Chiến sự Syria: Palmyra thất thủ, Nga có nên trách Mỹ?

Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng coi Palmyra là vị trí chiến lược do nằm gần với các mỏ dầu. Tổ chức khủng bố này đã chiếm đóng Palmyra từ tháng 5/2015 đến khi bị đánh đuổi hồi tháng 3 năm nay.

Tuy nhiên, cuộc tấn công của IS bắt đầu trở lại từ ngày 8/12 vừa qua khi quân chính phủ Syria đang tiến gần đến việc giành chiến thắng ở Aleppo với việc thành phố đã giải phóng được 96% diện tích. Đến ngày 11/12, các tay súng IS đã giành lại quyền kiểm soát Palmyra.

Với sự yểm trợ của không quân Nga, quân đội Syria cũng đã tham chiến, nhưng không đủ để giành lợi thế, và rốt cuộc để Palmyra rơi vào tay IS một lần nữa.

Mất Palmyra, Nga ngay lập tức trách Mỹ

Ngay sau khi Palmyra rơi vào tay IS một lần nữa, Điện Kremlin đã lên tiếng tỏ ý trách Mỹ. Trong thông điệp phát đi ngày 12/12, Điện Kremlin tuyên bố rằng, chính việc Mỹ thiếu hợp tác với Nga đã khiến IS có thể bất ngờ tấn công quân chính phủ Syria và lực lượng đồng minh để chiếm lại Palmyra.

“Chúng tôi lấy làm tiếc vì không thể vô hiệu hóa được cuộc tấn công của chúng”, hãng thông tấn TASS dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết.

“Chúng tôi cũng lấy làm tiếc và các bên, quan trọng nhất là Mỹ, đã không phối hợp hành động với nhau cũng như không chịu hợp tác một cách thực chất. Nếu hợp tác với nhau, chúng ta có thể tranh được cuộc tấn công của những kẻ khủng bố”, ông Peskov nhấn mạnh.

Ông Peskov cũng nói thêm rằng, phiến quân IS từ nước láng giềng Iraq, nơi liên quân do Mỹ đứng đầu hỗ trợ chiến dịch chiếm lại Mosul đã bắt đầu đổ sang Syria.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, việc phiến quân IS chạy từ Mosul sang Syria để mở cuộc tấn công bất ngờ vào Palmyra là một phần trong kế hoạch của chúng với mục đích giải tỏa áp lực mà Nga và quân chính phủ Syria đang gây ra đối với thành phố Aleppo.

Tuy nhiên, Mỹ ngay lập đáp trả tuyên bố chỉ trích của Washington.

Theo hãng thông tấn TASS, các quan chức Lầu Năm Góc cho rằng, chính việc Nga sơ hở tại Palmyra khi liên tục dồn sức dội bom xuống Aleppo hòng nhanh chóng chiếm lại thành phố này là nguyên nhân khiến Nga và Syria mất Palmyra.

 “Thực tế là Nga đã không thể duy trì được lợi thế của mình trong cuộc chiến chống IS kể từ khi họ phát động chiến dịch quân sự. Đây là một ví dụ cho thấy vì sao lâu nay  chúng tôi khuyên Nga nên thay đổi trọng tâm chiến lược của mình”, phát ngôn Lầu Năm Góc Adrian Rankine-Galloway nhấn mạnh.

Thông tin Palmyra thất thủ trước tổ chức IS giữa lúc lực lượng chính phủ Syria đang tập trung ở Aleppo đã làm dấy lên câu hỏi đâu là nguyên nhân khiến quân đội Nga và Syria thất bại.

Palmyra thất thủ chủ yếu do Nga chủ quan? 

Giới phân tích cho rằng, việc Palmyra rơi vào tay khủng bố phần lỗi lớn chính là do Nga và quân đội Syria đã mất cảnh giác trước những toan tính của Mỹ, để IS huy động lực lượng đông đảo cùng với lượng lớn xe tăng, xe thiết giáp tấn công Palmyra mà không hề hay biết.

Ông Baluyevsky, cựu Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, Tướng Gen Yury Baluyevsky cũng cho rằng, việc chỉ huy không quân Nga mất cảnh giác và không đoán trước được âm mưu của IS đã khiến Palmyra thất thủ.

Ngay sau khi IS tái chiếm thành phố cổ này, Ngoại trưởng Pháp Jean Marc Ayrault lên tiếng khẳng định, Nga đã trao cho IS chơ hội tái chiếm Palmyra trong khi họ tập trung vào cuộc chiến chống các nhóm vũ trang thuộc phe đối lập ôn hòa Syria tại Aleppo.

"Người Nga chỉ giả vờ chống khủng bố, trong khi thực tế họ đã và đang tập trung vào Aleppo. Do vậy, bỗng dưng họ trao cho IS cơ hội tái chiếm Palmyra," ông Ayrault nhận định.

Bản thân Tổng thống Syria Bashar al-Assad cũng đã nhận ra điều này sau khi để mất Palmyra.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình quốc gia Nga Rossiya 24 hôm 13/12, Tổng thống Syria Bashar Assad cho biết, Tổ chức IS đã tấn công thành phố Palmyra để phản ứng việc quân đội nước này đang tập trung vào Aleppo - thành phố ở phía Bắc Syria.

Trong khi đó, giới chuyên gia quân sự cho rằng, IS đã thành công trong việc giành quyền kiểm soát Palmyra phần lớn là do chế độ "tạm dừng nhân đạo" được đưa ra trong cuộc xung đột để cho phép dân thường sơ tán đến những nơi an toàn.

"Các lệnh ngừng bắn cho phép IS tập hợp lực lượng, khôi phục lại sự tiếp tế và các kênh thông tin liên lạc, sau đó tiến hành cuộc phản công", ông Dmitry Safonov, một nhà quan sát quân sự của tờ Izvestiya, chia sẻ.

Như vậy có thể  khẳng định rằng, việc quân đội Nga và Syria nhanh chóng bị thất bại phần lớn là do hai lực lượng này hoàn toàn bị động khi IS đột ngột nổ súng tấn công, không có phương án đối phó với những tình huống bị tiến công bất ngờ.

Về phần mình, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng khẳng định, cuộc tấn công của IS nhằm vào Palmyra có thể "được dàn xếp" để chuyển hướng sự chú ý của lực lượng chính phủ Syria khỏi Aleppo và bỏ qua các phiến quân còn cố thủ tại thành phố này.

Giới chuyên gia Nga cho rằng, Palmyra rơi vào tay IS chỉ là một thất bại cấp chiến thuật chứ không phải cấp chiến lược của Nga, và không  ảnh hưởng nhiều đến diễn biến chung của cuộc xung đột tại Syria.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thành cổ này thất thủ sẽ khiến phần phía đông của Syria tái lập tình trạng hỗn loạn như trước tháng 3 năm nay, IS có thể sẽ tiếp tục đánh lấn sang phía Tây và liên kết với các nhóm phiến quân đối lập khác uy hiếp cả vùng ngoại ô thủ đô Damascus.

Chắc hẳn Nga và Syria sẽ rút ra bài học từ thất bại mới đây ở Palmyra trong những cuộc tấn công tiếp theo tại quốc gia Ả Rập này để đảm bảo tuyên bố rằng bọn khủng bố không trở lại được thành cổ này như Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đưa ra hôm 13/12 vừa qua.

Nên đọc