Quảng Nam: Mang hồn Việt vào từng vân gỗ

Sinh ra, lớn lên và lập nghiệp ngay trên mảnh đất quê hương vốn nổi tiếng với những làng mộc mỹ nghệ, nghệ nhân Bùi Văn Thu đã sớm bộc lộ tình yêu và đam mê cho những tác phẩm mộc ngay từ thời niên thiếu. Ông đã nhận được nhiều lời khen về năng khiếu vẽ và khả năng phác họa sản phẩm qua hình dáng gỗ. Chính điều đó đã thôi thúc đưa ông theo đuổi điêu khắc mộc mỹ nghệ.

Không ngừng học hỏi và sáng tạo

Năm 16 tuổi, ông Thu xin theo học nghề ở nghệ nhân Đinh Thẩm (làng mộc Văn Hà, xã Tam Thành), tại đây, ông được truyền dạy nhiều kiến thức cơ bản của nghề mộc, hữu ích cho nghề điêu khắc gỗ của mình sau này.

Để mở rộng kiến thức và tìm hiểu thêm các làng nghề khác, ông Thu tiếp tục "tầm sư học đạo" ở một số nghệ nhân TP Tam Kỳ... Quá trình 15 năm vừa học vừa làm là bấy nhiêu thời gian ông không ngừng mày mò, học hỏi và sáng tạo. Năm 2014,nghệ nhân Bùi Văn Thu được công nhận danh hiệu Thợ giỏi cấp tỉnh.

Nghệ nhân Bùi Văn Thu (thứ 2 từ phải sang) (Ảnh: TL)

Khi thấy tay nghề đã vững, ông quyết định về quê thành lập Tổ hợp tác (THT) điêu khắc mộc mỹ nghệ Vân Long do ông làm tổ trưởng và đã gặt hái được nhiều thành công. Hiện, THT có 5 thành viên và chính ông là thợ cả.

Nghệ nhân Bùi Văn Thu cho biết, ông may mắn được những bậc thầy về mộc mỹ nghệ của Quảng Nam như nghệ nhân Huỳnh Ry, nghệ nhân Đinh Thạnh truyền đạt và chỉ dạy.

Với quan điểm mộc mỹ nghệ là một môn nghệ thuật khắt khe, chỉ những người yêu nghệ thuật, đam mê với nghệ thuật này mới hiểu và thưởng thức được giá trị của sản phẩm đó. Mỗi nghệ nhân ngoài sự cần mẫn, tỉ mẩn còn phải có “khiếu” và nét riêng của mình. Do đó, đồ thủ công mỹ nghệ dù có đắt nhưng “đáng đồng tiền bát gạo”.

“Việc của nghệ nhân là mài giũa tay nghề của mình. Nếu tay nghề cao thì chắc chắn khách hàng sẽ tìm đến", ông Thu chia sẻ.

Với mong muốn có được những tác phẩm hoàn hảo để mọi người thưởng lãm, làm nên những tác phẩm phản ánh và chất chứa văn hóa, giữ hồn văn hóa, nghệ nhân Bùi Văn Thu cho biết ông vẫn sẽ tiếp tục theo đuổi nghiên cứu về mộc mỹ nghệ để cho ra đời những tác phẩm hoàn hảo và “có hồn”.

Mang đậm dấu ấn quê hương

Trong quá trình làm ra sản phẩm, ông Thu vừa làm vừa sáng tác và tự luyện cho mình khả năng “nhìn hình đoán dáng”. Theo đó, mỗi tác phẩm điêu khắc mộc mỹ nghệ, ông sẽ gắn cho nó một dáng cây cụ thể, và “chế biến” nguyên liệu gỗ thô theo dáng cây mình đã gắn.

Chính vì vậy, những tác phẩm của THT điêu khắc mộc mỹ nghệ Vân Long luôn mang đậm dấu ấn văn hóa mộc mỹ nghệ xứ Quảng nhưng lại hoàn toàn khác biệt và mang chất riêng so với các sản phẩm mộc mỹ nghệ khác.

Các sản phẩm của THT điêu khắc mộc mỹ nghệ Vân Long (Ảnh: TL)

 

Sản phẩm điêu khắc gỗ của THT điêu khắc mộc mỹ nghệ Vân Long rất đa dạng, phong phú về kích cỡ cũng như chủng loại. Với giá cả từ vài trăm nghìn đồng như chiếc đĩa gỗ, chiếc gương soi có khắc các danh lam thắng cảnh Quảng Nam…; đắt tiền hơn là các sản phẩm như điêu khắc tứ linh, 12 con giáp, tượng Phật Di lặc Ngũ phúc, cá chép vượt vũ môn…

Ông Thu cho biết, THT điêu khắc mộc mỹ nghệ Vân Long từ khi hình thành đến nay luôn có khách đặt hàng thường xuyên, “tiếng lành đồn xa” có những thời điểm THT không dám nhận thêm đơn hàng do làm không kịp để giao sản phẩm cho khách.

Anh Phạm Thanh Tịnh (phường Hòa Thuận, TP Tam Kỳ) - một trong những khách hàng quen thuộc chia sẻ: “Những người thợ ở đây luôn có ý tưởng giữ lại đường nét nét tự nhiên của cây gỗ, phối hợp với việc chạm trổ các chi tiết, hoa văn mãn nhãn, tạo nên sản phẩm độc đáo. Do vậy, tôi thường xuyên ghé đến THT để đặt hàng gia công, mua sản phẩm làm quà biếu".

Những năm gần đây, nhiều tác phẩm của THT điêu khắc mộc mỹ nghệ Vân Long và cá nhân nghệ nhân Bùi Văn Thu đạt giải có thể kể đến như: “Mỹ Sơn, phố chợ, Chùa Cầu” (giải A); “Người mẹ thời gian” (giải Khuyến khích) tại Cuộc thi sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Quảng Nam 2015. Tác phẩm “Duyên quê”, “Chùa cầu Hội An” lọt vào vòng chung khảo Cuộc thi sản phẩm tiêu biểu công nghiệp nông thôn toàn quốc năm 2012. Tác phẩm “Trăng rằm phố Hội” đạt giải Nhì tại cuộc thi “Tài hoa nghề mộc” do TP Hội An tổ chức.

Hiện nay, thương hiệu điêu khắc mỹ nghệ Vân Long đang dần khẳng định tên tuổi, được nhiều người biết đến. Ước mơ"Tôi muốn phát triển hơn nữa THT điêu khắc mỹ nghệ Vân Long, để những người thợ điêu khắc gỗ ở Phú Ninh có "đất" để mưu sinh, để những nông dân nghèo có thể sắm được một sản phẩm điêu khắc từ gỗ để trang trí làm đẹp căn nhà" của nghệ nhânBùi Văn Thu không còn xa nữa.