Vì sao thủy sản khó cạnh tranh tại Hàn Quốc

Xuất khẩu chưa lớn

Tínhra, hiện Việt Nam vẫn nhập siêu từ Hàn Quốc. Năm 2018, kim ngạch xuất khẩu ViệtNam sang Hàn Quốc đạt 18,2 tỷ USD nhưng Việt Nam nhập khẩu từ Hàn Quốc 47,9 tỷUSD. Làm sao để cân bằng được cán cân xuất nhập khẩu với Hàn Quốc? Đi tìm lơìgiải này, trong thời gian gần đây đã liên tục có các diễn đàn và hội thảo tạiHà Nội và TP Hồ Chí Minh do Bộ NN&PTNT cũng như các bộ, ngành tổ chức liênquan đến vấn đề xúc tiến xuất khẩu sang Hàn Quốc.

Ảnh minh họa

Cuối tháng8 vừa qua, tại Diễn đàn xúc tiến thương mại sảnphẩm nông sản Việt Nam - Hàn Quốc 2019 được tổ chức tại TP Hồ Chí Minh,Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam cho biết: “Năm 2018, Hàn Quốc phải nhậpkhẩu 35,9 tỷ USD hàng nông, thủy sản, tuy vậy sản phẩm của Việt Nam mới chỉ chiếm5,9 % thị phần. Với mối quan hệ giao thương ngày càng chặt chẽ, sản phẩm nôngnghiệp Việt Nam lẽ ra phải có chỗ đứng quan trọng hơn nữa tại Hàn Quốc”.

Nguyênnhân nông sản Việt Nam nói chung và hàng thủy sản nói riêng vẫn còn chưa chiếmlĩnh được thị trường Hàn Quốc đó là sản phẩm xuất khẩu chưa được đồng đều, ítthương hiệu mạnh. Ngoài ra, nhiều hợp đồng không được các nhà xuất khẩu ViệtNam tôn trọng. Năm 2018, Trung tâm trọng tài quốc tế VIAC xử lý 180 vụ tranh chấpquốc tế thì có tới 91 vụ tranh chấp liên quan tới doanh nghiệp có quốc tịch từHàn Quốc, bao gồm tranh chấp thương mại hàng hóa, tranh chấp dịch vụ, đầu tư…

AnhMin Ho, một chuyên gia xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Hàn Quốc tâm sự: “Chúngtôi ký nhiều đơn hàng với khách hàng Việt Nam, nhưng chuẩn bị thu mua hàng xuấtkhẩu, lập tức các khách hàng từ Trung Quốc nhảy vào mua giá cao hơn, thế là bạnhàng Việt Nam lại bán cho Trung Quốc, không bán cho chúng tôi nữa. Chúng tôilàm việc với nhiều quốc gia, nhưng chỉ ở Việt Nam mới xuất hiện hiện tượng bịphá vỡ nhiều hợp đồng do các đối thủ Trung Quốc tranh mua. Đáng tiếc là cácdoanh nghiệp Trung Quốc ban đầu mua giá cao, nhưng cuối vụ họ ép giá nhiều, khiếndoanh nghiệp Việt Nam bị lao đao”.

Bài toán nguyên liệu

ÔngSong Sung Hoon, Tổng Giám đốc CJ Freshway Việt Nam, cho rằng sở dĩ doanh số xuấtkhẩu của Việt Nam chưa cao là do vùng nguyên liệu của Việt Nam chưa đảm bảo.Nhiều doanh nghiệp chỉ lo đi thu mua chứ chưa phát triển các vùng nguyên liệu.

Cácdoanh nghiệp Hàn Quốc cho biết, họ đã gặp nhiều vùng nuôi trồng của Việt Nam đạttiêu chuẩn quốc tế, hết sức hài lòng, nhưng sản lượng tại các vùng nuôi trồngđó lại rất ít ỏi. Câu hỏi đặt ra là bao giờ Việt Nam có thể xây dựng những vùngnguyên liệu rộng lớn đủ để đáp ứng các hợp đồng lớn và bền vững với Hàn Quốc?

