Lãnh đạo thiếu tầm nhìn về AI, doanh nghiệp có nguy cơ tụt hậu

Microsoft Việt Nam ngày 23/5 công bố Chỉ số Xu hướng Công việc năm 2024 - một báo cáo về tình trạng sử dụng AI tại nơi làm việc có tiêu đề “Đưa AI vào công việc, thách thức nào đang chờ đợi”.

Nghiên cứu này dựa trên khảo sát 31.000 người đến từ 31 quốc gia, trong đó có Việt Nam, về xu hướng lao động và tuyển dụng trên LinkedIn, về năng suất của Microsoft 365 và nghiên cứu với khách hàng Fortune 500. Kết quả cho thấy chỉ sau một năm, AI đã có tác động đáng kể đến cách mọi người làm việc, lãnh đạo và tuyển dụng trên toàn thế giới.

Năm 2024 được xem là năm của AI, với việc sử dụng công nghệ Generative AI tại nơi làm việc đã tăng gần gấp đôi trong 6 tháng qua. Thống kê từ LinkedIn cho thấy một sự gia tăng đáng kể trong số lượng người lao động bổ sung kỹ năng sử dụng AI vào hồ sơ của họ. Hầu hết các nhà lãnh đạo chia sẻ rằng họ sẽ không tuyển dụng những ứng viên thiếu kỹ năng sử dụng AI.

Tuy nhiên tại châu Á, nhiều nhà lãnh đạo bày tỏ lo ngại về việc thiếu tầm nhìn về việc ứng dụng AI trong doanh nghiệp của mình. Đồng thời, việc nhân viên sử dụng các công cụ AI cá nhân ở nơi làm việc đang đặt ra những thách thức mới khi bước vào giai đoạn mà mọi công nghệ đột phá đều trải qua: chuyển từ giai đoạn thử nghiệm sang tạo tác động kinh doanh cụ thể.

Bà Nguyễn Quỳnh Trâm, Tổng Giám đốc Microsoft Việt Nam cho biết: "Hiện nay, các công cụ Generative AI tại nơi làm việc đang ngày một phổ biến với tốc độ nhanh chóng. Nhân viên đang tự trang bị cho mình các công cụ AI linh hoạt và sáng tạo, mà không chờ đợi tới khi tổ chức của họ có một kế hoạch và lộ trình triển khai cụ thể. Điều đó đặt ra một thách thức mới đối với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, và việc triển khai thử nghiệm các công cụ sáng tạo này là cần thiết để họ có thể thu được lợi ích về cả năng suất làm việc và tốc độ xử lý thông tin trong các lĩnh vực mà họ hoạt động".

Bà Trâm cũng nhấn mạnh thêm: “Tại Việt Nam, AI không chỉ được dùng cho các công việc đơn giản như dịch tài liệu, tóm tắt, hay soạn thảo email, mà ngày càng được sử dụng nhiều hơn cho các công việc đòi hỏi sự sáng tạo. Do đó, tỷ lệ lao động trí thức dùng AI ở Việt Nam tương đối cao. Tuy nhiên, tỷ lệ khuyến khích sử dụng AI từ các cấp lãnh đạo lại thấp và thực tế này đang ngược với thế giới. Việt Nam cần phải thúc đẩy hơn nữa các cơ chế khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp và lãnh đạo không chỉ thử nghiệm mà nên tận dụng AI như một trong các phương tiện chính để đạt được mục đích kinh doanh và tối ưu hóa hiệu quả của tổ chức".

Giải pháp AI của Microsoft có khả năng bảo mật cao.

