​Hoa tết: trồng rồi... lo

Tuy nhiên, nhiều nông dân vừa làm vừa lo, sợ tái diễn cảnh dội chợ như mùa tết năm rồi.

Vụ hoa Tết Ất Mùi 2015 này nông dân ở các làng hoa Sa Ðéc, Cái Mơn, Mỹ Tho đồng loạt tăng thêm khoảng 20% sản lượng.

Đã cảnh báo

Làng hoa Sa Ðéc là nơi có diện tích và sản lượng hoa lớn nhất ÐBSCL với hơn 400ha, trong đó khoảng 100ha chuyên trồng hoa tết. Theo Phòng Kinh tế TP Sa Ðéc, vụ hoa tết năm nay nông dân tăng thêm 20ha hoa tết, tổng sản lượng khoảng 2 triệu giỏ.

Ông Phạm Phước Lợi, giám đốc Hợp tác xã hoa kiểng Tân Quy Ðông, cho biết chỉ riêng xã viên Hợp tác xã trồng 70ha hoa tết. Nếu tính chung cả làng hoa Sa Ðéc, tết năm nay sẽ đưa ra thị trường không dưới 2,5 triệu giỏ hoa các loại. Chủ lực vẫn là các loại cúc, vạn thọ, hồng, cát tường và những loại hoa nhập ngoại. Thị trường truyền thống của hoa Sa Ðéc là TP.HCM, miền Trung, Hà Nội và các tỉnh ÐBSCL.

Thế nhưng hiện nay Cần Thơ, Kiên Giang, Vĩnh Long... đều trồng nhiều hoa tết. Thậm chí Ðà Lạt cũng trồng các loại hoa nhiệt đới để đưa xuống TP.HCM tiêu thụ.

“Tôi có cảnh báo với xã viên là trồng ít thôi nhưng họ vẫn trồng theo ý mình. Mấy hôm nay thời tiết thất thường, mưa cuối mùa rất lớn, có lúc lại nắng cháy da, lâu lâu trời lạnh một bữa, hôm sau nhiệt độ tăng cao khiến người trồng hoa lên ruột. Nói chung hiện giờ người nào cũng hồi hộp, không biết thị trường tới đây ra sao”-ông Lợi nói.

Làng hoa Mỹ Tho (Tiền Giang) cũng là nơi chuyên trồng hoa tết truyền thống cung cấp cho thị trường TP.HCM và trong tỉnh với các loại cúc, vạn thọ, cát tường. Theo ông Ðinh Ngọc Tùng - trưởng Phòng Kinh tế TP Mỹ Tho, vụ hoa Tết năm nay nông dân thành phố trồng hơn 830.000 giỏ hoa các loại, tăng 20.000 giỏ so với năm trước.

Trong đó nhiều nhất là cúc vàng hè, cúc Hà Lan, vạn thọ Thái. Thành phố có cảnh báo phải đánh giá thị trường do sản lượng hoa trồng ở các tỉnh lân cận rất lớn, nhưng quyền quyết định trồng bao nhiêu là của nông dân, chính quyền không can thiệp được.

Ông Trương Văn Nhung, tổ trưởng tổ hợp tác trồng hoa Mỹ Phong, giải thích lý do sản lượng hoa tăng là do “nông dân cho rằng trồng ít cũng tốn bấy nhiêu diện tích đất đó, số người chăm sóc và thời gian chăm sóc hoa cũng như nhau nên trồng thêm chút đỉnh, nếu giá cao thì lãi nhiều”.

Tổ hợp tác có 175 hộ trồng hoa. Mỗi người thêm vài trăm hoặc ngàn giỏ so với năm trước. Tổ hợp tác cũng đã thế chấp tài sản để vay 700 triệu đồng chia cho nông dân đầu tư vụ hoa này, nên hi vọng tiêu thụ tốt để còn thu hồi được vốn trả nợ ngân hàng.

Chờ người mua

Ông Bùi Thanh Liêm, trưởng Phòng NN&PTNT huyện Chợ Lách (tỉnh Bến Tre), cho biết thời điểm này những năm trước thương lái đã tới các vườn mai vàng và kiểng tắc để đặt hàng, gần tết sẽ đến lấy.

Tuy nhiên năm nay thị trường mai vàng “lạnh” bất thường khi chưa có ai bán cho thương lái được chậu mai nào. Không chỉ vậy, thời tiết thất thường đã khiến mai trổ bông sớm cách đây khoảng hai tuần. Việc xử lý để mai trổ lần nữa vào đúng tết cũng là bài toán khó của nhà vườn. Tết này nhà vườn Chợ Lách dự kiến đưa ra thị trường 1,6 triệu chậu mai vàng.

Mùa tết năm nay, làng hoa Chợ Lách chuẩn bị khoảng 3,4 triệu sản phẩm hoa kiểng các loại, trong đó chủ lực là các loại mai vàng, tắc kiểng, bông giấy, cúc, vạn thọ. Huyện chỉ hỗ trợ nhà vườn bằng cách liên hệ với TP.HCM đăng ký thuê điểm bán hoa kiểng tết để họ yên tâm, còn tiêu thụ, giá cả ra sao do thị trường quyết định. Nếu tiêu thụ được 1 triệu sản phẩm tại TP.HCM thì đã là thành công lớn rồi.

Anh Ðặng Thanh Hải ở khóm Tân Mỹ, P. Tân Quy Ðông (TP Sa Ðéc) cho biết tết năm rồi anh rất thành công với hoa cát tường và hồng, nên vụ hoa này anh đã xuống giống tới 8.000 chậu cát tường (tăng 1.000 giỏ), 3.000 giỏ hoa hồng Pháp, hồng tiểu muội và một số cúc đồng tiền.

Thế nhưng sau khi vô chậu đưa lên giàn xong thì anh phát hiện mọi người cũng đua nhau trồng hoa cát tường. Anh Hải lo lắng: “Chi phí đầu tư hiện đã tăng 15-20% so với năm trước, theo tôi tính sản lượng hoa cát tường có thể đã tăng gấp đôi năm rồi nên chẳng biết có bán được hay không”.

Còn ông Trương Văn Nhung nói hiện đã có một số thương lái ở TP.HCM, Bình Dương, Ðồng Nai gọi điện hỏi thăm, dặn trồng hoa này hoa kia, gần tết họ sẽ xuống mua.

Hoa lạ, đẹp, giá rẻ còn ít

Tại Sa Ðéc, ông Năm Phương ở P. Tân Quy Ðông trồng hoa ly uốn thành dạng bonsai sau nhiều năm thử nghiệm. Tết này ông đưa ra thị trường trên 2.000 giỏ hoa ly bonsai có giá trị rất cao.

Hay ông Trần Văn Tiếp ở xã Tân Khánh Ðông đã đoạn tuyệt với hoa tết truyền thống từ nhiều năm nay và chỉ trồng các giống hoa lạ, đẹp nhập ngoại nên luôn bị “cháy” hàng. Tuy nhiên, số hộ trồng giống hoa mới không nhiều.

Ông Tiếp cho biết mỗi năm ông đưa ra thị trường ba loại hoa mới có nguồn gốc từ Mỹ. Riêng tết năm nay là giống chuồn chuồn kép, cúc huy chương và hoa zinnia (giống hoa cúc đại đóa) có bảy màu khác nhau. Hoa zinnia có màu sắc rực rỡ, đường kính đóa hoa lên tới 10cm, rất lâu tàn (ba tháng) trong khi chiều cao cây chỉ có 25-30cm nên rất dễ vận chuyển hoặc trang trí nhà cửa.

Hoa đẹp, lâu tàn nhưng giá chỉ khoảng 30.000 đồng/giỏ nên trồng không đủ bán. Hiện ông đã ký hợp đồng cung cấp cho đường hoa Nguyễn Huệ (TP.HCM) 6.000 giỏ, đường hoa TP Cần Thơ 60.000 giỏ zinnia.

Hôm chúng tôi đến vườn ươm của ông Tiếp, có rất nhiều người dân địa phương tìm đến đặt mua để chưng tết. Hiện ông Tiếp còn một loại “độc quyền” nữa là cây hương thảo. Ðây là dạng kiểng nhỏ thân gỗ, lá nhuyễn thích hợp để bàn làm việc, phòng ngủ hay trên ôtô vì khi chạm vào thì lá sẽ phát ra mùi tinh dầu rất dễ chịu. Ngoài ra ông còn trồng hoa cẩm chướng của Mỹ (blaze) có màu rất đẹp, có thể cho hoa suốt sáu tháng mùa hè.

Ông Bùi Thanh Liêm cho biết do thua lỗ kéo dài nên hiện nhiều nhà vườn từ bỏ hẳn các loại hoa kiểng tết truyền thống để chuyển sang trồng hoa, kiểng “lạ, đẹp và giá rẻ”.

“Bây giờ nhà vườn không đầu tư mai vàng cổ thụ, cây to, giá cao nữa mà chủ yếu sản xuất các chậu mai nhỏ để dễ bán. Kiểng tắc cũng vậy, thay vì đầu tư tắc trẹt (gom nhiều bụi vào một chậu cho đẹp thì giá cao, khó bán) nay nhà vườn chỉ trồng tắc bụi. Mặc dù vậy cũng không thể yên tâm được”, ông Liêm nói.