Cơ chế Hải quan một cửa: Băn khoăn thực hiện

Khi triển khai Cơ chế một cửa quốc gia sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Cái lợi đầu tiên chính là giảm thiểu chi phí do giảm được nhiều cửa khi giải quyết các thủ tục hành chính.

Theo số liệu tham khảo của Tổng cục Hải quan tại Singapore, hệ thống một cửa TradeNet của nước này giúp doanh nghiệp giảm tới 20% chi phí xử lí chứng từ, và có thể lên tới 25% đến 30% đối doanh nghiệp giao nhận – loại hình doanh nghiệp đòi hỏi nhiều loại chứng từ.

Còn trong lĩnh vực vận tải hàng không, việc cắt giảm chứng từ giấy giúp lĩnh vực vận tải này tiết kiệm được 80% chi phí về giấy tờ trong tổng số 1,2 tỉ USD/năm tiết kiệm được trong chuỗi cung ứng quốc tế từ cơ chế 1 cửa – Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (IATA) cho biết.

Lợi ích tiếp theo là giúp doanh nghiệp giảm thiểu các sai sót ngoài ý muốn trong thực hiện các thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và nguồn nhân lực. Theo quy định của NSW, doanh nghiệp chỉ phải nộp hồ sơ và thông tin đã được chuẩn hóa tại một đầu mối để thực hiện tất cả các quy định của cơ quan quản lí liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu, quá cảnh (hàng hóa, phương tiện). Nếu thông tin ở dạng điện tử thì chỉ phải nộp 1 lần.

Với quy trình mới này, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm được thời gian, quản lý hiệu quả nguồn nhân lực mà còn đẩy nhanh được hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, nâng cao khả năng cạnh tranh, hội nhập quốc tế.

Đối với cơ quan quản lí nhà nước, NSW giúp cải thiện chất lượng dịch vụ công, buộc các đơn vị này phải thường xuyên cập nhật, cung cấp các dịch vụ tư vấn cho các doanh nghiệp một cách chính xác cũng như những thay đổi liên quan đến chính sách. Chất lượng cán bộ theo đó cũng được nâng cao vì đòi hỏi người cán bộ phải nâng cao nghiệp vụ để áp dụng được khoa học kỹ thuật cũng như phân tích dữ liệu giao dịch của doanh nghiệp.

Lo hiện hữu

Nhưng để triển khai thành công cơ chế một cửa quốc gia đòi hỏi phải có sự thay đổi lớn từ tất cả các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là 6 bộ sẽ áp dụng trong giai đoạn thí điểm gồm Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thông, Y tế, Tài nguyên và Môi trường.

Thông tin phải được được nạp vào cửa duy nhất là cơ quan Hải quan, sau đó được truyền đi ngay tới các bộ phận có liên quan của các Bộ để được xử lý, cuối cùng thông tin lại được trả về cửa ban đầu trong một thời gian được quy định. Tốc độ xử lý thông tin này đòi hỏi hạ tầng kỹ thuật giữa các bộ phải được xây dựng liên thông với nhau một cách thông suốt.

Đây là một thách thức lớn trong triển khai NSW vì nó phá vỡ lối làm việc và tư duy truyền thống.  Các Bộ cũng phải đồng lòng xây dựng văn bản hướng dẫn và tổ chức thực hiện thí điểm.

Theo Diễn đàn doanh nghiệp