Báo cáo Chỉ số Xu hướng Công việc cũng đã tiết lộ ba xu hướng mà mọi nhà lãnh đạo và chuyên gia tại Việt Nam cần phải nắm được liên quan tác động của AI đối với công việc và thị trường lao động trong năm tới:

Nhân viên muốn sử dụng AI tại nơi làm việc và sẽ không chờ đợi sự hỗ trợ từ công ty

88% lao động tri thức ở Việt Nam hiện đang sử dụng Generative AI tại nơi làm việc (so với 75% lao động tri thức trên toàn cầu). Nhiều nhân viên đang phải vật lộn để theo kịp tốc độ và khối lượng công việc nói rằng AI giúp họ tiết kiệm thời gian, tăng cường khả năng sáng tạo và cho phép họ tập trung vào các nhiệm vụ chính.

Trong khi 89% lãnh đạo tại Việt Nam tin rằng công ty của họ cần áp dụng AI để duy trì tính cạnh tranh, thì 48% trong số họ cũng thể hiện lo ngại về việc thiếu kế hoạch và tầm nhìn triển khai cụ thể (con số này của các lãnh đạo toàn cầu tương ứng là 79% và 60%).

Ngoài ra, nhân viên đang sử dụng các công cụ AI theo cách của riêng mình. 70% người dùng AI tại Việt Nam đang sử dụng các công cụ AI cá nhân của họ, gọi là "Bring Your Own AI" (BYOAI) (con số này là 78% trên toàn cầu). Thực trạng này dẫn đến việc bỏ lỡ những lợi ích của việc áp dụng AI trên phạm vi rộng và một cách chiến lược, đồng thời làm tăng nguy cơ về an toàn thông tin của dữ liệu của công ty. Theo đó, các nhà lãnh đạo cần nắm bắt cơ hội này để biến đổi động lực này thành lợi nhuận đầu tư (ROI).

Đối với nhân viên, AI đặt ra các tiêu chuẩn mới và phá vỡ giới hạn nghề nghiệp

Phần lớn các nhà lãnh đạo toàn cầu, trong đó có Việt Nam, lo ngại rằng tổ chức của họ không có đủ nhân lực để đảm nhận các vai trò quan trọng trong năm nay, đặc biệt là trong các lĩnh vực như an ninh mạng, kỹ thuật và thiết kế sáng tạo.

76% các nhà lãnh đạo tại Việt Nam cho biết họ sẽ không tuyển dụng những người không có kỹ năng về AI (so với 66% các nhà lãnh đạo toàn cầu.)

78% các nhà lãnh đạo tại Việt Nam cũng thừa nhận rằng họ ưu tiên tuyển dụng những ứng viên ít kinh nghiệm hơn nhưng có kỹ năng sử dụng AI hơn là những ứng viên giàu kinh nghiệm nhưng lại thiếu kỹ năng này (so với 71% các nhà lãnh đạo toàn cầu).

Sự tăng trưởng về số lượng người sử dụng AI thành thạo và những tiết lộ về tương lai

Những người sử dụng AI thành thạo ở Việt Nam có xu hướng thường xuyên hỏi đồng nghiệp những gợi ý nào họ thấy hữu ích nhất cao hơn 14% và có xu hướng thử nghiệm các cách sử dụng AI khác nhau cao hơn 51% so với người dùng AI khác. (Con số này trên toàn cầu tương ứng là 40% và 68%)

Những người sử dụng AI thành thạo ở Việt Nam có nhiều khả năng được nghe từ lãnh đạo của họ về tầm quan trọng của AI sáng tạo. Chẳng hạn như Giám đốc điều hành (có khả năng cao hơn 45%), lãnh đạo bộ phận/bộ phận (có khả năng cao hơn 11%) và người quản lý của người quản lý (có khả năng cao hơn 10%).

Người sử dụng AI thành thạo ở Việt Nam có khả năng được đào tạo cao hơn 57%, đặc biệt là về lời nhắc (khả năng cao hơn 20%) và cách sử dụng AI cho vai trò hoặc chức năng cụ thể của họ (khả năng cao hơn 30%). Con số này của những người dung thành thạo AI trên toàn cầu lần lượt là 42%, 37% và 35%.