Quảng Nam: Một người chiếm 56ha đất rừng phòng hộ

Tự do chiếm đất

Theo con đường độc đạo từ trung tâm xã thôn Láy (xã Tư) dẫn sâu trong rừng phòng hộ đầu nguồn sông Vàng, chúng tôi vào khu vực “đất ông Tam”, tên đầy đủ là Vũ Văn Tam (quê xã Giao Yến, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định). Xen lẫn giữa những khu rừng trồng keo lá tràm là những bãi đất rộng lớn đào bới nham nhở, cả cũ lẫn mới, để tìm vàng sa khoáng. Ngay bên cạnh căn nhà ông Tam, một khoảng rừng vừa bị đốt phá đen ngòm. Một tổ cán bộ của CA huyện đang lập biên bản việc phá rừng này, với diện tích 700m2 rừng phòng hộ, thủ phạm là Đặng Công Tình (em vợ ông Tam). Ngay phía sau căn nhà là chiếc máy đào, và 2 cái máng làm vàng. Ông Tam biệt tăm, còn ông Tình thì hỏi gì cũng lắc đầu không biết.

Ông Bùi Văn Thảo - Phó phòng TNMT huyện Đông Giang - cho biết, năm 1990, ông Tam vào khu vực rừng phòng hộ suối nước Trong (thôn Láy, xã Tư) để làm vàng sa khoáng, làm gỗ, buôn bán hàng hóa. Tháng 10.1993, khi có chủ trương đóng cửa rừng, các xí nghiệp lâm trường trên địa bàn đều phải rút ra khỏi rừng nhưng ông Tam vẫn không chịu di dời, tiếp tục ở lại “hành nghề”.

 Đến năm 2004, ông Tam làm đơn xin xác nhận có nhà ở, vườn hợp pháp hơn 1.000m2 tại rừng phòng hộ thôn Láy và được trưởng thôn Láy, UBND xã Tư xác nhận, sau đó được công an huyện cấp hộ khẩu. Vào tháng 5 và tháng 9.2004, ông Tam 2 lần làm đơn xin san lấp mặt bằng trồng rừng, với tổng diện tích lên đến 30ha, thời gian xin mượn đất là 15 năm.

 “Ông Tam làm đơn gửi lên UBND xã để xin san ủi đất rừng, xã chỉ phê: Theo đơn trình bày của ông Tam là đúng, kính chuyển các ngành tạo điều kiện giúp đỡ, giải quyết. Nhưng ông Tam xem đó như được cấp phép, và trở vào rừng, cứ thế sử dụng phương tiện san ủi và trồng cây keo lá tràm, đến nay diện tích lấn chiếm lên đến hơn 56,4 ha” - ông Thảo nói. Trong quá trình lấn chiếm đất rừng, ông Tam còn thường xuyên phân chia ra hàng chục lô đất để bán cho các đối tượng làm vàng, khiến nơi đây thành “điểm nóng” về tình hình an ninh trật tự.

Chính quyền buông lỏng

Việc ông Tam chiếm đất rừng phòng hộ với diện tích lớn, diễn ra công khai, cùng với nạn khai thác vàng trái phép nhiều năm, khiến người dân thôn Láy bức xúc, nhưng chính quyền, cơ quan chức năng địa phương vẫn không xử lý. Ông Đỗ Tài - Chủ tịch UBND huyện Đông Giang - thừa nhận, có sự buông lỏng quản lý của chính quyền xã và các đơn vị liên quan trong vụ việc này.

Năm 2013, qua công tác kiểm tra của đoàn công tác liên ngành tỉnh và huyện, đã kỷ luật cảnh cáo tập thể Ban thường vụ Đảng ủy xã Tư, cảnh cáo Chủ tịch xã Tư, và sau đó thay đổi cán bộ chủ chốt của xã này. Huyện cũng thường xuyên tổ chức truy quét, bước đầu đã “hạ nhiệt” nạn khai thác vàng trái phép, nhưng riêng việc không xử lý ông Tam chiếm đất rừng đã để lại hậu quả đến nay vẫn chưa xử lý xong.

Huyện đã 2 lần (năm 2011 và 2013) tổ chức xử lý, yêu cầu ông Tam trả lại đất, ra khỏi khu vực rừng phòng hộ, nhưng vẫn chưa chưa đạt kết quả. Tháng 6.2014, huyện đã thành lập tổ công tác liên ngành xử lý vụ việc này, dùng máy định vị và đo được số diện tích ông Tam hiện đang chiếm là 56,4ha rừng phòng hộ, kể cả khu đất 1.880m2 có nhà ở. Tổ công tác đã lập biên bản vi phạm hành chính trên lĩnh vực đất đai đối với ông Tam, và ông Tam đã ký vào biên
bản này.

Hiện hồ sơ xử lý đang được huyện phối hợp với Sở Tài nguyên - Môi trường hoàn thiện, trình UBND tỉnh quyết định. Theo ông Tài, quan điểm của UBND huyện Đông Giang là xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Tam về hành vi chiếm đất. Trường hợp đất sử dụng làm nhà và một số diện tích trồng keo phải bồi thường cho ông Tam, thì UBND huyện sẽ bồi thường theo qui định.