Ông Kang Ki Sung, Tổng Lãnh sự quán Hàn Quốc chia sẻ rằng: “Hàn Quốc hiệnlà nhà đầu tư lớn nhất ở Việt Nam với khoảng 68 tỷ USD, sử dụng khoảng 1 triêụlao động. Năm 2018, có 3,5 triệu du khách Hàn đến Việt Nam. Việt Nam là mộtquốc gia xuất khẩu nông sản nhiều nhất trên thế giới vì vậy tiềm năng xuất khâủnông sản Việt Nam sang Hàn Quốc là rất lớn”.

Theo nhận định của các nhà nhập khẩu tại Hàn Quốc, để mở rộng xuất khâủcác mặt hàng nông lâm thủy sản, các doanh nghiệp Việt Nam phải đảm bảo có nguồncung nguyên liệu ổn định từ trang trại, thay vì một số mặt hàng phải nhập khâủtừ nước ngoài như hiện nay. Bởi lẽ, các nước nhập khẩu như Hàn Quốc thường cóquy định, tiêu chuẩn riêng đối với các mặt hàng nhập khẩu. Chỉ cần hàng nguyênliệu thô của Việt Nam có vấn đề từ ban đầu, dù có sản xuất ra thành phẩm nàocũng không đạt tiêu chuẩn. Chính vì vậy mà, Bộ NN&PTNT cần hướng dẫn chongười sản xuất nắm bắt được các yêu cầu của Hàn Quốc để có thể cung ứng nhữngsản phẩm đạt chất lượng. Kèm theo đó, phải tăng cường kiểm tra, phát hiện xử lývi phạm; đẩy mạnh và kiểm soát chặt chẽ chuỗi hoạt động liên kết giữa các doanhnghiệp và người sản xuất, truy xuất nguồn gốc của sản phẩm.

Tìm vị thế cho thủy sản

Theo số liệu thống kê sơ bộcủa Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hàng thủy sản ra nước ngoài 7 tháng đầu năm2019 đạt gần 4,69 tỷ USD, giảm nhẹ 0,8% so cùng kỳ năm 2018.Hàn Quốc vẫn là mộttrong 5 thị trường lớn nhất của ngành thủy sản Việt Nam với trị giá đạt 440,86triệu USD, chiếm 9,4%, giảm 3,9%. 5 tháng đâùnăm xuất khẩu mực, bạch tuộc sang Hàn Quốc tăng 9% đạt 120 triệu USD, tuynhiên, tháng 6 giảm mạnh gần 29%, tháng 7 tiếp tục giảm 12%. Rõ ràng xuất khâủsang Hàn Quốc vẫn chưa đạt được sự ổn định như kỳ vọng.

VASEP cho rằng, Việt Nam được miễn thuếtôm nhập khẩu vào Hàn Quốc với hạn ngạch 10.000 tấn/năm, đến 2020 là15.000 tấn/năm, nhưng hiện Việt Nam mới tận dụng được 2.500 tấn/năm (còn thấphơn ưu đãi 5.000 tấn/năm mà Hàn Quốc dành cho tôm Thái Lan). Hàng năm, Hàn Quốcnhập khẩu khoảng 80.000 tấn tôm từ các nước trên thế giới. Việt Nam là nướccung cấp tôm lớn nhất cho Hàn Quốc với thị phần áp đảo 55,4% so các đối thủkhác.

Có thể nói, xuất khẩu thủy sản vẫn là mũi nhọntiên phong của xuất khẩu nông sản Việt Nam vào Hàn Quốc. Việc giữ vững tăng trưởngxuất khẩu thủy sản sang Hàn Quốc sẽ giúp người dân Hàn Quốc tin dùng hàng nôngsản Việt Nam, đáp ứng sự kỳ vọng của cả Việt Nam và Hàn Quốc trong việc tăng cườngxuất nhập khẩu nông sản.

Powered by

Theo Nguyễn Anh/Thủy sản Việt Nam