Chính sách tiền tệ từ định lượng sang gián tiếp

Tại buổi họp báo công bố Báo cáo Cập nhật Triển vọng Phát triển châu Á (ADO) 2019 ngày 25/9, các chuyên gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho rằng mặc dù chính sách tiền tệ của Việt Nam thời gian qua được điều hành một cách rất thận trọng, nhưng gần đây đã có xu hướng nới lỏng.

Mục tiêu kiểm soát tín dụng

Theo đánh giá của ADB, trong bối cảnh phức tạp của môi trường kinh tế vĩ mô trên thế giới, Việt Nam đang thận trọng triển khai các chính sách tài khóa và tiền tệ để duy trì sự ổn định trong khi hỗ trợ tăng trưởng.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phát tín hiệu tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ thận trọng, quan tâm tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế nhưng duy trì kiểm soát lạm phát trong năm 2019 và giữ tốc độ tăng trưởng tín dụng ở mức mục tiêu 14%.

Ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam, cho rằng ngân hàng trung ương Việt Nam mới đây đã giảm lãi suất điều hành 0,25%, nhưng mức giảm này chưa có tác động đến thị trường.

“Khó nói chính xác tác động của việc giảm lãi suất điều hành là gì, bởi cơ chế chuyển đổi lãi suất dẫn tới những thay đổi trong hoạt động kinh tế là một quá trình phức tạp và cần có thời gian. Tuy nhiên, hiện nay theo dõi thị trường chưa có tác động”, ông Eric Sidgwick nói.

Tại Việt Nam, chính sách tiền tệ được vận hành chủ yếu kiểm soát, định lượng bằng số lượng cụ thể, nghĩa là có ngưỡng về tín dụng cho các ngân hàng, còn lãi suất liên quan tới giá, được dùng như một công cụ có tác động gián tiếp so với công cụ số lượng.

“Điều này chỉ ra rằng NHNN dần sẽ chuyển sang công cụ gián tiếp như giá, tiền tệ. Chính sách lãi suất điều hành và chiết khấu sẽ có tác động tới thanh khoản và lãi suất của các ngân hàng nhiều hơn”, ông Eric Sidgwick nhận định.

Tuy nhiên, các chuyên gia ADB cho rằng ý định giảm lãi suất điều hành của cơ quan quản lý là tạo tín hiệu cho thị trường thấy ngân hàng trung ương rất thận trọng và quan tâm đến mục tiêu tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Khi tăng trưởng cao và lạm phát thấp như hiện nay sẽ trở thành cặp bài trùng không có xung đột, nhưng nếu ngược lại thì NHNN sẽ khó giải quyết.

“NHNN sẽ tập trung nhiều hơn vào mục tiêu kiểm soát lạm phát và ít tập trung hơn vào mục tiêu tăng trưởng. Do đó, kiểm soát tín dụng trong năm nay có tác động nhiều hơn so với chính sách lãi suất hiện nay giảm sút”, báo cáo của ADB cho hay.

Mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% giúp kiềm chế lạm phát

Tỷ giá không biến động lớn

Liên quan đến biến động tỷ giá do cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, ông Eric Sidgwick cho biết nhiều nước trên thế giới đã bị tác động mạnh mẽ bởi thương chiến, đặc biệt đồng nội tệ của một số nước đã mất giá, trong khi tỷ giá VND không biến động quá nhiều.

Tuy nhiên, ADB đánh giá nếu xung đột thương mại Mỹ-Trung tiếp tục leo thang, nhiều doanh nghiệp sản xuất có thể cân nhắc Việt Nam như một cơ sở sản xuất thay thế, tạo thêm động lực mới cho luồng vốn đầu tư FDI.

Đồng thời, Hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu mới được ký kết cũng như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương hứa hẹn sẽ tiếp tục mở cửa tiếp cận thị trường cho thương mại và đầu tư.

Do đó, các dòng vốn FDI sẽ tiếp tục mạnh mẽ trong thời gian tới, với minh chứng là 13,1 tỷ USD đã được cam kết trong 8 tháng đầu năm 2019.

Mặc dù vậy, ADB đánh giá thu nhập từ xuất khẩu sẽ tăng chậm hơn so với dự báo trước đây. Nhập khẩu cũng giảm tốc độ chậm hơn so với dự kiến do tiêu dùng nội địa và đầu tư vẫn ở mức cao, đặc biệt với khả năng một số doanh nghiệp sản xuất có thể di chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam.

Từ những phân tích trên, các chuyên gia cho rằng kiều hối có thể bị ảnh hưởng bởi suy giảm kinh tế toàn cầu, tiếp tục làm cho thặng dư tài khoản vãng lai giảm sút.

Tuy đưa ra dự báo thặng dư tài khoản vãng lai được điều chỉnh giảm xuống tương đương 2% GDP trong năm nay và 1,8% GDP trong năm 2020, song ADB đánh giá dự trữ ngoại hối vẫn tiếp tục gia tăng, sẽ hỗ trợ cho việc ổn định tỷ giá của NHNN trong thời gian tới.

“Những biến động về tiền tệ, tỷ giá, lãi suất là biến động rất nhanh, cần phải giám sát. NHNN cũng đang giám sát chặt chẽ hàng ngày”, ADB đánh giá.

Chia sẻ thêm về vấn đề này, theo ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế trưởng của ADB Việt Nam, để giảm sức ép trong việc điều hành chính sách tiền tệ cho NHNN trong bối cảnh hiện nay, cần cải tổ ngân hàng trong vấn đề nợ xấu, các ngân hàng thương mại cần sớm đáp ứng tiêu chuẩn Basel II. Đặc biệt, NHNN chuyển từ điều hành kinh tế vĩ mô sang công cụ điều hành tỷ giá một cách linh hoạt.

Theo Huyền Anh/Thời báo Kinh doanh

loading...