Nghịch lý trong xử lý vi phạm liên quan đến tê tê

Ngày 01/02/2015, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bắc Ninh được Cục Cảnh sát môi trường – Bộ Công An chuyển giao xử lý 42 cá thể tê tê Java vận chuyển trái phép tại địa bàn tỉnh. Ngay sau đó, ngày 02/02/2015, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ngay lập tức ra quyết định xử phạt hành chính đối tượng vi phạm đồng thời tiến hành bán đấu giá toàn bộ số tang vật tê tê ngay trong đêm.

Động thái này của Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh không những "vi phạm các quy định pháp luật hiện hành về bảo vệ động vật hoang dã mà còn làm giảm ý nghĩa răn đe, ngăn ngừa tội phạm, biến cơ quan chức năng trở thành một mắt xích trong việc đưa động vật hoang dã “bất hợp pháp” trở lại lưu thông trên thị trường với danh nghĩa “hợp pháp”, ENV nhận xét .


Cả hai loài tê tê của Việt Nam đều được bảo vệ cao nhất theo quy định của pháp luật, tương tự như mức độ bảo vệ của gấu, hổ, voi hay tê giác. Các hành vi săn bắt, giết, vận chuyển, nuôi, nhốt, buôn bán trái phép tê tê hoặc vận chuyển, buôn bán trái phép sản phẩm, bộ phận của chúng phải bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự. Thêm vào đó, Tang vật tê tê sau khi tịch thu cần được xử lý theo các biện pháp quy định tại Nghị định 160 mà không tiến hành bán đấu giá.

Tuy nhiên, nhiều cơ quan chức năng địa phương vẫn tiếp tục áp dụng quan điểm xử lý vi phạm về tê tê theo quy định cũ, tức là xử phạt hành chính và bán đấu giá tang vật vi phạm.

Ví dụ, theo thống kê tại trang thông tin điện tử của Chi cục Kiểm lâm, trong năm 2014 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã ghi nhận 10 vụ vận chuyển tê tê trái phép, chưa kể đến các trường hợp chưa có quyết định xử phạt, trong đó tất cả các vi phạm liên quan đến tê tê đều bị xử phạt hành chính.

Tương tự như vậy, tại tỉnh Hải Dương, theo ghi nhận của ENV, cơ quan chức năng đã xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vận chuyển trái phép 137 cá thể tê tê Java được phát hiện ngày 01/04/2014 và bán đấu giá tang vật vi pham.

Cơ quan chức năng tỉnh cũng ngay lập tức bán đấu giá tang vật của vụ việc vận chuyển trái phép 50 cá thể tê tê phát hiện ngày 21/10/2014.

Theo bà Nguyễn Thị Phương Dung – Phó Giám đốc ENV: “Hiện nay tình trạng săn bắt và buôn bán tê tê đang ở mức báo động, đặc biệt là vào gần các dịp lễ tết.

Do đó, để bảo vệ hai loài tê tê của Việt Nam khỏi nguy cơ bị tuyệt chủng thì việc xử lý nghiêm minh các vi phạm liên quan đến tê tê là vô cùng quan trọng. Có như vậy mới giúp giảm thiểu được tình trạng săn bắt và buôn bán các loài tê tê của Việt Nam”.

Bà Dung cũng chia sẻ “Chúng tôi hi vọng các cơ quan thực thi pháp luật sẽ nhận thức được mức độ nghiêm trọng của những vi phạm liên quan đến tê tê và do đó áp dụng đúng quy định hiện hành của pháp luật.

Theo đó, các vi phạm đối với tê tê cần được xem xét xử lý hình sự và không áp dụng bán đấu giá đối với loại tang vật này”.