Chỉ còn 0,74% số hộ dân nông thôn chưa được tiếp cận điện

Thông tin này đã được đưa ra tại Hội nghị Tổng kết Chương trình mục tiêu cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo giai đoạn 2016 – 2020 (Chương trình) do Bộ Công Thương tổ chức sáng 14/01/2021, tại Hà Nội.

Ông Đặng Hoàng An, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, tính đến năm 2009, ước tính 99% số xã và 96% số hộ gia đình ở Việt Nam được kết nối với lưới điện; đến hết năm 2019, 100% số xã, 99,26% (tương ứng với khoảng 17,007 triệu hộ dân) số hộ dân khu vực nông thôn đã được tiếp cận điện. Đến thời điểm hiện nay chúng ta còn cần triển khai cấp điện cho khoảng 871.263 hộ dân (trong đó, khoảng 153.911 hộ dân, chiếm tỷ lệ 0,74% chưa có điện; 717.352 hộ dân có điện nhưng cấp điện không ổn định, liên tục) của 6.811 thôn bản trên địa bàn 2.197 xã; cấp điện 2.638 trạm bơm quy mô vừa và nhỏ tại 13 tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long kết hợp cấp điện cho nhân dân; cấp điện lưới quốc gia hoặc các nguồn điện năng lượng tái tạo cho các đảo còn lại: Đảo Cồn Cỏ tỉnh Quảng Trị; Thổ Chu, An Sơn và Nam Du tỉnh Kiên Giang; Các thôn đảo: Ninh Tân, Ninh Đảo, Điệp Sơn, Bích Đầm tỉnh Khánh Hòa; cấp điện lưới cho Côn Đảo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Báo cáo tóm tắt kết quả Chương trình, ông Bùi Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho biết, tính đến 31/12/2019, cả nước có hơn 17.007 triệu hộ nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo được dùng điện, trong đó, số hộ nông dân sử dụng điện từ lưới điện quốc gia 16,98 triệu hộ, số hộ dân cấp điện tại chỗ 24.000 hộ; tại khu vực nông thôn tỷ lệ số hộ dân được sử dụng điện đạt 99,26%, chỉ còn 0,74% số hộ dân nông thôn chưa được tiếp cận điện.

Giai đoạn 5 năm từ 2016 đến 2020, huy động vốn ngân sách trung ương cho Chương trình là 4.743 tỷ đồng cùng với vốn đối ứng của các chủ đầu tư. Theo đó, Chương trình đã đạt được những kết quả đáng khích lệ: cấp điện cho 17/17 xã đạt 100%; Số hộ dân được cấp điện là 204.737 hộ dân, cấp điện cho 5 đảo (Đảo Lý Sơn; Bạch Long Vỹ; Nhơn Châu; Cù Lao Chàm; đảo Trần và Cái Chiên).

"Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo của Việt Nam không chỉ góp phần xóa đói giảm nghèo mà còn đóng góp vào phát triển bền vững cho khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo. Chúng ta có thể thấy rất rõ hiệu quả của việc đưa điện về nông thôn qua sự thay đổi sâu sắc trong cuộc sống hằng ngày của người nông dân. Từ việc giúp người dân thay đổi cơ cấu cây trồng, thay đổi qui mô và tập quán canh tác, chăn nuôi, tăng năng suất trồng trọt, và chế biến nông lâm sản, nâng cao thu nhập cho người dân khu vực nông thôn, điện cũng giúp cho các làng nghề truyền thống sử dụng công cụ máy móc thay thế sức người, phát huy sản phẩm cổ truyền và mở rộng ngành nghề mới. Các phương tiện nghe nhìn được sử dụng ngày càng phổ biến trong mỗi gia đình nông dân, đã cải thiện đời sống văn hóa, nâng cao dân trí, đem lại những lợi ích cơ bản và lâu dài cho các địa phương, làm cơ sở để xây dựng nông thôn mới trong thời kỳ công nghiệp hóa và hội nhập kinh tế quốc tế", ông Bùi Quốc Hùng đánh giá.

Về mục tiêu giai đoạn 2021-2025, ông Hùng thông tin, Chương trình sẽ triển khai cấp điện cho khoảng 871.263 hộ dân (trong đó, khoảng 153.911 hộ dân, chiếm tỷ lệ 0,74% chưa có điện; 717.352 hộ dân có điện nhưng cấp điện không ổn định, liên tục) của 6.811 thôn bản trên địa bàn 2.197 xã; cấp điện 2.638 trạm bơm quy mô vừa và nhỏ tại 13 tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long kết hợp cấp điện cho nhân dân; đề xuất bổ sung cấp điện lưới quốc gia hoặc các nguồn điện năng lượng tái tạo cho các đảo còn lại: Đảo Cồn Cỏ tỉnh Quảng Trị; Thổ Chu, An Sơn và Nam Du tỉnh Kiên Giang; Các thôn đảo: Ninh Tân, Ninh Đảo, Điệp Sơn, Bích Đầm tỉnh Khánh Hòa; cấp điện lưới cho Côn Đảo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Theo ông Hùng, Chương trình trong 5 năm qua đã đạt những thành tích đáng kể, tuy nhiên việc thực hiện và triển khai Chương trình trong thời gian tới còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đó là sự hạn chế về nguồn lực tài chính, bao gồm cả NSNN, nguồn hỗ trợ không hoàn lại, ODA và vay ưu đãi nước ngoài; chưa có cơ chế chính sách cụ thể để huy động bổ sung nguồn lực xã hội hóa cho Chương trình.

Do đó, ông Hùng kiến nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội cân đối nợ công, ưu tiên để Chính phủ huy động các nguồn vốn vay ODA, vốn ưu đãi nước ngoài bổ sung NSTW để thực hiện cấp phát kết hợp cho các chủ đầu tư vay lại triển khai Chương trình.

Bộ Công Thương đã trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định Đề xuất dự án Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo sử dụng vốn vay ưu đãi của WB khoảng 360 triệu USD; vốn ADB khoảng 400 triệu USD.Cục Điện lực và Năng lượng tái tạokiến nghị Chính phủ xem xét phê duyệt nguồn vay ưu đãi này để hoàn thành mục tiêu của Chương trình nhằm thực hiện mục tiêu tăng cường hợp tác quốc tế hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đối với các tỉnh được giao trực tiếp thực hiện dự án điện nông thôn, đại diện EVN đề xuất cần có kế hoạch cân đối vốn ngân sách địa phương hoặc huy động từ các nguồn khác trong tỉnh để có vốn đối ứng thực hiện, huy động các nguồn xã hội hóa.