Kiến nghị đóng cửa hai nhà máy vàng để giữ tài nguyên

Địa phương bức xúc

Các địa phương nơi hai Cty vàng khai thác mỏ đang khốn đốn vì hụt thu ngân sách, các doanh nghiệp bị nợ nần dắt dây, tình hình xã hội bị ảnh hưởng phức tạp. Ông Phạm Thế Quyền - Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn (nơi Cty vàng Phước Sơn đang hoạt động khai thác tại mỏ vàng Đăk Sa) - cho biết, năm 2014 ngân sách huyện hụt thu 177 tỉ đồng do Cty này không nộp thuế, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của địa phương. Cty vàng Phước Sơn còn nợ “dắt dây” hàng chục doanh nghiệp, tiểu thương cung ứng hàng hóa hàng chục tỉ đồng, khiến tình hình phức tạp nhiều năm qua.

Ông Quyền cho rằng: “Các giải pháp thu hồi nợ thuế chưa kiên quyết, chưa hiệu quả, chưa có cơ quan nào giám sát việc này. Một tập đoàn đầu tư hai doanh nghiệp cùng lĩnh vực nhưng thuế suất khác nhau, việc nộp thuế lại chỉ dựa trên sản lượng họ tự kê khai, nên không loại trừ việc trao đổi sản lượng giữa hai mỏ vàng để hưởng chênh lệch do thuế suất. Tỉnh phải kiến nghị với trung ương có giải pháp quản lý sản lượng vàng khai thác”. Ngoài ra, huyện Phước Sơn cũng đang kêu cứu tỉnh vì Cty vàng Phước Sơn ngừng hoạt động, hồ chứa 500.000m3 quặng thải chứa chất độc hại không được quản lý vận hành có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào, nhưng không được cơ quan chuyên môn nào giám sát.

Trong khi đó, ông Nguyễn Cảnh - Bí thư Huyện ủy Phú Ninh (nơi Cty vàng Bồng Miêu đang khai thác) - cho rằng, Cục Thuế phong tỏa hóa đơn, nhưng thực tế Cty bán vàng, giao dịch vàng không cần hóa đơn. Họ dùng tài khoản ở nước ngoài, không kiểm soát được. Cty nợ thuế nhưng vẫn ung dung hoạt động. Cty vàng Bồng Miêu đã hoạt động trở lại, sản lượng đạt khoảng 65%, năng suất cao hơn trước và đang dùng các phương tiện thủ công để mở rộng việc đào vàng ra ngoài 200ha cho phép để khai thác vàng, khiến môi trường kiệt quệ.

Ông Đoàn Văn Viên - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy - cũng cho rằng: “Lãnh đạo địa phương, nếu cần thì kiến nghị trung ương, bắt buộc hai Cty này phải chấp hành pháp luật Việt Nam. Nếu không giải quyết được thì đóng cửa các nhà máy, giữ tài nguyên cho đất nước, không để tài sản quốc gia bị rút ruột tùy tiện như vậy”.

Chờ giải quyết của Thủ tướng Chính phủ

Theo ông Ngô Bốn - Cục trưởng Cục Thuế tỉnh - tính đến nay hai Cty vàng Phước Sơn và Bồng Miêu (đều thuộc Tập đoàn Besra VN) đã phát sinh nợ thuế hơn 338 tỉ đồng. Trong đó, Cty vàng Phước Sơn nợ 270 tỉ đồng, Cty vàng Bồng Miêu nợ 68 tỉ. Sau khi được Tổng cục Thuế xin ý kiến, Bộ Tài chính đã có ý kiến yêu cầu ngành thuế phải tiếp tục cưỡng chế đối với hai Cty này. Tuy nhiên, các biện pháp phong tỏa tài khoản, thông báo hóa đơn của hai Cty không còn giá trị sử dụng cũng không đem lại kết quả khả quan hơn. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế dẫn đầu đã thực hiện việc kiểm tra thực tế tại hai Cty, kết quả sẽ tham mưu Thủ tướng Chính phủ giải quyết vấn đề.

Ông Lê Phước Thanh - Chủ tịch UBND tỉnh - cho biết, việc kiểm tra tại hai Cty vàng này, Cục Thuế làm đúng luật và làm rất căng về vấn đề nợ thuế, nhưng vẫn không thể thu hồi nợ thuế. Xử lý vấn đề này, hiện tỉnh cũng đang chờ kết quả kiểm tra của đoàn công tác Bộ Tài chính. Khi có kết quả, tỉnh sẽ kiến nghị trung ương xử lý vấn đề vì việc cấp phép thuộc thẩm quyền của trung ương. Ông Thanh khẳng định: “Quan điểm của tỉnh là phải thu hồi được nợ thuế. Nếu họ vẫn không chấp hành, thì biện pháp cuối cùng là sẽ cưỡng chế tài sản. Tổng giá trị tài sản họ đầu tư vào hai mỏ vàng hơn 40 triệu USD vẫn còn đó, chưa tháo dỡ gì, doanh nghiệp còn đây chứ không chạy đi đâu hết”.