1kg thịt gà gánh 14 loại phí

Trồng lúa khó giàu

Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Cao Đức Phát sáng nay, ĐB Lê Công Đỉnh (Long An) đặt câu hỏi: “Xuất khẩu đứng thứ 3 có ý nghĩa gì khi người nông dân trồng lúa vẫn có thu nhập thấp và vẫn là người thiệt thòi nhất trong chuỗi giá trị, vậy xin hỏi Bộ trưởng trách nhiệm thuộc về ai? Bộ trưởng có giải pháp gì? Bao giờ người nông dân mới sống được và làm giàu được từ nghề trồng lúa?

Cùng tha thiết với người nông dân trồng lúa, ĐB Nguyễn Thúy Hoàn (Thái Bình) muốn Bộ trưởng giải đáp ông có tham mưu cho Chính phủ như thế nào để giữ đất lúa.

Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết sản xuất lúa gạo vừa đảm bảo an ninh lương thực vừa tạo điều kiện tăng thu nhập cho nông dân. Nhưng ông cũng nêu các con số thực tế đau lòng: để một hộ trồng lúa sống bằng lúa thì phải có diện tích ít nhất 2 ha. VN có 4,1 triệu ha đất trồng lúa nhưng có 9,3 triệu hộ nông dân trồng lúa, mỗi hộ chưa được 0,5 ha. Ngay ở Thái Bình, Nam Đình có 1,3 ha/hộ, Hậu Giang 0,8 ha/hộ.

“Vụ hè thu này nông dân bán mỗi cân lúa lời 1.000 đồng. Với năng suất cao hơn năm ngoái cũng chỉ 6 tấn/ha. Như vậy nông dân trồng lúa chỉ lãi 6 triệu đồng/ha nhưng mỗi hộ có 0,8 ha thì lãi chỉ có 5 triệu đồng nên làm giàu rất khó, sống được thì phải có nền tảng”, Bộ trưởng Phát nhìn nhận.

DN hãy mang về giống tốt, công nghệ hay

“ĐBSCL chủ yếu trồng lúa, khoai lang, hoa quả nhưng dưa hấu, hành tím thì ế ẩm, nuôi tôm cá thì bị kiện bán chống phá giá. Bộ trưởng nói gì với bà con nông dân và làm gì cho bà con an tâm?”, ĐB Nguyễn Thị Kim Bé, Kiên Giang hỏi.

Bộ trưởng Cao Đức Phát khẳng định: Không phải tất cả đều như dưa hấu, hành tím mà cũng có mặt hàng được mùa, được giá như là hồ tiêu…

“Những ngày này tôi liên tục liên hệ với các Giám đốc Sở ở ĐBSCL, ở Cần Thơ Giám đốc Sở nói với tôi rằng lúa hè thu năm nay được mùa, trái cây cũng được mùa được giá. Giám đốc Sở Hậu Giang nói cam chanh được mùa được giá, lúa hè thu năm nay bình quân 6 tấn, cùng kỳ năm ngoái có hơn 5 tấn, tất nhiên giá bây giờ đang thấp vì giá thị trường thế giới rất thấp”, Bộ trưởng Phát dẫn chứng.

Ông cũng cho hay trong 10 mặt hàng nông sản xuất khẩu năm nay thì có 5 mặt hàng giá xuống và xuất khẩu xuống là gạo, cao su, cà phê, tôm và cá tra. Có 5 mặt hàng lên là hạt tiêu, hạt điều, đồ gỗ, sắn, hoa quả. Trong đó sắn xuất khẩu tăng tới  44%.

Dưa hấu giá xuống do khả năng thông quan thấp tập trung vào tháng 5 chứ dưa hấu Quảng Ngãi chỉ có 100 nghìn tấn trong khi cả nước 1 năm sản xuất 1,2 triệu tấn. Còn hành tím Sóc Trăng ế vì 70% xuất khẩu chủ yếu qua Indonesia. Nhưng cuối 2014 nước này chủ trương tự túc nên dừng nhập khẩu hành từ VN.

“Để nông dân có thu nhập cao hơn từ sản xuất nông nghiệp, chúng ta phải lựa chọn những mặt hàng và làm với chất lượng cao hơn, giá thành hạ hơn và làm căn cơ cả chuỗi giá trị để phát triển một cách bền vững và có hiệu quả”, Bộ trưởng Phát nêu giải pháp.

ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm, TP.HCM hỏi: Theo Bộ trưởng đâu là khâu yêu nhất trong sản xuất, tiêu thụ nông sản hiện nay? Trách nhiệm Bộ trưởng có không, trách nhiệm ra sao, cách nào khắc phục để phát triển nông nghiệp trong thời gian tới?

“Nỗi lo lớn nhất của Bộ trưởng Nông nghiệp là khâu tiêu thụ, cái khó lớn nhất của Bộ trưởng Nông nghiệp là khâu chế biến chưa tương xứng”, Bộ trưởng Phát tâm tư.

Theo ông, nông dân ta làm khâu nguyên liệu giỏi nhưng chế biến hạn chế, chủ yếu bán nguyên liệu thô, giá không cao. Cho nên chế biến, tiêu thụ phải dựa vào DN.

Chình vì vậy phải có chính sách để thu hút DN đầu tư vào nông nghiệp. Bộ trưởng cũng thừa nhận có trách nhiệm trong việc hướng dẫn, quy hoạch sản xuất cho nông dân. Ông cũng kêu gọi sự đóng góp của các nhà khoa học, các DN hễ đi đâu thấy giống tốt, công nghệ hay hãy mang về Việt Nam.

Giảm thiểu phí

Đi vào câu chuyện cụ thể của quả trứng, con gà, ĐB Đỗ Văn Đương, TP.HCM hỏi: “Vừa qua đoàn TP.HCM có đi tiếp xúc một DN cho biết có tình trạng 1kg gà thịt chịu 14 loại phí, không biết những phí này là gì, đề nghị Bộ trưởng nói rõ?”

Bộ trưởng Phát cho hay đã làm việc với Cục Thú y về câu chuyện này. Theo lí giải của cơ quan thú y, những loại phí này là theo luật pháp hiện hành. “Ngay luật pháp có bất hợp lí phải sửa. Ví dụ như việc thu phí thu theo từng quả trứng tôi không đồng ý mà theo tôi nên thu tại nơi xuất phát một lần. Tôi đã có công văn gửi Bộ Tài chính đề nghị sửa lại với tinh thần giảm tối thiểu các loại phí gây phiền nhiễu đến người dân”, Bộ trưởng Phát nói.

Nghe vậy Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nói: “Bộ trưởng đề nghị cái gì không hợp lí thì Bộ trưởng cho dừng ngay đã, còn sửa quy định thì đợi sau”.

Bộ trưởng Cao Đức Phát nói luôn: “Đề nghị Bộ trưởng Tài chính cho dừng việc này”.