Minh bạch giá điện, xăng dầu, người dân sẽ được hưởng lợi?

Bộ Công Thương vừa có Chỉ thị 11/CT-BCT về minh bạch hoạt động kinh doanh thị trường điện và xăng dầu. 

Một số người đã bày tỏ băn khoăn về những quyền lợi của người dân từ chỉ thị này? 

Trả lời câu hỏi này, trong chương trình “Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời” ngày 11/5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng cho biết, theo chủ trương chung, những hàng hóa thiết yếu phục vụ cho sản xuất và cho đời sống của nhân dân cần phải được thực hiện theo cơ chế công khai hóa, minh bạch hóa bởi vì nó liên quan đến quyền lợi của người sử dụng.

Riêng đối với mặt hàng điện, và kể cả xăng dầu - 2 mặt hàng hết sức quan trọng cho đời sống, sản xuất hằng ngày, chúng ta có chủ trương thực hiện theo cơ chế thị trường nhưng có sự điều tiết của Nhà nước bởi nó liên quan đến cuộc sống của từng người dân, việc nhà nước điều tiết giá điện và xăng dầu để tránh tình trạng quy định giá, tránh việc bán sản phẩm điện, xăng dầu đến người tiêu dùng không hợp lý.

Theo Bộ trưởng, trong Chỉ thị 11 có 3 nội dung chính. 

Một là, công khai những quy định về mặt pháp luật đối với vấn đề giá điện, giá xăng dầu, cơ chế, biện pháp để điều chỉnh nếu thấy cần thiết đối với giá điện, giá xăng dầu. 

Hai là, công khai về chi phí của ngành điện cũng như các cơ sở sản xuất và kinh doanh xăng dầu, trong đó có cả về cơ cấu giá thành, có cả những biến động của thị trường đối với loại hàng hóa đó, và cả những thông tin về tình hình tài chính, tình hình sản xuất kinh doanh kể cả về thu nhập của cán bộ công nhân viên ngành điện, ngành xăng dầu. 

Ba là, quy định những cơ quan, những thiết chế, phương tiện thực hiện việc công khai hóa, minh bạch hóa nhằm thông tin đó có thể đến với người dân một cách rộng rãi nhất, phổ cập nhất, thường xuyên nhất.

Với mục đích để cho giá điện, giá xăng dầu công khai, minh bạch, người dân sẽ được hưởng lợi từ việc nhận những thông tin công khai như thế. 

Qua những thông tin như vậy, người dân biết được quy định pháp luật về vấn đề này, đồng thời có điều kiện kiểm tra, giám sát xem ngành điện và ngành xăng dầu có thực hiện đúng các quy định pháp luật hay không.

Ngoài ra, qua việc công bố công khai cơ cấu về giá điện cũng như giá xăng dầu, người dân có quyền được lựa chọn giá hợp lý đối với mình.

Thêm vào đó, với việc công khai này, người dân có khả năng tự xem xét, tự quyết định xem mình sử dụng điện, xăng dầu cho tiết kiệm và hiệu quả. 

“Tôi nghĩ rằng đấy là những lợi ích mà Chỉ thị 11 này mang lại”, Bộ trưởng khẳng định.

Việc ra đời Chỉ thị 11 nhằm khắc phục những khiếm khuyết, những bất cập trong việc công khai, minh bạch trước đây, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận một cách đầy đủ, khách quan tình hình sản xuất kinh doanh của ngành điện, của ngành xăng dầu và đặc biệt là biết được là vì sao phải mua điện, mua xăng dầu với giá đó?

Đối với vấn đề cung ứng điện, Bộ trưởng cho hay, chưa lúc nào ngành điện vận hành trong trạng thái tốt như thế này, tức là có dự phòng. 

Hiện nay, bình quân hệ số dự phòng khoảng 20% trên tổng nhu cầu điện. Như vậy, trong tình hình bình thường, khi nhu cầu điện tăng bình quân chừng 10-11%, ngành điện hoàn toàn có khả năng đáp ứng nhu cầu, và điều này cũng đúng với năm 2014 và kể cả năm 2015.

Tuy nhiên, nếu chẳng may xảy ra một sự cố lớn thì cũng có thể có thời điểm việc cung cấp điện khó khăn. 

Vừa qua, do sự cố của mỏ khí phía ngoài khơi vùng biển giữa Việt Nam và Malaysia nên việc cung cấp khí cho sản xuất điện bị ảnh hưởng.

Đứng trước tình hình này, ngành điện đã có những phương án để ứng phó, trong đó đặc biệt là đưa vào vận hành đường dây 500kV Pleiku – Mỹ Phước - Cầu Bông. Đây là nguồn điện 500kV thứ hai để cung cấp cho TP.HCM và các tỉnh phía Nam. 

Ngoài ra, ngành điện còn có một phương án dự phòng nữa nếu trường hợp có yêu cầu cao hơn về điện thì sẽ huy động các nhà máy điện chạy những nguồn nguyên liệu khác như chạy dầu diezen, chạy dầu mazut để đáp ứng đủ nhu cầu điện cho các tháng mùa khô của năm nay cũng như năm 2015.