Doanh nghiệp tố Bộ Công thương trước Thủ tướng

Tại Hội nghị tổng kết năm 2013 và triển khai nhiệm vụ năm 2014 của Bộ Công thương Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhắc đi nhắc lại bộ này cần nâng hiệu quả quản lý, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp...

Cụ thể ông yêu cầu Bộ Công thương “cần giảm bớt chuyện vừa làm chiến lược vừa làm quy hoạch”. Mỗi cái làm hai ba năm trời, tốn kém, mà nội dung chiến lược và quy hoạch không khác gì nhau mấy, cũng mục tiêu, định hướng, tầm nhìn... “Tôi vừa nghe chiến lược phát triển công nghiệp ôtô, không thấy khác quy hoạch là mấy”,  Thủ tướng nói.

Không chỉ Thủ tướng chưa hài lòng, về phía doanh nghiệp là các đơn vị chịu sự chi phối từ Bộ này cũng tỏ ý chê trách vai trò quản lý nhà nước của Bộ.

Theo ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thuốc lá VN (Vinataba), mặc dù ngành thuốc lá không khuyến khích phát triển, nhưng nếu không sản xuất sẽ buộc phải nhập khẩu tới 5 tỉ USD/năm.

Riêng Vinataba năm qua nộp ngân sách gần 1 tỉ USD nhưng có nghịch lý là thuốc lá nhập lậu không bị kiểm soát, đang cạnh tranh quyết liệt tại thị trường VN. Trong khi đó, sản xuất thuốc lá hợp pháp, nộp thuế đầy đủ lại bị kiểm soát rất chặt chẽ, thậm chí hơn cả một số nước phát triển.

“Năm 2013 thuốc lá lậu vào VN lên tới... 930 triệu bao, chiếm tới 22,2% thị phần nội địa. Lực lượng quản lý thị trường của Bộ Công thương chỉ bắt được cỡ... 3% thuốc lá lậu".

Đặc biệt, ông Cường nêu chống buôn lậu mới chủ yếu chống ở đầu vào, tức tập trung bắt buôn lậu, trong khi đầu ra chống dễ và hiệu quả hơn, nên cần chống mạnh đầu ra..., ông Cường kiến nghị.

Còn đại diện dệt may, ông Trần Quang Nghị, tổng giám đốc Tập đoàn Dệt may nêu: đang có kiểu buôn công khai nhưng thật ra là buôn lậu. Vì có doanh nghiệp khai giá nhập khẩu vải về có 8.000 đồng/m, trong khi giá thành thực trong nước khoảng 30.000 đồng/m. Doanh nghiệp làm ăn chân chính rất khó cạnh tranh.

Ông Nghị nêu khi VN đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), nước ngoài đã tận dụng rất ghê: “Chỉ trong hai năm qua, 1,5 tỉ USD vốn FDI đã đổ vào dệt may VN, trong khi 20 năm vốn vào dệt may chỉ khoảng 3,2 tỉ USD”. Nếu VN không chuẩn bị tốt, không cẩn thận... nước ngoài họ hưởng TPP là chính", ông Nghị nói.

Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam thì nêu: mặc dù tăng nhưng xuất khẩu thủy săn năm qua vẫn gặp khó khăn, chưa hồi phục với sự sụt giảm hầu hết các mặt hàng ngoại trừ xuất khẩu tôm. Dự báo tôm sẽ tiếp tục duy trì thế mạnh trong năm 2014, đặc biệt sẽ có sự bùng phát về nuôi và xuất khẩu tôm chân trắng.

Tuy nhiên, xuất khẩu thủy sản Việt Nam ngày càng phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu từ nuôi trồng, do đó cần chú trọng đến các giải pháp để tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm Việt Nam với các nước cùng sản phẩm.

Đích danh Bộ Công thương phải làm

Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói trước đây bản thân ông là phó thủ tướng từng chỉ đạo kiểm soát chặt đầu ra trong chống buôn lậu thuốc lá, không hiểu sao giờ bỏ.

Thủ tướng hỏi: “Đã có thông tư, nghị định chưa mà để lỏng lẻo thế? Nếu chưa có thì Bộ Công thương cần kiến nghị, ban hành”.

Về việc Tập đoàn Dệt may muốn tận dụng TPP nhưng khó khăn về vốn, Thủ tướng nhắc bộ trưởng Bộ Công thương và thống đốc Ngân hàng Nhà nước cần ngồi lại, nếu cần tạo hẳn một gói hỗ trợ, như gói cho vay nhà ở xã hội. Theo Thủ tướng, bây giờ các ngân hàng thừa tiền, không biết đưa vào đâu, nên hoàn toàn có thể hỗ trợ doanh nghiệp, nếu cần thì Chính phủ sẽ vào cuộc... Thủ tướng cũng chỉ đích danh Bộ Công thương sẽ phải chủ trì khai thác tốt nhất các hiệp định tự do. Thủ tướng đề nghị cần phải rà soát xem còn cái gì có thể tận dụng.

Riêng đối với quản lý xăng, dầu, điện, Thủ tướng nêu rõ quan điểm điều hành trước hết sẽ phải theo quy luật thị trường, giá phải thị trường, rồi cạnh tranh. Xăng dầu đã không bù lỗ, than đã theo thị trường, “chỉ còn giá điện”. Thủ tướng nói đã yêu cầu phải tính đúng tính đủ, không bù lỗ, giá phải theo thị trường. “Không thể giữ giá điện thấp được”, Thủ tướng nói.

Song Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhắc đi nhắc lại yêu cầu các tập đoàn phải minh bạch về xăng dầu.

Theo đó, các yếu tố hình thành giá bán, lợi nhuận... cần đưa lên truyền hình, đưa vào điện thoại di động để ai quan tâm bật máy lên là biết.