Tràn ngập quảng cáo "bẩn", Facebook và Google đang thách thức pháp luật?

Mùa World Cup 2022, quảng cáo cá độ bóng đá tràn ngập Facebook

Tại hội nghị triển khai các giải pháp quản lý quảng cáo trên mạng ngày 30/11, Bộ TT&TT đánh giá quảng cáo trên môi trường mạng hiện nay đang trở thành xu thế tất yếu được các doanh nghiệp trong và ngoài nước lựa chọn do có nhiều lợi thế nhờ khả năng tiếp cận khách hàng lớn, chi phí linh hoạt, hiệu quả cao.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu thế thì quảng cáo trên môi trường mạng, đặc biệt là quảng cáo trên các nền tảng xuyên biên giới vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khi các doanh nghiệp và nhãn hàng chưa thể đảm bảo quản lý tốt vị trí hiển thị quảng cáo.

Theo ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, mùa World Cup 2022, quảng cáo cá độ bóng đá xuất hiện nhiều trên Facebook nhưng mạng xã hội này không có giải pháp ngăn chặn.

Quảng cáo bị gắn tràn lan vào các nội dung "bẩn" chống phá Đảng và Nhà nước, nội dung sai sự thật, khiêu dâm, trái thuần phong mỹ tục, giật gân, câu view và vi phạm bản quyền.

Cơ chế quản lý nội dung, bật kiếm tiền cho kênh, tài khoản mạng xã hội lỏng lẻo, chạy theo lợi nhuận, chưa coi trọng việc đảm bảo an toàn cho thương hiệu và tuân thủ quy định pháp luật. Nhiều đại lý quảng cáo trong nước đã bất chấp chạy theo lợi nhuận đăng quảng cáo cho các nhãn hàng vào các nội dung chống phá Đảng, Nhà nước. Thậm chí chỉ khi cơ quan quản lý lên tiếng, thậm chí đến vài lần mới vào cuộc xử lý.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm khẳng định đó thực sự là nguy cơ đáng lo ngại, gây ảnh hưởng đến sự an toàn, uy tín của các thương hiệu.

Sau khi Nghị định 70/2021/NĐ-CP về quản lý quảng cáo xuyên biên giới được ban hành, Bộ TT&TT đã triển khai nhiều giải pháp nhằm xử lý cơ bản vi phạm trong quảng cáo xuyên biên giới: tổ chức tập huấn, phổ biến hướng dẫn Nghị định; tổ chức thanh, kiểm tra nhiều doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo trong nước có hợp tác doanh nghiệp nước ngoài; tổ chức làm việc gần 45 doanh nghiệp, nhãn hàng có vi pham, xử phạt 15 doanh nghiệp với 210 triệu đồng.

Bộ TT&TT đã công bố trên Cổng thông tin của Bộ các website vi phạm không được phép hợp tác quảng cáo, trong thời gian tới sẽ cung bố các tài khoản/kênh nội dung vi phạm.

Kết quả rà soát, kiểm tra, làm việc với các doanh nghiệp, nhãn hàng cho thấy vẫn tồn tại nhiều vi phạm quảng cáo: các doanh nghiệp và nhãn hàng đã có ý thức sử dụng công cụ lọc vi phạm của Google, Facebook để lựa chọn vị trí đặt quảng cáo nhưng vẫn bị gắn quảng cáo vi phạm; nhiều doanh nghiệp quảng cáo và nhãn hàng chưa chủ động lựa chọn bộ lọc loại trừ vị trí có nguy cơ vi phạm.

Sẽ bị xử lý nếu không tuân thủ pháp luật Việt Nam

Theo đánh giá của Bộ TT&TT, đáng lo ngại, một số nền tảng quảng cáo xuyên biên giới chưa thực hiện thông báo với Bộ TT&TT khi cung cấp dịch vụ quảng cáo tại Việt Nam.

Các đại lý quảng cáo cho biết việc sử dụng bộ lọc vi phạm của Google, Facebook hiện nay chưa đủ đảm bảo an toàn do bộ lọc quảng cáo vi phạm của các nền tảng xuyên biên giới còn sơ sài, lỏng lẻo, các nền tảng không chủ động cập nhật website/tài khoản/kênh nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật, thậm chí nhiều kênh/tài khoản đã bị báo vi phạm vẫn cho bật kiếm tiền gắn quảng cáo.

Các đại lý quảng cáo khẳng định nếu không có sự hợp tác của các nền tảng trong việc thay đổi các thuật toán để lọc, kiểm duyệt thì sẽ không ngăn chặn được triệt để tình trạng vi phạm này.

Bộ TT&TT sẽ xử phạt nghiêm các đại lý, nhãn hàng quảng cáo hợp tác với các nền tảng quảng cáo không thực hiện thông báo với Bộ theo quy định.

Bên cạnh đó, để bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, an toàn, cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu ủng hộ, ưu tiên quảng cáo trên các nền tảng truyền thông số Việt Nam nói riêng và các nền tảng tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam nói chung.

Các doanh nghiệp quảng cáo, các nhãn hàng quảng cáo càng lớn càng phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp Việt Nam, giữ gìn uy tín thương hiệu.

Tại hội nghị, đại diện một số doanh nghiệp như Vinamilk, Nestle bày tỏ sự ủng hộ Bộ TT&TT trong việc thắt chặt quản lý để hướng quảng cáo gắn vào các video nội dung lành mạnh.

Bà Nguyễn Thu Giang, Phó Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam đề nghị Bộ TT&TT mạnh tay trong vấn đề xử lý quảng cáo “bẩn” đang ảnh hưởng xấu đến quảng cáo trên mạng xã hội.

Đại diện Bộ TT&TT cho biết sẽ phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về hoạt động quảng cáo trên mạng; Bộ sẽ đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt trong vấn đề xử lý các vi phạm; các doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới nếu không tuân thủ luật pháp Việt Nam sẽ không được tạo điều kiện hoạt động tại Việt Nam.

Bộ TT&TT đã xây dựng bộ danh sách nội dung “sạch” trên mạng của Việt Nam (White List) gồm: báo điện tử, tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội được cấp giấy phép hoạt động và tiếp tục mở rộng cho các website, tài khoản, kênh nội dung đăng ký thông tin để tham gia vào White List và sẽ được Bộ xác nhận. Dự kiến, White List sẽ được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và Cục PTTH& TTĐT vào đầu năm 2023.

“Bộ TT&TT kêu gọi các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo, các đại lý quảng cáo, các nhãn hàng sử dụng White List để quảng cáo vì lý do bộ danh sách này hiện nay đã phát triển đủ lớn và phong phú và đảm bảo đáp ứng được nhu cầu quảng cáo an toàn, hiệu quả cho doanh nghiệp”, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh.