5 Hiệp hội cùng "kêu cứu" Thủ tướng vụ nước mắm nhiễm arsen

Ngày 21/10, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) và Hiệp hội Nước mắm Phú Quốc, Hiệp hội Nước mắm Phan Thiết - Bình Thuận, Hiệp hội Nước mắm Nha Trang, Hội Lương thực Thực phẩm TP. HCM cùng có văn gửi bản kiến nghị đến Thủ tướng, các cơ quan liên quan Bộ Y tế; Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Bộ Công Thương và Bộ Công an về xử lý, ngăn ngừa những hành động gây thiệt hại đến ngành sản xuất nước mắm truyển thống của Việt Nam.

Văn bản nêu rõ, ngày 17/10, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) đã ra thông cáo báo chí công bố kết quả kiểm tra 150 mẫu nước mắm trong đó có đoạn sau: “đặc biệt, có đến 101 (67,33%) mẫu nước mắm không đạt chỉ tiêu Arsen (thạch tín) - một loại á kim cực độc. Theo quy định tại Qui chuẩn KT về Kim loại nặng (QCVN 8-2:2011/BYT), hàm lượng Arsen cho phép có trong sản phẩm nước chấm tối đa là 1,0 mg/lít, nhưng kết quả thử nghiệm cho thấy hàm lượng Arsen tổng trong các mẫu không đạt, dao động từ 1-5 mg/lít. Điều đáng chú ý, các mẫu có độ đạm càng cao, tỷ lệ các mẫu có hàm lượng Arsen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng (95,65% số mẫu khảo sát có độ đàm từ 40 độ trở lên có hàm lượng Arsen vượt ngưỡng quy định)”.

Theo Vasep và các hiệp hội, công bố này của Vinastas đã gây nhầm lẫn giữa Arsen hữu cơ, luôn có mặt trong cá biển, không độc và Arsen vô cơ rất độc. Nội dung công bố trên chẳng những không phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế về nông độ Arsen trong thực phẩm nói chung, trong nước chấm nói riêng mà còn không phù hợp với QCVN 8-2:2011/ BYT, trong đó hàm lượng Arsen, được hiểu là vô cơ, trong nước chấm là 1 mg/l.

Việc khẳng định nước mắm độ đạm càng cao, tỷ lệ nhiễm Arsen càng lớn đã tác động trực diện, với hậu quả khá nghiêm trọng đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống của Việt Nam, nếu không xử lý kịp thời chắc chắn sẽ tác động không nhỏ đến ngành khai thác cá biển. Với tuyên bố một cách chung chung Arsen là chất cực độc đã làm cho người tiêu dùng cực kỳ hoang mang,có nhiều dấu hiệu cho thấy người tiêu dùng đang chối bỏ nước mắm truyền thống, một vài siêu thị, cửa hàng bán lẻ đã thông báo tạm dừng mua hàng của các nhà sản xuất nước mắm truyền thống.

Mặc dù Vinastas không công khai danh sách các nhãn hàng nước mắm có dư lượng Arsen, nhưng ngay hôm sau danh sách này đã được phát tán rộng rãi trên mạng xã hội. Có hiện tượng danh sách này được nhân viên của một số nhà sản xuất nước mắm công nghiệp đi phát trực tiếp cho người tiêu dùng tại các chợ truyền thống và cửa hàng bán lẻ. Nội dung quảng cáo của doanh nghiệp sản xuất nước mắm công nghiệp xuất hiện trên một số báo ghi không đúng của qui định về Asen tại QCVN 8-2:2011/BYT.

Trước tình hình đó, ngày 20/10, dưới sự chủ trì của Hiệp hội Chế Biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, các Hiệp hội sản xuất nước mắm truyền thống bao gồm Hiệp Hội Nước mắm Phú Quốc, Hiệp Hội Nước mắm Phan Thiết- Bình Thuận, Hiệp Hội Nước Mắm Nha Trang, Hội Lương thực Thực phẩm thành phố Hồ Chí Minh cùng một số doanh nghiệp nước mắm đại diện cho miền Bắc đã họp để đánh giá thiệt hại của ngành sản xuất nước mắm truyền thống Việt Nam và thống nhất những giải pháp để bảo vệ và phát triển nước mắm truyền thống.

Lãnh đạo của 5 Hiệp Hội tham gia cuộc họp đã thống nhất kiến nghị Thủ Tướng Chính Phủ chỉ đạo kiểm tra, đánh giá mức đô gây thiệt hại củaThông cáo báo chí của Hiệp Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Vinastas ngày 16/10/ 2016 đối với ngành sản xuất nước mắm truyền thống và cảnh cáo để không tiếp tục xảy ra trường hợp tương tự.

Thủ Tướng Chính Phủ chỉ đạo các Bộ liên quan kiểm tra và xử phạt nghiêm hành vi phát tán trái phép danh sách các nhãn hàng nước mắm có hàm lượng Arsen, thực chất là không gây hại theo Qui định tại “Qui chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm của Bộ Y tế “ QCVN 8-2:2011/ BYT”, nhưng gây hoang mang cho người tiêu dùng, xâm hại nghiêm trọng uy tín của nước mắm truyền thống, đồng thời xử lý nghiêm những hành vi quảng cáo không đúng.

Đồng thời chỉ đạo các Bộ liên quan công bố công khai trên thông tin đại chúng việc Arsen hữu cơ có mặt trong nước mắm không gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng đồng thời làm rõ mức giới hạn ô nhiễm Arsen trong nước mắm tại Qui chuẩn KT về Kim loại nặng QCVN 8-2:2011 là Arsen vô cơ.

Quy chuẩn kỹ thuật về nước mắm đang được Bộ Y tế soạn thảo từ 2012, đưa nhiều quy định về hóa chất phụ gia không phù hợp với nước mắm truyền thống, đến nay không được ban hành. Theo đó, các hiệp hội đề nghị Thủ tướng chuyển giao việc soạn thảo và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật cho nước mắm sang Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, phù hợp với chuyên môn. Đồng thời, thúc đẩy việc ban hành nhanh chóng quy chuẩn kỹ thuật này.

Nên đọc