Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã thu hẹp đáng kể phạm vi xử lý hình sự đối với người có hành vi chuẩn bị phạm tội gồm 25 tội danh thuộc 5 nhóm tội phạm.
Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) thì phạm vi chịu trách nhiệm hình sự đối hành vi chuẩn bị phạm tội là khá rộng, bao gồm chuẩn bị phạm bất cứ tội rất nghiêm trọng hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng nào được quy định trong Bộ luật Hình sự, nay Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã thu hẹp đáng kể phạm vi xử lý hình sự đối với người có hành vi chuẩn bị phạm tội, theo đó, người có hành vi chuẩn bị phạm tội chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi chuẩn bị phạm 25 tội danh thuộc 5 nhóm tội phạm, cụ thể:
- Nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia có 14 tội danh: phản bội Tổ quốc (Điều 108), hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109), gián điệp (Điều 110), xâm phạm an ninh lãnh thổ (Điều 111), bạo loạn (Điều 112), khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113), phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114), phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội (Điều 115), phá hoại chính sách đoàn kết (Điều 116), làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 117), phá rối an ninh (Điều 118), chống phá cơ sở giam giữ (Điều 119), tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 120), trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 121).
Ảnh minh họa.
- Nhóm các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm con người có 2 tội danh: giết người (Điều 123), cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác (Điều134).
- Nhóm các tội xâm phạm sở hữu có 2 tội danh: cướp tài sản (Điều 168), bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (Điều 169).
- Nhóm các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế có 1 tội danh: làm, tàng trữ, vận chuyển, lưu hành tiền giả (Điều 207).
- Nhóm các tội xâm phạm an toàn công cộng có 6 tội danh: khủng bố (Điều 299), tài trợ khủng bố (Điều 300), bắt cóc con tin (Điều 301), cướp biển (Điều 302), phá huỷ công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia (Điều 303), rửa tiền (Điều 324).
Đây là một điểm mới đáng chú ý của chế định chuẩn bị phạm tội trong Bộ luật. Việc quy định này giúp cho người dân hoặc những người không am hiểu sâu trong lĩnh vực pháp luật có thể biết được hành vi của mình là vi phạm pháp luật hình sự, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự và phải chịu hình phạt, từ đó góp phần cho công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Trên cơ sở quy định này, lần đầu tiên, Bộ luật Hình sự đã quy định một khung hình phạt riêng đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội ngay trong điều luật quy định về từng tội danh cụ thể.
Nên đọc
