Người cán bộ dân vận 2 lần được gặp Bác

Ông bảo, chỉ mong muốn được sống đến dịp 7/5/2014, được chứng kiến Điện Biên đổi thay sau 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, như thế là ông mãn nguyện lắm rồi.

Kiên trì bám địa bàn, bám dân

Năm nay bước sang tuổi 90 nhưng ông Quàng Văn Pản – người cán bộ làm công tác dân vận phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ ở xã Mường Phăng vẫn giữ được sức vóc khỏe mạnh của người dân tộc cùng cao. Tiếp chúng tôi trong căn nhà sàn đặc trưng của người Thái ở bản Cang 1, với tiếng Kinh lơ lớ tự học được trong quá trình tham gia công tác lực lượng du kích địa phương, ông Pản hồi tưởng lại những ngày tháng làm cách mạng mà không giấu nổi những niềm vui.

Ông kể, vinh dự lắm khi đơn vị ông từ Thuận Châu (Sơn La) kéo quân lên Điện Biên để tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, ông là bộ đội địa phương duy nhất được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ làm công tác dân vận phục vụ cho chiến dịch Điện Biên Phủ bởi ông biết cả tiếng Thái và tiếng Kinh. Nhiệm vụ chính của ông là phiên dịch tiếng dân tộc cho lãnh đạo và làm nhiệm vụ vận động quần chúng nhân dân hướng về cuộc cách mạng, ủng hộ cuộc cách mạng và tham gia trực tiếp vào cuộc cách mạng. Những ngày đầu nhận công tác ở một địa bàn mới, ông gặp vô vàn khó khăn trong công việc, đặc biệt khi tiếp xúc với nhân dân bởi người lạ dân không tin, địa bàn rừng núi hiểm trở nhưng không thông thuộc... Tuy nhiên, nhờ sự kiên trì bám địa bàn, bám dân, khéo léo trong giao tiếp, hóa trang thành người dân tộc... dần dần, người dân nơi đây đã coi ông như người nhà, tin lời ông và nghe theo cách mạng.

Ông Pản kể, trong những năm làm công tác dân vận, ông thấy việc giữ dân, hướng dân ủng hộ cách mạng ở bản Com Mị là vất vả hơn cả. Dân ở bản không tin Việt Minh vì thấy bộ đội ta ít quân. Dân tin quân Pháp hơn vì quân Pháp đông, có súng to và nhiều. Vì vậy mà cuộc chiến giành lấy dân, hướng dân ủng hộ cách mạng của người làm công tác dân vận như ông cam go hơn rất nhiều. Tuy nhiên, nhờ bám trụ, bám dân từng ngày, từng giờ, dần dần người dân bản Com Mị đã theo bộ đội, ủng hộ bộ đội lương thực thực phẩm... Ông Pản nhớ lại, ngày đó người dân bản Com Mị ủng hộ Việt Minh lương thực, thực phẩm bằng cách cho các  bà, các chị đóng giả người đi rừng, đến khu vực rừng biết có bộ đội Việt Minh đóng, ám hiệu duy nhất để bộ đội nhận biết ra nhận lương thực là  gọi to 2 tiếng "i hơ! i hơ!"... (có nghĩa là con lợn). Cứ từng người, từng người mà vận động, từng bản, từng bản... mà vận động, mà tuyên truyền để người dân giác ngộ cách mạng. Địa bàn hoạt động của ông ngày càng được mở rộng cho đến ngày chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc, ông được chuyển sang tham gia lực lượng vũ trang tại cửa khẩu Tây Trang...

Hai lần được gặp Bác Hồ

Hồi ức lại quãng thời gian làm công tác dân vận, ông kể rằng, kỷ niệm lớn nhất trong cuộc đời ông là 2 lần được gặp Bác Hồ. Lần thứ nhất, vào khoảng năm 1959 khi Bác Hồ tới thăm khu Tự trị Thái Mèo ở Thuận Châu. Là người quê Thuận Châu lại làm công tác lực lượng vũ trang, ông đã được gặp Bác khi Bác đến nơi đây. Nhưng đáng nhớ hơn cả là vào năm 1967, ông vinh dự là một trong những chiến sỹ thi đua toàn quân được về thăm Hà Nội. Lần đi này, ông Pản đã được trực tiếp gặp Bác, trò chuyện cùng Bác và rất vui khi Bác vẫn nhớ lần gặp ông Pản ở Thuận Châu. Ông Pản rất nhớ những lời khen ngợi của Bác và câu trả lời duy nhất của ông với Bác là "Thưa Bác! Cháu vì nhân dân phục vụ".

Ở cái tuổi gần trăm, cái tuổi có lúc nhớ lúc quên nhưng hồi ức về những ngày tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn hằn rất rõ trong tâm trí người cán bộ dân vận Quàng Văn Pản. Ông bảo, cứ mỗi khi chuẩn bị đến dịp 7/5, ông vui lắm. Năm nay, được biết Đảng, Nhà nước và tỉnh Điện Biên tổ chức kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ với nhiều hoạt động, ông càng vui hơn. Ông kể, có lần sức khỏe kém, ông đến trạm y tế của xã nhờ y bác sỹ khám bệnh. Ông bảo chỉ mong muốn được sống đến dịp 7/5/2014, được chứng kiến Điện Biên đổi thay sau 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, như thế là ông mãn nguyện lắm rồi.

Và bây giờ, Điện Biên cùng cả nước đang tưng bừng các hoạt động kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, sức khỏe của ông Pản khá tốt, ông lại mong được con cháu đưa ra thăm Thành phố Điện Biên Phủ, được tham dự lễ mít tinh và có thể là gặp lại một vài người bạn cũ.

Tham gia vào câu chuyện của tôi và ông Pản, anh Đường Văn Ó, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Mường Phăng – người dẫn đường, người làm phiên dịch cho tôi mỗi khi ông Pản không tìm được từ tiếng Kinh thay thế cho tiếng Thái cho biết: Bạn cũ của cụ Pản giờ có còn cũng chắc là ít thôi mà có thể là không còn ai vì chỉ tính riêng trên đất Mường Phăng này, nhân chứng của một thời oanh liệt, của chiến dịch Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu giờ chỉ còn 3 cụ, trong đó, một cụ thì không còn minh mẫn nữa, một cụ thì không biết tiếng Kinh. Chỉ duy nhất cụ Pản biết tiếng Kinh và còn nhớ rõ về những ngày tháng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ.