Hiện trạng 12 dự án thua lỗ, yếu kém ngành công thương

Ngày 22/9, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã chủ trì cuộc họp triển khai xử lý các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành. Báo cáo tình hình của 12 dự án, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Công Thương) Dương Duy Hưng tạm chia 12 dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả thành 4 nhóm.

Cụ thể, nhóm thứ nhất là 4 dự án đầu tư sản xuất phân bón của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) gồm: Dự án nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình; Dự án cải tạo, mở rộng nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc; Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai; Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng.

Theo ông Hưng, đến thời điểm hiện nay, về cơ bản, 4 dự án nhà máy hoạt động ổn định, thời gian chạy máy đạt từ 19-24 ngày (trừ nhà máy Đạm Ninh Bình đang dừng sản xuất để tiến hành sửa chữa lớn theo kế hoạch từ ngày 25/8/2017 đến ngày 10/10/2017), 3 Nhà máy còn lại đang vận hành với phụ tải trên 80%.

Các nhà máy vận hành sản xuất ổn định với phương án sản xuất kinh doanh được xây dựng theo hướng tăng cường quản trị, tiết giảm các chi phí sản xuất để giảm lỗ, mở rộng thị trường tiêu thụ, tăng chất lượng và đa dạng chủng loại sản phẩm, do vậy, kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp tiếp tục được cải thiện, chi phí biến đổi đã thấp hơn giá bán (trong tháng 8 năm 2017, chênh lệch biến phí và giá thị trường dao động từ 52.000 - 892.000 đồng/tấn, riêng Dự án DAP số 2, chênh lệch là -846.000 đồng/tấn do ngừng sản xuất), tuy nhiên, vẫn chưa có hiệu quả chủ yếu do giá nguyên liệu vẫn cao (giá than cho sản xuất phân bón đã được điều chỉnh từ ngày 01 tháng 4 năm 2017 tuy nhiên vẫn cao hơn so với mức kỳ vọng của doanh nghiệp).

Tính đến 15/9, kết quả sản xuất kinh doanh của 4 đơn vị đã có những cải thiện đáng kể cả về doanh thu, sản lượng và mức độ thua lỗ. Chi phí biến đổi của các sản phẩm Urê và DAP đã thấp hơn giá bán, góp phần tạo dòng tiền bù đắp 1 phần chi phí cố định và tạo việc làm cho hàng ngàn người lao động.

Từ tháng 8/2017 Công ty CP DAP – Vinachem đã có lãi trong kỳ khoảng 4 tỷ đồng, tháng 9/ 2017 ước tính lãi 6,766 tỷ đồng, dự kiến cuối năm 2017 có lãi lũy kế. Tuy nhiên 03 đơn vị còn lại vẫn còn lỗ do còn gặp rất nhiều khó khăn về giá nguyên liệu cao (giá than); giá sản phẩm thấp (giá Urê); nhiều chính sách chưa được áp dụng.

Nhóm thứ 2 là các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam gồm: Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ; Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Dung Quất; Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ;Nhà máy nhiên liệu sinh học Bình Phước và Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Dung Quất (DQS).

Đối với dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi, theo ông Hưng, hiện nhà máy vẫn chưa vận hành sản xuất lại được do: khó khăn về thu xếp chi phí để khắc phục, sửa chữa hệ thống xử lý nước thải để có thể vận hành 100% công suất thiết kế nên Nhà máy chỉ có thể hoạt động ở mức 60% công suất thiết kế; giá xăng dầu hiện nay đang ở mức thấp nên các cổ đông BSR, PVOil lo ngại có thể rủi ro mất vốn do sản xuất kinh doanh thua lỗ.

Ngày 29/6 vừa qua, Đoàn công tác của Bộ Công Thương do Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với đại diện PVN, BSR, PVOil, BSR-BF và một số đơn vị liên quan xem xét tình hình thực tế tại Nhà máy và đã có Công văn chỉ đạo PVN khẩn trương xem xét, xây dựng phương án tái khởi Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Dung Quất và Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước để có thể cung cấp sản phẩm ethanol (E100) ra thị trường từ ngày 1/1/2018

Đến nay đã có 4 nhà đầu tư đăng ký tham gia và 1 nhà đầu tư đã nộp Hồ sơ đề xuất hợp tác kinh doanh. Theo kế hoạch, thời hạn các nhà đầu tư nộp hồ sơ đề xuất là đến 2/10/2017, sau đó BSR-BF sẽ tổ chức đánh giá lựa chọn nhà đầu tư trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Có 2 đối tác mong muốn tham gia hợp tác vận hành lại Nhà máy là Công ty Tùng Lâm và Công ty TNHH Điện hơi công nghiệp Tín Thành (Công ty Tín Thành). PVN đang chỉ đạo các cổ đông (BSR, PVOil) và BSR-BF lập đầu bài mời nhà đầu tư tham gia hợp tác sản xuất kinh doanh.

Đối với dự án Nhà máy sản xuất sơ xợi polyester Đình Vũ, tình trạng hiện tại của dự án PVTex là hết sức khó khăn và nhà máy vẫn chưa khởi động lại. Theo chỉ đạo của PVN, các đơn vị thành viên của PVN (PVFCCo, PVCFC, BSR) đã cử nhân sự đến hỗ trợ PVTEX rà soát đánh giá thực trạng Nhà máy thực hiện công tác bảo trì bảo dưỡng Nhà máy. Mặt khác, PVN đã thành lập Tổ hỗ trợ về Kỹ thuật, Tài chính, Thương mại, Pháp lý… từ nhân sự của PVN và các đơn vị thành viên để hỗ trợ PVTex chuẩn bị khởi động lại Nhà máy.

Đối với Công ty TNHH một thành viên công nghiệp tàu thủy Dung Quất (DQS), trong 8 tháng đầu năm 2017, ngoài việc tiếp tục thi công đóng mới 02 tàu dịch vụ (chủ tàu Vietsovpetro), tàu Gas 1.200 m3 (chủ tàu Việt Xuân Mới), hoàn thiện sửa chữa tàu Côn Sơn, Chí Linh (phần thi công súc rửa tại Vũng Tàu), DQS đã nỗ lực tìm kiếm và bổ sung các đơn hàng từ các đơn vị trong và ngoài ngành như tàu Epic 8, Epic 9, Petrolimex 18, Petrolimex 14... tuy nhiên giá các đơn hàng này không lớn (bình quân một đơn hàng chỉ đạt khoản 3 tỷ đồng) nên không thể bù đắp được phần doanh thu bị thiếu so với kế hoạch đã được PVN phê duyệt; 8 tháng đầu năm mặc dù DQS hạch toán hoàn nhập 45,89 tỷ đồng khoản tiền dự phòng của EIC mà DQS đã trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi ở những năm trước tuy vậy khi chưa tính khoản lãi phạt của YMC, VFC thì số lãi của DQS cũng chỉ đạt 19,63tỷ đồng, do đó nếu không có khoản hoàn nhập này thì tiếp tục lỗ 26,26 tỷ đồng (chưa bao gồm khoản lãi phạt của YMC, VFC). Bên cạnh đó, DQS cũng đã nộp Ngân sách Nhà nước (NSNN) 12,47 tỷ đồng.

Nhóm thứ 3 là 2 dự án đầu tư sản xuất thép gồm: Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên (TISCO); Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và nhà máy gang thép Lào Cai (Dự án nhà máy thép Việt – Trung (VTM)).

Đối với dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên, trong 9 tháng đầu năm 2017, tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần Gang thép thái nguyên vẫn ổn định với giai đoạn 1 đã hoàn thành trước đó đưa vào sử dụng. Giá trị sản xuất công nghiệp của TISCO ước đạt 2.061 tỷ đồng với lợi nhuận ước đạt 95,89 tỷ. Thép cán sản xuất đạt 551.572 tấn; phôi thép sản xuất đạt 313.948 tấn; gang sản xuất đạt 136.287 tấn.

Về tình hình dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, các đơn vị đã giải quyết các vướng mắc với Tổng thầu MCC và 14 nhà thầu phụ: Từ ngày 24/7/2017 đến ngày 9/8/2017 đoàn công tác của MCC PID đã làm việc tại TISCO. Cụ thể đã có các cuộc làm việc, trao đổi với Lãnh đạo công ty, Ban QLDA và các phòng ban chức năng Công ty về các nội dung tồn tại liên quan cần phải giải quyết theo chỉ đạo của Chính phủ.

Ngày 7/8/2017 Hội đồng quản trị TISCO đã có buổi làm việc với Đoàn công tác của MCC, hai bên thống nhất quan điểm cần tập trung giải quyết các tồn tại vướng mắc liên quan đến Dự án, có kết quả báo cáo với Chính phủ trước ngày 30/9/2017. MCC bày tỏ mong muốn tiếp tục được thực hiện hoàn thành toàn bộ các công việc còn lại của Gói thầu EPC số 01 theo hình thức hợp đồng EPC trọn gói, hiện nay MCC đang làm việc với TISCO cùng đơn vị tư vấn và các nhà thầu phụ Việt Nam để phấn đấu giải quyết các tồn tại liên quan đến các nhà thầu phụ, hoàn thành theo đúng tiến độ Chính phủ chỉ đạo. Riêng báo giá mới cho TISCO, phía MCC thông báo hiện nay đang rà soát, sau khi được lãnh đạo MCC ký sẽ cung cấp kịp thời cho TISCO để trình các cấp có thẩm quyền của Việt Nam.

Đối với các tồn tại của 14 nhà thầu phụ Việt Nam: Các bên đang nỗ lực để cố gắng giải quyết dứt điểm tồn tại của 14 hợp đồng thầu phụ xong trước khi tái khởi động lại Dự án. Ngày 7/8/2017, Giám đốc Dự án của MCC đã có buổi làm việc với Hội đồng quản trị TISCO để thống nhất việc giải quyết các tồn tại vướng mắc liên quan đến Hợp đồng EPC và các hợp đồng thầu phụ đã ký với 14 nhà thầu phụ Việt Nam và đã có văn bản số 585/GTTN-QLDA gửi cho 14 nhà thầu lịch làm việc với các nhà thầu phụ Việt Nam thi công Phần C của Hợp đồng số 01#EPC/TISCO-MCC. Dự kiến thời gian hoàn thành trong Quý IV/2017.

Về việc rút vốn của SCIC, đã hoàn thành việc rút 1.000 tỷ đồng vốn góp của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để bảo toàn một phần vốn góp của Nhà nước.

Về việc thuê đơn vị tư vấn định giá và đánh giá hiệu quả kinh tế của Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, TISCO đã ký hợp đồng thuê CONINCO xác định phạm vị công việc và lập dự toán cho việc thuê tư vấn định giá và đánh giá hiệu quả kinh tế của Dự án trong tháng 6 năm 2017. Tiếp theo đó, đã tổ chức đấu thầu thành công cả về kỹ thuật và tài chính gói thầu “Định giá và đánh giá hiệu quả Dự án đầu tư mở rộng giai đoạn 2 Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên”. Ngày 28 tháng 8 năm 2017, Bộ Công Thương đã mời nhà thầu đến thương thảo hợp đồng. Dự kiến ngày 10/9/2017 TISCO và đơn vị trúng thầu sẽ ký hợp đồng, theo tiến độ dự kiến đơn vị thực hiện sẽ hoàn thành công tác thẩm định trong tháng 10/2017.

Về dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và nhà máy gang thép Lào Cai, từ tháng 3/2017, hoạt động sản xuất kinh doanh của VTM bắt đầu có lãi, ước tính lợi nhuận trong 9 tháng đầu năm là 163 tỷ đồng. Tính đến thời điểm hiện tại, Công ty đã nộp tổng cộng 502 tỷ đồng tiền thuế các loại vào ngân sách nhà nước, trong đó tiền cấp quyền khai thác đã nộp đến ngày 21/9/2017 là 164 tỷ đồng, còn lại 38 tỷ đồng phải nộp tiếp sẽ hoàn thành trong Quý IV năm 2017.Tuy nhiên, hoạt động SXKD của VTM vẫn còn nhiều khó khăn (nguyên liệu, nhiên liệu tăng mạnh, chi phí tài chính, khấu hao lớn, cân đối trả nợ, khả năng thanh toán còn thấp..).

Nhóm thứ 4 là dự án Nhà máy sản xuất bột giấy Phương Nam, báo cáo cho thấy, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương, đến nay Tổng công ty Giấy Việt Nam đã thực hiện xong khâu định giá, tổ chức phương án và tiến hành tổ chức bán đấu giá toàn bộ tài sản cố định và hàng hóa tồn kho của nhà máy. Đến nay, đã qua 2 lần tổ chức bán đấu giá, nhưng đều không thành công.

Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ, việc bán đấu giá tiếp tục tập trung triển khai thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật.

Nên đọc