Muốn phát triển kinh tế, phải cắt giảm các năng lực đã “chết lâm sàng”

Vấn đề nói trên được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo quốc gia về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, diễn ra mới đây.

Cuộc họp nhằm phân tích, đánh giá kết quả sau 1 năm rưỡi triển khai chương trình hành động của Chính phủ thực hiện các Nghị quyết 05 của Trung ương, Nghị quyết 24 của Quốc hội về tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng trên cơ sở báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế trong bối cảnh thế giới biến động rất khó lường về địa chính trị, thương mại và càng ngày càng khó khăn. Nhà nước đang làm nhiệm vụ “kép” trong phát triển kinh tế, trong đó một mặt phải tạo mô hình tăng trưởng mới, động lực mới nhưng mặt khác phải giải quyết các tích tụ yếu kém của rất nhiều năm trước.

“Giải quyết tích tụ yếu kém của nền kinh tế thực chất là cắt giảm các năng lực đã chết lâm sàng, ví dụ như 12 dự án yếu kém, các ngân hàng yếu kém.” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói và cho rằng không thể mang nhận định của nhiều năm trước đó để đánh giá, nhìn nhận kết quả phát triển kinh tế- xã hội của 3 năm qua.

Lãnh đạo Chính phủ cũng cho biết tình hình hiện nay, nhiệm vụ nhiều nhưng dư địa thực hiện lại rất hạn hẹp khi nợ công từ đầu nhiệm kỳ là 64,8%, sát trần nợ công Quốc hội cho phép, tỷ lệ trả nợ công trên thu ngân sách là 27,3% (giới hạn là 25%), nợ xấu ngân hàng thì cao, năng lực tổ chức tín dụng yếu kém, không còn dư địa cho đầu tư pháp triển. Tăng trưởng của cả nước chủ yếu đến từ việc khai thác các tiềm năng sẵn có chứ không có thêm từ ngân sách, tín dụng.

“Đây là 3 đặc điểm, tình hình phải làm kỹ thì mới có tiền đề đánh giá được thực trạng, hiệu quả, tồn tại của cơ cấu lại nền kinh tế”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói.

Về vấn đề nợ công, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng đề nghị Bộ Tài chính cung cấp đầy đủ số liệu, các kết quả tích cực của việc cơ cấu lại các khoản vay, thời hạn vay để Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp. Phó Thủ tướng cho biết Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ vừa báo cáo nợ công của Việt Nam hiện nay là 58% (giảm nhiều so với số liệu sát trần 65% hồi cuối năm 2015).

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đồng tình với ý kiến của nhiều bộ, ngành là năng suất lao động thấp nhưng phải đánh giá được tốc độ tăng năng suất lao động của Việt Nam nhanh nhất trong khu vực những năm qua.

Đề cập tới chiến lược, chính sách phát triển các đô thị, Phó Thủ tướng nêu thực trạng đô thị Việt Nam chưa gắn với phát triển công nghiệp mà chỉ theo quy hoạch dân cư. Do vậy, việc áp dụng hình thức đầu tư BT (Xây dựng- Chuyển giao) hiện nay chỉ làm cho đô thị phát triển “méo mó”, tạo ra xung đột lớn giữa người dân và chủ đầu tư trong thu hồi đất.

Theo Phó Thủ tướng dẫn chứng tại các quốc gia phát triển, 70% việc làm và tăng trưởng của nền kinh tế là từ đô thị. Trong khi đó, tại Việt Nam, một số địa phương đã bắt đầu phát triển đô thị gắn với phát triển công nghiệp hay trung tâm sáng tạo như Becamex Bình Dương, TPHCM...

“Xây dựng nông thôn mới để chúng ta phát triển bền vững, nhưng để phát triển nhanh, mạnh hơn nữa thì cần phải phát triển đô thị” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói.