Bốn thách thức cho ngành tôm năm 2013

Dù có đóng góp lớn nhất trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản, nhưng năm 2012, giá trị xuất khẩu tôm giảm hơn 6,3% so cùng kỳ.

Nguyên nhân sụt giảm giá trị xuất khẩu, theo VASEP, do năm qua xuất khẩu tôm Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn cả trong nước và trên thị trường tiêu thụ. Trong đó, có 4 nguyên nhân chính: Dịch bệnh làm tôm chết sớm xảy ra ở nhiều vùng nuôi tôm khiến nguồn và giá tôm nguyên liệu bất ổn; Chi phí đầu vào sản xuất tôm tăng 15 - 20%, trong khi tỷ lệ thành công trong sản xuất tôm của Việt Nam chỉ đạt 30 - 40% (còn Thái Lan đạt tới 70%); Rào cản Ethoxyquin từ thị trường nhập khẩu lớn nhất là Nhật Bản khiến đầu ra giảm mạnh; Nhu cầu của các thị trường nhập khẩu giảm mạnh.
 
VASEP đã chỉ ra 4 thách thức chính cho ngành tôm năm 2013.
 
Một là, dịch bệnh và hội chứng tôm chết sớm (EMS) đối với tôm nuôi công nghiệp (kể cả tôm sú và tôm chân trắng) sẽ làm giảm mạnh sản lượng tôm nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu. Trong khi sản lượng tôm nuôi công nghiệp chiếm tới 60% sản lượng tôm nguyên liệu của cả nước, thì đến nay chưa có thuốc chữa EMS.
 
Hai là, cạnh tranh thu mua tôm nguyên liệu tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (khu vực chiếm 75% sản lượng tôm nuôi của cả nước) với lực lượng thu gom tôm cho xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc. Trong cuộc cạnh tranh này, nhóm thu mua cho Trung Quốc có lợi thế hơn so với doanh nghiệp tôm Việt Nam về mặt kiểm tra, kiểm soát chất lượng.
 
Ba là, thị trường tiêu thụ tiếp tục khó khăn do sự khó khăn của nền kinh tế nhiều nước nhập khẩu tôm của Việt Nam (EU, Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản...), có thể giảm lượng nhập khẩu tôm.
 
Bốn là, rào cản Ethoxyquin từ thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc. Đây là hai thị trường chủ lực và ổn định nhập khẩu tôm của Việt Nam những năm qua.
 
Bên cạnh 4 thách thức này, theo VASEP, ngành tôm sẽ tiếp tục phải đối mặt với thiếu vốn, chi phí sản xuất gia tăng và thuế nhập khẩu tôm vẫn ở mức cao từ 10 - 15%.

Thảo Nguyên (Theo Thanh tra)