Hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam đang bị tàu nước ngoài áp đặt thu phí không chính đáng

Ngày 22/10, Bộ Giao thông vận tải tổ chức cuộc họp do Thứ trưởng Nguyễn Văn Công đã chủ trì cuộc về việc kiểm soát việc thu phí, phụ phí bất hợp lý đối với hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam của các hãng tàu nước ngoài. Cuộc họp có đại diện lãnh đạo các cơ quan chức năng thuộc Bộ, ngành, Hiệp hội và doanh nghiệp có liên quan tham gia.

Thời gian gần đây các hãng tàu nước ngoài thu phí bất hợp lý đối với hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam đang bùng phát trở lại.

Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam Bùi Thiên Thu cho biết: Hiện nay có khoảng 40 hãng tàu biển nước ngoài đang hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, đảm nhận khoảng 88% khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu, trong đó đảm nhận gần 100% hàng hóa xuất khẩu đóng trong công-te-nơ xuất, nhập từ các thị trường như Châu Âu, Châu Mỹ, Bắc Mỹ.

Hàng hóa Việt Nam đang bị phụ thuộc khá nhiều vào các hãng tàu biển nước ngoài dẫn tới tình trạng các hãng tàu nước ngoài lạm dụng, phát sinh các khoản phí, phụ phí bất hợp lý. Hiện tại có khoảng 12 loại phụ phí các hãng tàu đang áp dụng thu như phí dịch vụ công-te-nơ THC, phí mất cân đối công-te-nơ (CIC), phí tắc nghẽn cảng (PCS), phí vệ sinh công-te-nơ, phí sửa chữa vỏ công-te-nơ, phí thủ tục, phí lưu kho bãi, phí hóa đơn…Các doanh nghiệp Việt Nam do không được trực tiếp đàm phán ký kết hợp đồng vận chuyển, thường bị áp đặt, đồng thời vì chưa có các văn bản quy phạm pháp luật quy định về việc quản lý, giám sát thu phụ phí nên không bảo vệ được quyền lợi của chủ hàng và các hãng tàu thường lạm dụng để thu thêm một số loại phí khi hiện tượng biến động đã chấm dứt hoặc không xảy ra.

Tại cuộc họp, ý kiến của  ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam đã nhận được sự đồng tình của hầu hết các đại biểu. Theo ông Nam, cần phải có định nghĩa rõ ràng về các loại phí, phụ phí theo thông lệ quốc tế và luật pháp Việt Nam và có biện pháp để các hãng tàu ngừng thu ngay 4 loại phí bất hợp lý: Phí THC, phí cân bằng container, phí vệ sinh và sửa chữa container bởi những chi phí này đã cấu thành trong trong chi phí nhằm duy trì điều kiện kinh doanh của các hãng tàu.

Kết luận cuộc họp Thứ trưởng đề nghị các Bộ, ngành, Hiệp hội phải thống nhất quan điểm và làm việc với các doanh nghiệp vận tải nước ngoài để giảm thiểu được chi phí bất hợp lý; đồng thời thống nhất nội dung, nhiệm vụ mà Tổ công tác đề ra trong thời gian tới, theo quan điểm tìm hiểu tất cả các khía cạnh liên quan đến các chủ hàng, chủ tàu, đại lý để làm rõ những loại phí không phù hợp với pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế và yêu cầu hãng tàu phải chấm dứt ngay việc thu những loại phí này.

Ngoài ra, Thứ trưởng đề nghị Tổ công tác tìm hiểu trong trường hợp này cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trách nhiệm thanh tra, kiểm tra các đại lý thu phí; khẩn trương làm việc với các hãng tàu, chủ hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam làm minh bạch việc thu, nộp phí, phụ phí vận tải đảm bảo sự hài hòa lợi ích giữa chủ tàu và chủ hàng, đảm bảo phù hợp với pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế.