Hung thủ án oan 10 năm hưởng nhiều lợi thế pháp lý

Trong vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn tại Bắc Giang, có nhiều ý kiến cho rằng đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Lý Nguyễn Chung, Thạc sỹ Luật học Võ Xuân Đạt cho biết: BLHS năm 1999 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định khá cụ thể về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, đối chiếu với hai tội danh mà bị can Chung đã bị khởi tố thì đây là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

 

Do đó căn cứ vào Điểm d Khoản 2 Điều 23 BLHS năm 1999 thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là 20 năm. Như vậy đối chiếu với vụ việc này thì chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

 

 

Vào ngày 25/10 đối tượng Lý Nguyễn Chung (25 tuổi) đã đến đầu thú tại cơ quan điều tra VKSND Tối cao về hành vi “giết người” và “cướp tài sản” đối với nạn nhân Nguyễn Thị Hoan (ở xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang) chứ không phải là ông Nguyễn Thanh Chấn.

 

Theo đó, VKSND đã ra Quyết định khởi tố vụ án ngày 29/10/2013 với tội danh “giết người” và “cướp tài sản” đối với bị can Lý Nguyễn Chung.

 

Vào thời điểm gây án, Lý Nguyễn Chung là người chưa thành niên (mới 14 tuổi 8 tháng).

 

 

Trước đó, LS.Ths Phạm Thanh Bình cho biết: Theo quy định trong BLHS, “Điều luật được áp dụng đối với một hành vi phạm tội là điều luật đang có hiệu lực thi hành tại thời điểm mà hành vi phạm tội được thực hiện”.

 

Như vậy, theo quy định này, thời điểm người phạm tội thực hiện hành vi phạm tội là căn cứ để áp dụng điều luật tương ứng để truy cứu trách nhiệm hình sự.

 

Mặc dù hiện nay Lý Nguyễn Chung đã ở tuổi trưởng thành, nhưng cơ quan tố tụng vẫn phải áp dụng các quy định về người chưa thành niên phạm tội để truy cứu trách nhiệm hình sự và xét xử đối với Lý Nguyễn Chung.

 

Luật sư Bình viện dẫn: Theo quy định tại điều 74 BLHS từ năm 1999: “Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá mười hai năm tù; ...” và “Nếu tội nặng nhất được thực hiện khi người đó chưa đủ 18 tuổi, thì hình phạt chung không được vượt quá mức hình phạt cao nhất quy định tại Điều 74 của Bộ luật này”.

 

Nếu Lý Nguyễn Chung bị khởi tố với tội danh “giết người” và “cướp tài sản” thì mức hình phạt cao nhất đối với các tội danh này là tử hình.

 

Nhưng khi phạm tội, Chung chưa đủ 16 tuổi nên luật sư Bình khẳng định, mức hình phạt cao nhất có thể áp dụng chỉ đến 12 năm tù.

 

Luật sư Phạm Tấn Thuấn (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích: Bị can Lý Nguyễn Chung mới 14 tuổi 8 tháng. Đây là căn cứ pháp lý để bị can Lý Nguyễn Chung được hưởng chính sách nhân đạo, đường lối xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội.

 

Theo BLHS 1999, người chưa thành niên là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi. Do vậy, nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội phải tuân thủ quy định: “Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội…” và “Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người chưa thành niên phạm tội và áp dụng hình phạt đối với họ được thực hiện chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào tính chất của hành vi phạm tội, vào những đặc điểm về nhân thân và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm”.

 

Đặc biệt điều luật này còn quy định: “Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người chưa thành niên phạm tội. Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người chưa thành niên phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đã thành niên phạm tội tương ứng”.

 

Luật còn quy định: “Không áp dụng hình phạt tiền đối với người chưa thành niên phạm tội ở độ tuổi từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi. Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người chưa thành niên phạm tội".

 

Do vậy, luật sư Thuấn cũng khẳng định: Bị can Lý Nguyễn Chung khi thực hiện hành vi phạm tội mới 14 tuổi 8 tháng nên hình phạt (bản án) dành cho đối tượng này là không quá 12 năm tù.

 

"Chính sách đối với người chưa thành niên trong lĩnh vực hình sự chủ yếu là nặng về giáo dục, giúp họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh để họ trở thành công dân tốt, có ích cho xã hội chứ không nặng về trừng phạt." - Luật sư Phạm Tấn Thuấn nói.