Ba Vì - Hà Nội: Những bao tải bí ẩn

Giữa trưa hè nóng cháy da, những chiếc bao tải bám đầy ruồi nhặng, bốc mùi khủng khiếp trong bụi tre, triền đê, nổi lềnh bềnh trên đầm, kênh mương… tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh, ô nhiễm môi trường.

 

 

“Săn” lợn chết

 

 

 

Ngày 7/6, xuôi gần 20km dọc tuyến đê sông Hồng đoạn qua các xã Chu Minh, Phú Châu, Phú Phương, Châu Sơn, Tản Hồng, Phú Cường của huyện Ba Vì (Hà Nội), PV ghi nhận thực trạng về phòng, chống dịch lợn tai xanh trên địa bàn. Và thực tế khác xa so với những gì chính quyền thông tin. Những hình ảnh hãi hùng dọc triền đê, trên các đầm, mương đủ lý giải vì sao đa số các chợ vùng quê vắng bóng thịt lợn, người tiêu dùng Hà Nội e dè với món ăn quen thuộc này.

 

 

Trong tổng số 31 xã, thị trấn thuộc huyện Ba Vì, các xã ven đê sông Hồng, sông Đà đang là điểm nóng về lợn ốm, chết do nghi nhiễm dịch tai xanh. Chính quyền huyện Ba Vì nhận định rằng các địa bàn này tiếp giáp Phú Thọ, Hòa Bình – đã có dịch trước đó, là nguyên nhân chủ yếu. Theo chỉ dẫn kèm những lời bức xúc của chị Nguyễn Thị Lan – nông dân thôn Phong Châu (xã Phú Châu), chúng tôi đã tới được nơi thả đầy những bao tải bí ẩn trên mặt nước.

 

 

Từ một lối rẽ trên đê xuống bãi sông Hồng, giáp ranh 2 xã Phú Châu, Phú Phương, chúng tôi tá hỏa khi “hứng” ngay thứ mùi thối nồng nặc, lợm giọng phả từ dưới đầm lên giữa buổi trưa nắng gắt. Hàng tre san sát, xanh mơn mởn dọc triền đê cũng chẳng cản nổi mùi hôi nồng khủng khiếp ấy. Chị Lan và vài nông dân khác cùng nhau xả bức xúc: “Không ai dám làm quanh đây nữa chú ạ. Mùi kinh quá, bảo nhiều lần rồi mà họ cứ tống vào bao tải, ném bừa ra”.

 

 

Quả thực, từ con đường nhỏ ngăn đôi đầm Xéo và đầm Trâu của 2 xã này, nhìn thoáng qua cũng thấy la liệt những bao tải căng phồng, buộc kín đầu, nổi lềnh bềnh trên mặt nước đen ngòm, nhớp nhúa. Ruồi nhặng bám đầy. Nhưng vậy cũng chưa đủ cơ sở khẳng định những bao tải “bí ẩn” này là xác lợn chết.

 

 

Chúng tôi mới thấy được một xác lợn con “khỏa thân” còn khá “tươi” nằm sát bờ đầm Xéo và vài xác lợn chết rải rác triền đê. Các đầu bao tải được người dân buộc rất chặt, bao chưa hề bị mủn. Do đó, sau khi lùng mua được vài chiếc dao cạo ở quán tạp hóa khá xa, chúng tôi trở lại khu đầm này, dùng que lôi chiếc bao tải bí ẩn vào, rạch ra, kiểm chứng để chụp ảnh…

 

 

Một chốt kiểm dịch bỏ không giữa buổi trưa ngày 7/6. Ảnh: Nam Sương

 

 

Phần vỏ bao phía trên mặt nước vừa mở rộng ra, cả người cầm máy ảnh lẫn người cầm… dao đều kinh hồn bạt vía mà bỏ chạy dù đã nín thở, bịt mồm từ trước. Con lợn chừng 25kg, bắt đầu phân hủy nên bốc mùi hãi hùng, cộng với hơi nóng mặt nước buổi trưa nắng bốc lên, đủ khiến chúng tôi thi nhau nôn khan. May mà sáng chưa ăn gì cả!

 

 

Chỉ riêng con mương bên ruộng ngô mà chúng tôi liều lĩnh “khám phá”, có tới sáu chiếc bao tải đựng xác lợn chết, chưa kể một số bao đã rỗng không vì bên trong phân hủy hết. Không đủ gan dạ rạch hết hàng chục chiếc bao tải thối rải khắp hai con đầm và mương khu vực này, chúng tôi tiếp tục xuôi theo đê sông Hồng xuống các xã Châu Sơn, Tản Hồng, Phú Cường…, thi thoảng lại bắt gặp vài bao tải tương tự vứt chỏng trơ ở triền đê xa khu dân cư.

 

 

Chính quyền nói hay

 

 

Trái với thực tế phóng viên ghi nhận, thông tin từ đại diện UBND huyện Ba Vì lại cho thấy tình hình kiểm soát dịch bệnh đang trong giai đoạn rất khả quan, môi trường sạch sẽ, ý thức người dân thì dường như quá tốt, không có chuyện lợn chết bị vứt lung tung, vv và vv...

 

 

Ông Hứa Bá Trình – Phó trưởng phòng Kinh tế cho biết, từ ngày 19/5, khi phát hiện lợn ốm rải rác trên địa bàn các xã ven đê, UBND huyện này đã ra công điện chỉ đạo các xã, thị trấn chủ động phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm – trong đó có 260.000 con lợn.

 

 

Riêng 5 xã nóng về dịch bệnh như Phú Cường, Tản Hồng, Phú Phương, Châu Sơn, Phú Châu có 23.400 con. Theo ông Trình, toàn huyện có hơn 470 con lợn ốm, hiện hơn 200 con đã bị tiêu hủy, hơn 200 con được chữa khỏi.

 

 

Lãnh đạo phòng Kinh tế khẳng định, tình hình nói chung đã ổn định, không có lợn chết thêm, không có lợn mắc bệnh thêm. Tại 4 xã trên, chính quyền cấm hoàn toàn hoạt động mua bán, giết mổ, vận chuyển thịt lợn. Toàn huyện có 18 chốt kiểm dịch ở các xã, bến đò ven sông. Sức tiêu thụ thịt lợn giảm hẳn.

 

 

Công điện của chính quyền huyện Ba Vì cũng chỉ đạo các địa phương vận động người chăn nuôi thực hiện cam kết “5 không”, trong đó có nội dung yêu cầu người dân không vứt bừa bãi xác lợn bệnh ra môi trường. Thế nhưng, hình ảnh hãi hùng kể trên lại nằm ngay lối vào khu vực tập kết, cân lợn của Ban thú y xã Phú Phương ngoài bãi sông Hồng.

 

 

Ông Phạm Quang Tạo – trưởng ban này cho hay, trong ngày cao điểm có hơn 1,5 tấn lợn được chuyển đến chôn lấp. Hiện tình hình đã dịu hơn, riêng buổi sáng 7/6, người dân đã chở 2,5 tạ lợn chết tới xử lý. Nghĩa là, vẫn còn lợn chết vì bệnh – dù không nhiều như trước, vẫn có việc vứt xác lợn bừa bãi ngoài mương, đầm, nhưng những người có trách nhiệm không nhìn thấy(?) Nghĩa là, nguy cơ tái bùng phát, lây lan ra các khu vực vẫn còn, nguy cơ tạo mầm mống dịch bệnh, ô nhiễm cũng nguyên vẹn.

 

 

Dọc đường về, chúng tôi gặp không ít những chốt kiểm dịch sát các điếm canh đê, có gác chắn, có tên biển, song, hầu như bỏ không giữa buổi trưa nắng. Con đê dẫn thẳng tới trung tâm thị xã Sơn Tây. Nghĩa là, không loại trừ khả năng người nông dân tiếc của, có thể dễ dàng chở lợn ốm đi tiêu thụ tại địa phương khác trong lúc cán bộ kiểm dịch đang nghỉ trưa!