Bóc trần thủ đoạn chuyển giá của Metro Việt Nam

Theo kết luận của Thanh tra Tổng cục Thuế, Metro Việt Nam bắt đầu đi vào kinh doanh từ ngày 28.3.2002 với số vốn ban đầu là 120 triệu USD, vốn pháp định 36 triệu USD. Trải qua 6 lần thay đổi giấy phép, tổng vốn đầu tư bổ sung đến tháng 5.2013 là hơn 301 triệu USD. Mạng lưới hệ thống bao gồm 1 trụ sở chính, 15 chi nhánh (bao gồm 19 trung tâm) và 1 kho trung chuyển trải dọc 16 tỉnh, thành cả nước. Tuy nhiên, từ năm 2002 đến 2013 đơn vị này kê khai lỗ với tổng số tiền 1.657 tỉ đồng và chỉ duy nhất 1 năm lãi 173 tỉ đồng.

Việc báo lỗ triền miên của công ty này gây ra “nghi án” chuyển giá suốt thời gian vừa qua. Chỉ đến khi Thanh tra của Tổng cục Thuế vào cuộc mới vạch trần được rõ các hành vi vi phạm. Qua thanh tra đã yêu cầu công ty điều chỉnh giảm lỗ, giảm khấu trừ và truy thu tổng số tiền 507 tỉ đồng.

Cụ thể, khoản thứ nhất Thanh tra thuế buộc điều chỉnh thuế nhà thầu nước ngoài đối với các khoản chi phí bồi hoàn tiền trả lương cho Công ty Metro Cash & Carry Đức để trả cho các nhân viên nước ngoài làm tại Metro Việt Nam là 62 tỉ đồng. Thứ hai, điều chỉnh giảm khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào đối với khoản tiền thu hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị, khuyến mãi từ nhà cung cấp (như chi phí in mã vạch, vận chuyển, lắp đặt sản phẩm…). Các khoản thu này đã không được kê khai nộp thuế GTGT với tổng số tiền 110 tỉ đồng. Thứ ba, buộc điều chỉnh giảm lỗ đối với khoản chi phí nhượng quyền thương mại, chi phí không phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chi phí dự phòng giảm giá hàng tồn kho, chi phí trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi chưa đảm bảo điều kiện thủ tục là 335 tỉ đồng.

Trong ba khoản trên, đáng chú ý nhất nằm ở khoản tiền 335 tỉ đồng được xác định là hành vi chuyển giá. Thủ đoạn của Metro Việt Nam là thực hiện giao dịch liên kết với công ty mẹ (Metro Đức). Cụ thể, chi phí nhượng quyền thương mại giai đoạn 2001 - 2013 lên tới 731 tỉ đồng. Thanh tra bóc tách và loại khỏi chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi phí nhượng quyền thương mại cho Công ty Metro AG (Đức) số tiền 7,5 tỉ đồng trong năm 2012 - 2013. Tiếp đó, thanh tra phát hiện trong vòng 3 năm Metro Việt Nam đã cố tình không đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại với Bộ Công thương nhưng vẫn đưa vào hạch toán chi phí này. Từ đó, Thanh tra thuế buộc phải điều chỉnh giảm chi phí này với số tiền 245 tỉ đồng. Cùng với đó, thanh tra cũng buộc truy thu thuế hàng tỉ đồng khi Metro Việt Nam nộp thay nhà thầu nước ngoài năm 2012 - 2013 đối với khoản chi lương, thưởng và phụ cấp cho các chuyên gia, lãnh đạo nước ngoài…

Trao đổi với Thanh Niên, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam cho biết, tất cả các khoản lỗ đều được làm rõ, đặc biệt hành vi chuyển giá trong các giao dịch liên kết. “Tất cả các khoản tiền thuế được xác định vi phạm, chuyển giá sẽ được truy thu ngay lập tức về ngân sách”, ông Nam cho biết.