Know Your Numbers

Góc độ tiếp cận bóng – Attack angle

Góc độ tiếp cận bóng (attack angle) là một trong những thông số quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến độ cao đường bay của bóng và vì thế có ý nghĩa trong việc kiểm soát khoảng cách, đặc biệt khi sử dụng gậy driver để có được những cú phát bóng xa.

Góc độ tiếp cận bóng thể hiện hướng di chuyển của đầu gậy tại thời điểm tiếp xúc theo phương nằm ngang và có ba hướng tiếp cận chủ đạo là đi lên, đi ngang và đi xuống. Để có được đường bóng tối ưu nhất, tuy còn phụ thuộc vào tốc độ đầu gậy của mỗi golfer, nhưng nhìn chung người chơi sẽ cần cả ba góc độ tiếp cận bóng khi sử dụng các gậy khác nhau. Với những cây gậy sắt ngắn hay gậy kĩ thuật, do vị trí bóng thường được đặt ở giữa hai chân hoặc hơi lệch về bên phải nên đầu gậy sẽ thường có xu hướng đi xuống nhiều và dễ dàng sinh ra vết bóng. Trong khi đó với những gậy sắt dài hay gậy hybird, gỗ thì vị trí bóng được đẩy sang chân trái nhiều hơn nên đầu gậy sẽ tiếp cận theo phương nằm ngang nhiều hơn. Với gậy driver do vị trí bóng được đặt hẳn sang phía chân trái và sử dụng tee cao nên đầu gậy có thể đang di chuyển từ dưới lên trên tại thời điểm tiếp xúc.

Trong những trường hợp ngược lại như khi người chơi có xu huống đánh từ dưới lên khi sử dụng gậy sắt ngắn hay gậy kĩ thuật, do ảnh hưởng của độ bounce nhiều hơn nên sẽ rất dễ để cạnh trước của đầu gậy tiếp cận ngang vào thân bóng và đường bóng sẽ đi quá xa và người chơi sẽ không điều khiển được độ xoáy và khoảng cách. Với gậy driver nếu người chơi lựa chọn cách đánh từ trên xuống thì đường bóng sẽ cất lên ở góc độ thấp và độ xoáy sẽ đưa bóng bốc dần lên cao. Đây cũng không phải là cách đánh mang lại khoảng cách tối đa vì điểm rơi sẽ không xa do đường bóng thấp và độ xoáy nhiều sẽ khiến bóng không lăn được xa sau khi tiếp đất.

Thông số tham khảo tại PGA TOUR:
Attack angle gậy P: -5*, 6 sắt: -4.1*, Driver: -1.3* (góc độ âm thể hiện hướng di chuyển đầu gậy từ trên xuống).

Hướng di chuyển của đầu gậy – Club path

Hướng di chuyển của đầu gậy (club path) là số đo thể hiện góc độ di chuyển sang bên trái hay bên phải mục tiêu của đầu gậy tại thời điểm tiếp xúc bóng. Các golfer thường có mong đưa được đầu gậy di chuyển hướng về phía mục tiêu khi đánh bóng, nhưng trong phần lớn các cú đánh thì đầu gậy có thể di chuyển không đúng hướng (và còn được biết đến là hướng di chuyển từ trong ra ngoài hay từ ngoài vào trong) và đây là một trong những nguyên nhân có thể dẫn đến đường bóng cong không như ý muốn.

Trên các thiết bị chuyên dụng hướng di chuyển này được kí hiệu dấu + với hướng di chuyển sang bên phải mục tiêu và dấu – với hướng di chuyển sang trái mục tiêu. Các nguyên nhân dẫn đến club path không được như ý muốn có thể kể đến setup không đúng hướng hay việc sử dụng tay quá nhiều khi swing.

Trước khi khoa học phát triển và các thiết bị chuyên dụng như TrackMan ra đời thì người ta vẫn cho rằng đầu gậy di chuyển về hướng nào thì bóng sẽ xuất phát ở hướng đó. Tuy nhiên để thực sự hiểu điều gì ảnh hưởng đến hướng xuất phát của đường bóng cũng như độ cong của đường bay thì chúng ta sẽ cần nhắc đến một thông số quan trọng liên quan khác là hướng của mặt gậy.

Mặt gậy – Face angle

Đây là số đo hướng của mặt gậy tại thời điểm tiếp xúc bóng sang phía bên trái hay bên phải mục tiêu. Các golfer cũng nên biết rằng club path và face angle là hai yếu tố hoàn toàn khác nhau hay nói một cách khác khi tiếp xúc bóng đầu gậy có thể đang di chuyển về một hướng (trái/phải hoặc thẳng mục tiêu) và mặt gậy có thể đang hướng về phía ngược lại. Thực tế đây chính là nguyên dẫn đến việc đường bóng xuất phát không đúng hướng và không bay thẳng sau khi cất lên.

Dựa vào số đo mà các thiết bị theo dõi đường bóng mang lại giờ đây chúng ta có thể làm rõ việc đường bóng xuất phát hướng nào theo nguyên tắc:

Driver: 85% mặt gậy – 15% hướng di chuyển đầu gậy

Gậy sắt: 75% mặt gậy – 15% hướng di chuyển đầu gậy

Như vậy mặt gậy có ảnh hưởng lớn hơn rất nhiều so với hướng di chuyển của đầu gậy. Độ chênh lệch giữa mặt gậy và hướng di chuyển của đầu gậy sẽ quyết định đường bóng cong theo hướng nào và cong bao nhiêu.

Để dễ hiểu chúng ta có thể hình dung một cú đánh slice xuất phát thẳng mục tiêu, sau đó cong sang hướng bên phải và kết thúc bên phải mục tiêu. Trường hợp này cho thấy tại thời điểm tiếp xúc bóng mặt gậy đang hướng khá thẳng về mục tiêu trong khi đầu gậy đang di chuyển hướng bên trái, dẫn đến việc mặt gậy mở so với hướng di chuyển của đầu gậy và hình thành đường bóng cong từ trái sang phải. Đây là cú đánh chúng ta thường thấy các golfer nghiệp dư hay gặp phải và nhiều khả năng do tư thế đứng hay di chuyển chưa hiệu quả dẫn đến việc đầu gậy di chuyển theo hướng từ ngoài vào trong và dẫn đến cú slice.