Động lực tăng trưởng mới kéo GDP 9 tháng tăng cao

Những động lực tăng trưởng mới

Trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực biến động khó lường, Việt Nam tiếp tục ghi dấu với tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) 9 tháng năm 2025 đạt 7,85% so với cùng kỳ năm trước sau khi ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong quý III là 8,23%.

Tại họp báo công bố tình hình kinh tế - xã hội quý III và 9 tháng năm 2025 ngày 6/10, bà Nguyễn Thị Hương - Cục trưởng Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho biết, với mức tăng trưởng 8,23% trong quý III và 7,85% trong 9 tháng, kinh tế Việt Nam đã cho thấy sự bứt tốc rõ rệt. Đây là mức tăng cao thứ hai trong giai đoạn từ 2011 đến nay, chỉ sau mức phục hồi đột biến của năm 2022.

"Nhìn chung, trong 9 tháng năm 2025, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt, lãi suất duy trì ở mức thấp, tín dụng tăng trưởng hợp lý nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành", bà Hương nhìn nhận.

Theo Cục trưởng Cục Thống kê, sự tăng trưởng này được dẫn dắt bởi các ngành kinh tế trọng điểm như công nghiệp chế biến chế tạo (tăng 9,92% trong 9 tháng), bán buôn bán lẻ (tăng 8,28%), và vận tải kho bãi (tăng 10,68%).

Bên cạnh các trụ cột truyền thống, bà Hương cho rằng, nền kinh tế đang khai thác hiệu quả những động lực tăng trưởng mới, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Thứ nhất là kinh tế số và đổi mới sáng tạo. Quá trình chuyển đổi số diễn ra sôi động, đặc biệt là trong thương mại điện tử, tài chính số (Fintech) và công nghệ giáo dục (Edtech), mở ra những không gian tăng trưởng mới.

Thứ hai là kinh tế xanh và năng lượng tái tạo. Xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu đang giúp Việt Nam thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao vào các lĩnh vực năng lượng tái tạo và công nghệ cao, phù hợp với cam kết Net Zero vào năm 2050.

Thứ ba là cải cách thể chế và môi trường kinh doanh. Việc ban hành các văn bản pháp lý mới và nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư đã giúp nâng cao tính minh bạch, giảm rủi ro cho doanh nghiệp, củng cố niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước.

"Sự kết hợp hài hòa giữa động lực truyền thống và động lực mới không chỉ giúp duy trì tốc độ tăng trưởng cao mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia", người đứng đầu Cục Thống kê đánh giá.

Bà Nguyễn Thị Mai Hạnh - Trưởng ban Hệ thống tài khoản quốc gia (Cục Thống kê) cho biết, kết quả tăng trưởng 9 tháng năm 2025 đạt 7,85% tiến sát kịch bản mục tiêu 8%. Để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 8% cho cả năm, kinh tế Việt Nam cần đạt tăng trưởng khoảng 8,4% trong quý IV - mức cao nhất kể từ năm 2011 trở lại đây.

"Đây là mục tiêu mang tính tham vọng và đầy thách thức, nhất là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn tiềm ẩn rủi ro, biến động địa chính trị và áp lực suy giảm thương mại quốc tế", bà Hạnh chia sẻ.

Phân tích cụ thể về những thách thức, bà Hạnh cho biết, cầu bên ngoài còn yếu và hàng rào bảo hộ, tiêu chuẩn kỹ thuật tiếp tục được siết chặt. Biến động tỷ giá và dòng vốn quốc tế vào thời điểm tái cân bằng cuối năm có thể dẫn tới gia tăng chi phí nhập khẩu nguyên liệu, thiết bị và nghĩa vụ nợ ngoại tệ. Doanh nghiệp trong nước tiếp tục chịu sức ép chi phí tài chính, thiếu đơn hàng dài hạn và rủi ro tỷ giá.

Trong khi đó, dư địa chính sách đang dần thu hẹp khi mục tiêu vừa thúc đẩy tăng trưởng, vừa kiểm soát lạm phát đặt ra yêu cầu điều hành tài khóa và tiền tệ phải thận trọng hơn. Từ quý IV/2025, thuế đối ứng của Mỹ áp thêm lớp thuế lên hàng Việt Nam, làm tăng chi phí tuân thủ.

Ngoài ra, biến đổi khí hậu, thiên tai và dịch bệnh có thể ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp và chuỗi cung ứng nội địa, rủi ro thời tiết cực đoan và gián đoạn logistics mùa mưa bão...

Trong bối cảnh này, bà Hạnh cho rằng, việc duy trì và bứt phá tăng trưởng trong quý cuối năm đòi hỏi sự chỉ đạo quyết liệt, phối hợp đồng bộ và nỗ lực vượt bậc của toàn bộ hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và cộng đồng doanh nghiệp.

3 điểm nghẽn cần tháo gỡ

Để đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025, Cục trưởng Nguyễn Thị Hương nhấn mạnh cần tập trung tháo gỡ 3 nhóm điểm nghẽn chính.

Thứ nhất, điểm nghẽn về thực thi chính sách và thể chế. Dù giải ngân vốn đầu tư công đã cải thiện, nhưng vướng mắc về thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng vẫn làm chậm tiến độ tổng thể. Giải pháp là phải quyết liệt tháo gỡ các nút thắt, bảo đảm giải ngân tối đa, hướng tới mục tiêu 100% kế hoạch vốn như Thủ tướng đã yêu cầu.

Thứ 2, điểm nghẽn về thị trường và vốn. Doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp khó trong tiếp cận vốn trung và dài hạn. Áp lực tỷ giá cuối năm có thể ảnh hưởng đến chi phí nhập khẩu. Do đó, phải điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt để ổn định tỷ giá, đồng thời phát triển thị trường vốn minh bạch. Cần tận dụng tối đa các FTA để mở rộng thị trường xuất khẩu và kích cầu thị trường nội địa, đặc biệt trong mùa du lịch và lễ hội cuối năm

Thứ 3, điểm nghẽn về chất lượng nguồn nhân lực và năng lực cạnh tranh. Chi phí logistics cao và năng suất lao động thấp vẫn là rào cản lớn. Hạ tầng chưa đồng bộ, doanh nghiệp ít đầu tư cho R&D. Do vậy, đầu tư đồng bộ vào hạ tầng kết nối, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong logistics. Song song đó, cần gắn kết đào tạo nghề với nhu cầu doanh nghiệp, thúc đẩy thu hút FDI chất lượng cao vào lĩnh vực công nghệ, và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước nâng cao năng lực quản trị để tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

"Việc giải quyết đồng bộ ba nhóm điểm nghẽn trên sẽ là chìa khóa quyết định giúp nền kinh tế vượt qua thách thức, tận dụng cơ hội từ mùa cao điểm cuối năm để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng đã đề ra", Cục trưởng Cục Thống kê nêu.