Kiểm toán nhà nước "vạch mặt" bất cập trong kinh doanh xăng dầu

Theo báo cáo kiểm toán năm 2014 được Kiểm toán nhà nước vừa công bố, trong giai đoạn 2011 - 2013 thông qua việc điều hành giá xăng dầu bằng các công cụ tài chính (chính sách thuế, Quỹ bình ổn giá, chi phí và lợi nhuận định mức), Kiểm toán Nhà nước nhận định giá xăng dầu trong nước tương đối ổn định, hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu và người dân.

Tuy nhiên, trong đầu năm 2011, chính sách điều hành giá bán xăng dầu và các quyết định trích, sử dụng quỹ bình ổn giá chưa phù hợp như giữ giá xăng dầu quá thấp so với giá xăng dầu thế giới trong một thời gian dài, sử dụng quá Quỹ bình ổn giá, không còn nguồn bù đắp phải điều chỉnh tăng giá xăng dầu cao. 
Điều này đã tác động khiến không đảm bảo được mục tiêu bình ổn giá, làm chỉ số giá tiêu dùng tăng cao, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống an sinh xã hội. Bên cạnh đó, việc công khai và tuyên truyền thông tin về giá xăng dầu chưa tốt, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng. 
Một số doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu không chấp hành đầy đủ quy định về hạn mức nhập khẩu xăng dầu và dự trữ lưu thông theo quy định tại Nghị định số 84 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu (sản lượng nhập khẩu thấp hơn so với hạn mức); tại một số thời điểm không đảm bảo dự trữ lưu thông 30 ngày, mua xăng dầu của các đơn vị không phải là doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu. 
Lấy ví dụ về những bất cập này, Kiểm toán nhà nước cho biết, từ năm 2011 đến năm 2013, Tổng công ty Xăng dầu Quân đội mua 143.997.297 lít, kg (tương đương 2.906,37 tỷ đồng). Bên cạnh đó, Công ty TNHH Vận tải Thủy bộ Hải Hà năm 2012 và 2013 mua 29.404.973 lít, kg (tương đương 542 tỷ đồng).
Ngoài ra, Kiểm toán nhà nước cũng cho rằng, một số doanh nghiệp quy định giá bán lẻ vùng 2 cao hơn vùng 1 và cao hơn mức giá bán lẻ được quy định tại các văn bản điều hành của Liên bộ Công Thương, Tài chính.
Báo cáo cũng cho biết, đến 31/12/2013, vẫn còn gần 372 tỷ đồng tiền lãi dầu để lại năm 2012 chưa được Tập đoàn dầu khí quốc gia (PVN) và Bộ Tài chính quyết toán, số hạch toán năm 2013 cao hơn số được quyết toán 490 tỷ đồng, không tính đến khoản cấp cho 3 dự án của Bộ Quốc phòng chưa làm thủ tục quyết toán 1.546 tỷ đồng. 
Với những bất cập này, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công Thương kiểm tra và xử lý đối với các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu chấp hành không đầy đủ quy định về hạn mức nhập khẩu xăng dầu và dự trữ lưu thông theo quy định; mua xăng dầu của các đơn vị không phải là doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu để kinh doanh.