Có hay không việc Philippines "đuổi" đặc nhiệm Mỹ về nước?

Hôm 12/9 AFP đưa tin, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã có động thái có thể làm gia tăng sự rạn nứt trong quan hệ với đồng minh Washington sau khi lệnh cho lực lượng đặc nhiệm Mỹ rời khỏi miền nam Philippines, nơi họ đang đảm nhiệm vai trò cố vấn cho lực lượng địa phương chiến đấu chống lại những kẻ Hồi giáo cực đoan. Tuy nhiên, phía Mỹ đã bác bỏ thông tin này.

Kể từ năm 2002, có tới 600 cố vấn Mỹ đã được triển khai tại khu vực Mindanao, miền Nam Philippines để đào tạo binh lính đang chiến đấu với phần tử cực đoan Hồi giáo, tuy nhiên số lượng này đã giảm đi trong những năm gần đây. 

Một tuần sau khi gọi Tổng thống Mỹ Barack Obama là "con của mụ điếm", lãnh đạo có nhiều phát ngôn gây sốc này hôm 12/9 tuyên bố, lực lượng đặc nhiệm Mỹ tại khu vực miền Nam "phải rời đi". 

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay đã nỗ lực xoa dịu những bình luận gây sốc của ông Duterte với việc khẳng định hôm 13/9 rằng, Manila sẽ tiếp tục tôn trọng những cam kết và nghĩa vụ nêu trong hiệp ước với Mỹ.

Theo ông Yasay, những phát biểu mới đây của Tổng thống Duterte là “không cố ý” và không nên coi những phát biểu đó là dấu hiệu cho thấy ông Duterte rút lại những cam kết trước đó.

Trong khi đó, tại Washington, Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao đều cho biết, họ không nhận được thông tin chính thức từ phía Manila về việc rút các cố vấn còn lại về nước - lực lượng mà ông Yasy cho là hiện còn khoảng 100 người. 

"Chúng tôi sẽ tham khảo kỹ lưỡng các đối tác Philippines để có những hỗ trợ phù hợp với cách tiếp cận của chính quyền mới trong các biện pháp chống khủng bố", phát ngôn viên Lầu Năm Góc Gary Ross cho biết. 

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cũng cho rằng, họ không nhận được bất cứ yêu cầu chính thức nào từ phía chính phủ Philippines về vấn đề này. 

Ngoại trưởng Yasay, trong cuộc phỏng vấn với ABS-CBN của Manila, cũng xác nhận hai quốc gia đồng minh này đã không thảo luận về yêu cầu của ông Duterte. 

Ngoại trưởng Yasay nhấn mạnh, những bình luận mới của ông Duterte không báo hiệu sự thay đổi về chính sách, và rằng mối quan hệ với Mỹ vẫn vững vàng như trước đây. 

Theo vị này, Tổng thống Duterte chỉ muốn bảo vệ người dân Mỹ khỏi bị bắt cóc và khủng bố khi họ đã trở thành "một mục tiêu rất tốt" của các tay súng cực đoan.

Ông Yasay cho biết thêm, chính quyền của Tổng thống Duterte sẽ tôn trọng các thỏa thuận quốc phòng hiện có, bao gồm một thỏa thuận ký kết năm 2014 cho phép quân đội Mỹ tiếp cận ít nhất 5 căn cứ ở Philippines, trong đó có 1 căn cứ ở Mindanao. 

Tuyên bố của ông Yasay trái hẳn với lời giải thích ban đầu của phát ngôn viên Tổng thống Ernesto Abella. Vị này tuyên bố yêu cầu lính đặc nhiệm Mỹ rút quân "phản ánh hướng đi mới của ông Duterte theo một chính sách đối ngoại độc lập". 

Nên đọc