Doanh nghiệp hưởng lợi lớn

Đại diện một công ty xuất nhập khẩu thiết bị y tế ở Thượng Hải (Trung Quốc), có chi nhánh ở TP.Hồ Chí Minh đã chạy vạy cả tháng nay để tìm hiểu đường đi của thủ tục xin giấy phép nhập khẩu thiết bị y tế vào Việt Nam.

Cũng không hẳn Công ty này ngần ngại đối mặt với các thủ tục hành chính để có được giấy phép này, song như những người trong nghề “rỉ tai”, nếu tìm được người quen hoặc người đã có “kinh nghiệm” xin phép thì chặng đường này sẽ nhanh hơn, ít tốn kém hơn.

Vất vả không kém khi giám đốc một công ty công nghệ thông tin có trụ sở tại Khu công nghiệp Thăng Long – Nội Bài (Hà Nội) đang long đong tìm cách bổ sung ngành nghề đăng ký kinh doanh. Vướng mắc ở đây là ngành nghề mới mà doanh nghiệp này bổ sung là một dịch vụ cung cấp phần mềm, có nghĩa là sẽ không thể viết thành một luận chứng kinh tế kỹ thuật với những số liệu phân tích dự báo như một dự án đầu tư, song nếu không “vẽ” được hồ sơ dự án, Công ty sẽ không thể nhận được điều chỉnh giấy phép đầu tư với lý do doanh nghiệp này có vốn đầu tư nước ngoài.

Vị giám đốc này cho biết sẽ phải tìm được mối thân quen nào đó để hoàn tất được các thủ tục một cách nhanh nhất. Tất nhiên, có thể thực tế không hẳn như những gì mà các doanh nghiệp này lo ngại, song cách họ đang làm chứng tỏ thói quen kinh doanh dựa trên các mối quan hệ vẫn khá phổ biến ở Việt Nam.

Tình trạng này cũng không xa lạ với ngay chính các cơ quan quản lý nhà nước. Trong lý do đệ trình Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt Đề án đổi mới quản lý Nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã nhắc tới “dư địa” cho mối quan hệ “thân hữu” giữa một số cán bộ trực tiếp cấp phép với doanh nghiệp.

Tồn tại này thể hiện rõ nhất trong các ngành nghề, kinh doanh có điều kiện. Do quy định không rõ, không cụ thể và chưa hợp lý, nên các cơ quan, công chức trực tiếp cấp phép nhiều khi phải hỏi và căn cứ vào “ý kiến” của các cơ quan khác có liên quan để cấp phép. Hoặc, họ có thể tự ý và tùy ý giải thích, áp dụng các quy định pháp luật có liên quan theo ý chủ quan của mình.

“Chính phương thức cấp giấy phép thông qua hỏi ý kiến, xin xác nhận, chứng nhận… của các cơ quan nhà nước có liên quan đã tạo điều kiện và cơ hội cho một bộ phận cán bộ, công chức can thiệp bất hợp lý vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phân tích khi trình Thủ tướng Chính phủ.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, đại diện Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), cho biết, mọi việc sẽ thay đổi lớn khi các bộ, ngành thực hiện Đề án đổi mới quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau khi đăng ký thành lập vừa được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành vào giữa tháng 4 vừa qua.

Theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, trách nhiệm quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp phải được phân định rõ ràng, gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan quản lý nhà nước cụ thể.

Có thể hiểu, các cơ quan này không chỉ có trách nhiệm trong hoàn thiện khung khổ pháp luật, mà quan trọng là phải hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện các quy định pháp luật trong các lĩnh vực đó; xây dựng quy phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý nhà nước của mình để doanh nghiệp vừa thuận lợi trong hoạt động sản xuất kinh doanh, vừa đảm bảo trật tự an toàn xã hội và không xâm phạm lợi ích của bên thứ ba; kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm pháp luật của doanh nghiệp thuộc lĩnh vực mình quản lý...

Không chỉ đưa ra những giải pháp về mặt nguyên tắc, một chương trình công tác đã được Thủ tướng Chính phủ phân giao cho từng bộ, ngành liên quan với thời hạn cụ thể.

Tất nhiên, những thay đổi lớn trong quản lý nhà nước với doanh nghiệp sẽ phải có độ trễ, song doanh nghiệp chắc chắn sẽ là đối tượng hưởng lợi lớn khi họ sẽ hoàn toàn chủ động trong công việc của mình khi làm việc với các cơ quan quản lý nhà nước...

Kế hoạch sửa đổi, bổ sung, xây dựng một số văn bản pháp luật về doanh nghiệp:

1- Sửa đổi Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư theo hướng phân định rõ chức năng quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và chức năng quản lý nhà nước đối với dự án đầu tư; sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định về giải thể doanh nghiệp; các quy định về quản trị doanh nghiệp theo thông lệ kinh tế thị trường.

2- Sửa đổi, bổ sung Nghị định số 53/2007/NĐ-CP và Nghị định số 62/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư theo hướng tăng mức xử phạt vi phạm hành chính nhằm đảm bảo các chế tài xử phạt đủ mạnh.

3- Hoàn thiện cơ chế, chính sách và nền tảng công nghệ thông tin để Hệ thống thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia có đủ khả năng làm đầu mối cung cấp thông tin pháp lý về đăng ký doanh nghiệp.

4- Rà soát, kiến nghị phương án hoàn thiện và công bố Danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện và Quy chế cập nhật Danh mục này

5- Rà soát và đề xuất biện pháp xử lý các doanh nghiệp đã đăng ký thành lập nhưng không đăng ký thuế hoặc đã dừng thực hiện nghĩa vụ thuế mà không hoặc chưa thực hiện thủ tục giải thể, phá sản.

6- Nghiên cứu, xây dựng Thông tư hướng dẫn Nghị định quy định xử lý việc sử dụng tên doanh nghiệp xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.

7- Nghiên cứu, xây dựng Thông tư hướng dẫn về việc đặt tên doanh nghiệp không vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc và việc sử dụng tên danh nhân trong đặt tên doanh nghiệp.

8- Nghiên cứu, xây dựng Nghị định quy định việc xác định nhân thân của người thành lập doanh nghiệp và quản lý doanh nghiệp.

9- Nghiên cứu xây dựng, báo cáo Chính phủ về các giải pháp đảm bảo an ninh, sự phát triển lành mạnh, bền vững của doanh nghiệp sau đăng ký thành lập.

10- Nghiên cứu, xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Quy chế phối hợp mẫu giữa các cơ quan chức năng thuộc UBND cấp tỉnh trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập.

Theo Đầu tư