũng theo khảo sát của Pew, 1/6 số người Mỹ được hỏi tin tưởng rằng, sự nổi lên của Trung Quốc với tư cách là một cường quốc quân sự và kinh tế làm cho mối quan hệ Mỹ - Nhật trở nên quan trọng hơn. Trong khi đó, ngày càng có nhiều người Mỹ, đặc biệt là giới trẻ, nghĩ rằng việc có các mối quan hệ kinh tế mạnh mẽ với Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng hơn việc có các mối quan hệ như vậy với Nhật Bản.

Các thương hiệu của Nhật Bản cũng nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của dân chúng Mỹ. Theo đó, Sony được 88% người dân Mỹ yêu tích, trong khi đó con số này với hãng sản xuất ô tô Toyota là 85%.

Đối với những câu hỏi liên quan đến lịch sử, chẳng hạn như vụ ném bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki, khiến lần lượt 140.000 và 70.000 người thiệt mạng, có sự phân hóa sâu sắc giữa người Mỹ và Nhật Bản.

Trong cuộc khảo sát mới nhất này, 56% người dân Mỹ cho biết, họ tin việc sử dụng vũ khí hạt nhân là một cách thức hợp lý để chấm dứt chiến tranh; trong khi đó 34% nói rằng đây không phải là quyết định đúng đắn.

Tại Nhật Bản, chỉ 14% số người tham gia khảo sát nói rằng, vụ ném bom này là hợp lý, so với 79% nói không ủng hộ.

"Bất chấp sự bất đồng sâu sắc về việc đánh giá quyết định ném bom xuống Hiroshima và Nagasaki, số ít người Mỹ hoặc Nhật Bản tin rằng Nhật Bản còn nợ một lời xin lỗi về những hành động trong suốt Thế chiến II", theo báo cáo của Pew.

Tổng cộng 61% người dân Mỹ cho biết, Nhật Bản đã xin lỗi đủ vì những hành động trong quá khứ hoặc Toyko không cần phải xin lỗi nữa, so với 29% số người Mỹ nói rằng Nhật Bản đã không xin lỗi đủ về quyết định của họ trong cuộc chiến này.