Dự án TH True Milk: Cuộc sống đầy ác mộng sát trại bò sữa

Sau những ngày có mặt tại khu vực dự án nhà máy và chăn nuôi bò sữa của Công ty cổ phần sữa TH (sữa TH True Milk) (Nghĩa Đàn, Nghệ An), PV mới thấu cảm giác "đi ngủ khi mô cũng phải có cái chăn để tấp ngang mặt" của người dân đang chịu đựng cảnh ô nhiễm trầm trọng.

Vừa đặt chân đến khu trang trại bò sữa TH, chúng tôi dừng chân trước ngôi nhà gần trang trại. Bà chủ nhà mời nước, rồi bổ quả dưa mời khách. Vừa bổ dưa xong, bà vội đưa tận tay mỗi người một miếng, rồi bảo “ăn luôn đi các cháu, không ruồi nó lại bu vô”.

“Chúng tôi muốn đi khỏi xứ này lắm rồi” là tâm trạng chung của người dân thôn Tân Lâm, xã Nghĩa Lâm (Nghĩa Đàn, Nghệ An) trước thực trạng ô nhiễm đang phải hứng chịu hiện nay.

Cụm 8 xóm Tân Lâm, nằm sát vách với trại bò sữa số 2, giữa cái nắng oi bức, mùi bò hôi nồng bốc lên, quẩn vào nhà dân. Do ở quá gần với trại bò sữa nên người dân ở đây ngày đêm đều bị “tra tấn” bởi thứ mùi khó chịu từ trại bò, phân bò bốc ra.

Ngay tại cổng trại bò, những chiếc xe tải thùng lớn, xe bồn nối tiếp nhau chở phân đi đổ, mỗi lần xe đi qua mang theo bụi mù mịt và một mùi hôi thối khó tả. Một số người dân ở Cụm 8 cho biết, nếu nhà báo đến sớm một hôm thì mùi hôi còn kinh khủng hơn nữa.

“Đêm qua chúng tôi không tài nào ngủ được. Khi mô cũng phải có cái chăn để tấp ngang mặt. Có lẽ hôm nay họ có khách đến nên đã dọn dẹp bớt”, một người dân cụm 8 phản ánh và nói rằng việc một số người dân không chịu nổi mùi hôi thối và phải đeo khẩu trang đi ngủ là có thật, dù ít.

Tuy nhiên khốn khổ nhất là người dân ở cụm 12 xóm Tân Lâm. Trang trại bò ở trên, nhà dân nằm phía dưới, chỉ cách hàng rào trại bò một con đường đất. Đây cũng chính là khu vực mà tháng 8 năm ngoái  đã xảy ra tình trạng nước phân bò từ trại bò tràn vào tận nhà dân.

Những người dân ở khu vực này cho biết, ở đây mùa hè thì phải chịu mùi hôi thối từ phân, nước tiểu bò, bụi bặm của thức ăn cho bò từ trang trại bốc ra nhưng đáng sợ nhất là vào mùa mưa.

Cô N. ở xóm Tân Lâm không giấu nổi bức xúc và tuyệt vọng: “Trang trại nằm sát nhà dân nên mùi hôi thối bốc lên khiến chúng tôi nghẹt thở. Chúng tôi phải ngửi mùi ni mấy năm rồi.  Nhiều người dân không thể chịu đựng được kiểu “tra tấn” này đã phải ra đi. Nhưng họ có tiền còn chúng tôi không thể chuyển đi nơi khác nên đành sống chung với ô nhiễm”.

“Chúng tôi muốn đi khỏi xứ này lắm. Ở đây hôi thối, nước ô nhiễm, xe cộ nhà máy đi lại nhiều sợ tai nạn, rồi còn tình trạng xe chạy bị nghiêng, phân bắn vào người đi đường không phải là chuyện hiếm”.

Cô N. tâm sự: “Thực ra chuyện bị té phân không phải để nói lái xe ẩu nhưng đường hỏng, nhiều lúc xe phân đi gặp ổ gà xóc lên khiến phân dội vào người dân. Cách đây ít hôm, có bà bạn tôi ở Đông Lâm đang trên đường đi chùa thì bị phân hắt vào người phải vào nhà tôi gội đầu, tắm rửa. Các con cháu tôi trong nhà cũng gặp phải tình huống này rồi”.

Những người dân cụm 12  chia sẻ: “Giờ hôi thối đã đành nhưng sợ nhất là nguồn nước. Từ lâu chúng tôi đã không dám ăn uống, nấu nướng bằng nước giếng mà phải mua bình nước lọc để dùng. Công ty sữa TH True Milk có xuống khảo sát thực tế và hỗ trợ cho mỗi hộ gia đình một cái téc đựng nước mưa, nhưng tằn tiệm lắm cũng chỉ được một tháng rưỡi là hết”.

Xòe bàn tay bị bong tróc, chị Nguyễn Thị P. xóm Tân Lâm bức xúc: “Đây, dùng nước ô nhiễm nên tay bong tróc ghẻ lở đây. Công ty có cho téc đựng nước cũng thế, mái ngói đầy bụi thức ăn, bã mía, giờ hứng nước mưa chắc còn tệ hơn nước giếng. Ở đây còn phải hứng bụi thức ăn bã mía của trang trại bay vào nhà,  một ngày không lau bàn thì biết ngay”.

Đáng nói, tình trạng đổ phân bò tràn lan khắp nơi khiến những hộ dân ở cách xa trại bò sữa cũng không giấu nổi bức xúc.  Một người dân ở xóm Bình Hải, xã Nghĩa Bình cho biết:

“Khoảng một tháng nay nhà máy sữa TH True Milk tưới phân tươi để trồng cỏ ở gần xóm tôi, lượng nước thải lớn khiến nước chảy lênh láng, tràn xuống mương  gây ô nhiễm vùng lân cận. Họ mới đổ mà ruồi muỗi kinh khủng khiếp. Xe đổ phân đến đâu thì ô nhiễm đến đó,  ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Ngồi ăn cơm mà ruồi muỗi bu dày đặc. Tôi đi chăn trâu mà trâu bị ruồi muỗi cắn nhiều quá, cứ nằm dưới hồ không dám lên bờ ăn cỏ luôn. Đúng là chưa năm nào ruồi muỗi nhiều thế này”.

Rời xóm Tân Lâm, chúng tôi tiếp tục về xóm Đông Lâm, một trong những nơi chịu nhiều ảnh hưởng nhất bởi… phân bò. 

Theo những người dân nơi đây, thôn Đông Lâm giống như cái lòng chảo bị bao vây bởi đồi phân, trại bò.

Bản thân người dân không thể đánh giá được chỉ tiêu, mức độ ô nhiễm của nguồn nước nhưng đồi Cù Lẵng đã trở thành nỗi ám ảnh của họ bởi núi phân khổng lồ này đã từng bị vỡ, nước phân tràn xuống ao hồ, khiến nước sinh hoạt của người dân trở nên đục ngàu.

“Hôm nay có gió nam nên còn đỡ chứ bình thường mùi hôi thối nó quần cho khiếp luôn. Kể cả phó Chủ tịch huyện về đây cũng nói thẳng trước cuộc họp là “mùi hôi thối không thể khắc phục được”, một người dân cho biết.

Đứng trước mùa mưa, nguy cơ xảy ra tình trạng nước phân tràn vào nhà, xuống sông hồ, phía địa phương đã làm việc với nhà máy sữa TH, yêu cầu cam kết không đổ phân lên đồi Cù Lẵng. 

Tuy nhiên có mặt tại đây, PV vẫn chứng kiến những xe tải cỡ lớn của trang trại bò sữa TH  tiếp tục ra vào. Một tay bịt mũi, một tay chỉ về đống phân bò khổng lồ còn ướt, ông trưởng thôn đi cùng bảo: “Người ta vừa đổ phân ra đó”…

“Đáng lẽ dự án lớn nhất Đông Nam Á, trước mắt phải đảm bảo cuộc sống, sức khỏe cho người dân rồi mới thực thi. Đằng này lại triển khai dự án trước, dân tính sau mới khiến cuộc sống của chúng tôi đến nông nỗi này” – một người dân cụm 12 Tân Lâm bức xúc bày tỏ.